Gemeenten, steun de campagne van Jeugdfonds Sport & Cultuur

Aan de start van het nieuwe sport- en cultuur seizoen lanceert het Jeugdfonds vandaag de campagne Kies een club. Met de campagne wil het Jeugdfonds ouders laten weten dat zij kunnen helpen door het lidmaatschap van een club te betalen.

In de toolkit vind je beelden, teksten en filmpjes die je kunt gebruiken om het Jeugdfonds in jouw gemeente bekender te maken. In de campagne worden ouders gewezen op kieseenclub.nl.

Lees dit als je gemeente nog niet aangesloten bij het Jeugdfonds.

Je kunt daarnaast natuurlijk ook attenderen op samenvoorallekinderen.nl. Daar vinden ouders ook het aanbod van Leergeld, Nationaal Fonds Kinderhulp en Jarige Job. Lever bijvoorbeeld een tekstje aan voor de nieuwsbrief die scholen versturen naar ouders.

Aangenomen moties armoede- en schuldenbeleid

Op 19 april was er een tweeminutendebat over armoede en schulden. De volgende moties die daar werden ingediend, zijn gisteren aangenomen:

  1. Gewijzigde motie (PVV) verzoekt de regering ervoor te zorgen dat de energietoeslag in de praktijk geen negatieve financiële gevolgen mag hebben voor het ontvangen van toeslagen en/of uitkeringen.
  2. Motie (PvdA) over gemeenten oproepen om het Kwaliteitskader schuldhulpverlening voortvarend en breed toe te passen [Er staat niet bij welk kwaliteitskader].
  3. Motie (D66/CU) over het faciliteren en stimuleren dat alle gemeenten zich aansluiten bij de Nederlandse Schuldhulproute en werken met saneringskredieten.
  4. Motie (D66/CU) verzoekt de regering om in kaart te brengen hoe we jongvolwassenen rondom hun 18de verjaardag kunnen bereiken om hen te informeren over de financiële verantwoordelijkheden die horen bij het bereiken van de volwassenheid.
  5. Motie (CDA) – door Schouten overgenomen – verzoekt het kabinet om werk te maken van betere informatie-uitwisseling tussen SVB en UWV, met als doel meer ouderen te bereiken met inkomensondersteuningsregelingen, waaronder de AIO.
  6. Motie (CDA/D66/CU) verzoekt het kabinet met NVVK, CJIB en gemeenten een landelijke invoering van de schuldpauzeknop te onderzoeken en afspraken te maken over onder andere acceptatie van de pauzeknop bij overheidsschuldeisers en vervolgens ook bij private schuldeisers.
  7. Motie (CU/D66) – door Schouten overgenomen – over het uit de privacywetgeving wegnemen van obstakels voor preventieve en tijdige schuldhulpverlening.
  8. Motie (CU/D66) over een gecombineerde aanpak armoede en gezondheid bij schuldenproblematiek.

Bekijk ook de verworpen en aangehouden moties.

In het stenogram van het tweeminutendebat vind je iets meer toelichting. En je leest op p.13 dat minister Schouten zegt: ‘Wij zijn al aan het kijken of het minnelijk en het wettelijk traject bijvoorbeeld wat meer in elkaar geschoven kunnen worden.’ #1schuldenwet.

Individuele studietoeslag vanaf april in alle gemeenten gelijk

Er is Kamerbrede steun voor het gisteren ingediende amendement van GroenLinks en PvdA. Studenten met een beperking krijgen vanaf 1 april 2022 in alle gemeenten € 150 per maand vanaf hun 18e jaar, en € 300 vanaf 21 jaar. Volgens mij krijgen gemeenten geen extra budget.

Nijmegen presenteert Armoede Agenda

De Nijmeegse gemeenteraad stelde in september de Armoede Agenda 2020-2024 vast met daarin aandacht voor o.a.:

  • Energiearmoede;
  • Bereik en organisatie minimaregelingen: één toegangspoort, meer klantcontact, communicatieplan;
  • Kinderarmoede: onderwijs, jongerenraad, digitale Meedoenpas,
  • Werkende armen: vergroten bereik, regelingen toegankelijker voor ondernemers, pilot hulp bij toeslagen;
  • Sociaal-economische gezondheidsverschillen: stoppen met roken, stress, samenwerking huisartsen;
  • Initiatievenfonds: €30.000 voor innovatieve ideeën.

Collectiviteitskorting basiszorgverzekering wordt afgeschaft

Overstappers kiezen voor basiszorgverzekering

Minister Van Ark (VWS) maakt een einde aan collectiviteitskortingen voor de basiszorgverzekering. Ze stelt dat de korting niet meer te rechtvaardigen is. Voor afschaffing moet de wet worden aangepast. Naar verwachting wordt de afschaffing op zijn vroegst op 1 januari 2023 effectief.

Dit heeft ook gevolgen voor de gemeentelijke collectieve zorgverzekering voor minima. Wel benadrukt de minister dat een premiebijdrage aan inwoners mogelijk blijft, net als premiekorting op de aanvullende verzekering.

Lees meer op rijksoverheid.nl.

Gebruik gegevens van CAK en zorgverzekeraars voor vroegsignalering

Je hoeft daarvoor de wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening niet af te wachten, zo lees je op zorgverzekeringslijn.nl.

Nog niet veel gemeenten gebruiken de CAK-lijsten met NAW-gegevens van wanbetalers. Wil je weten hoe je de CAK-lijsten kunt gebruiken en hoe je verder zorgverzekeringsschulden aanpakt, kijk dan op de pagina voor gemeenten of neem contact op met projectmanager gemeenten Roos Meertens via roos@zorgverzekeringslijn.nl of 088 900 69 65. De ondersteuning is onafhankelijk en gratis.

Breda focust op werkende arme

Het college van Breda presenteert haar beleidsplan armoede en schulden. Het plan moet nog worden vastgesteld door de raad.

Het is een mooi compleet beleidsplan met een paar interessante maatregelen. In de hoofdstukken 5-7 wordt elke paragraaf samengevat met een kopje ‘wat gaan we doen’. Een paar highlights:

  • Er komt een preventieteam dat zich o.a. richt op scholen en het vinden van werkende armen. Ook worden ervaringsdeskundigen ingezet.
  • Via lokale en regionale werkgevers en netwerken van zelfstandigen worden werkende armen opgespoord. Hierbij worden het Ondernemersteam en het Werkgeversservicepunt ingezet en er worden bijeenkomsten en studiedagen georganiseerd.
  • Er komt een financieel spreekuur voor ZZP-ers.
  • Breda ondersteunt minima die willen werken aan hun gezondheid (deels volgens JOGG-aanpak).
  • Energiearmoede wordt aangepakt met ontzorgprogramma’s, energiecoaches en een ‘groene lening’. In de Verordening voor het Woonabonnement komt een financieel arrangement, zodat minima goedkoper kunnen lenen (ook als zij een BKR-beschadiging hebben).
  • Er komt een drempelbedrag voor bijzondere bijstand, maar niet voor werkende armen, ZZP-ers zonder bijstand en AOW-ers.
  • Breda gaat vaker saneringskredieten verstrekken. ‘Uiteindelijk willen wij in 90% van de gevallen een saneringskrediet verstrekken’ 😉
  • Een schuldenafkoopfonds wordt ingezet voor inwoners met kleine schulden tot ongeveer €5.000. In tegenstelling tot bij een krediet of lening hoeft deze bijdrage niet altijd te worden terugbetaald.
  • De collectieve zorgverzekering maakt plaats voor maatwerk (zoals in Emmen).

Armoedebeleid en abonnementstarief Wmo

Afbeeldingsresultaat voor abonnementstarief wmo

Sinds 1 januari 2020 geldt voor de maximale eigen bijdrage aan Wmo-maatwerkvoorzieningen een voor ieder gelijk ‘abonnementstarief’ van €19 per maand. Voorheen was de hoogte van de eigen bijdrage afhankelijk van inkomen en vermogen.

Met de invoering van het abonnementstarief worden vooral middeninkomens tegemoetgekomen. Voor minima heeft het nauwelijks tot geen effect. Alleen het feit dat de bijdrage voor aangewezen algemene voorzieningen en maatwerkvoorzieningen niet meer mag worden gestapeld, kan gunstig zijn voor minima.

Gemeenten mogen voor minima nog wel gewoon de eigen bijdrage op nihil stellen. Zoals bijvoorbeeld de gemeente Woudenberg doet. Maar je kunt dat ook (blijven) doen via de collectieve zorgverzekering. Het voordeel voor de gemeente is dat het niet ten koste gaat van inkomsten, terwijl de verzekerde wel volledig wordt gecompenseerd. Het verzekerd bedrag hoeft niet groter te zijn dan 12 x €19.

Lees ook Gemeentelijk minimabeleid in relatie tot het abonnementstarief Wmo (BS&F) en kijk in de rubriek Abonnementstarief Wmo op de website van de VNG.

Minima Oldambt en Stadskanaal op dieet

Afbeeldingsresultaat voor bewegen overgewicht

De gemeenten Oldambt en Stadskanaal en zorgverzekeraar Menzis geven 75 te zware inwoners met een kleine beurs de kans twee jaar lang te werken aan een gezondere levenswijze.

Degenen die zich aanmelden, komen eerst terecht bij een diëtiste die onderzoekt of ze in aanmerking komen om mee te doen. Vervolgens worden ze twee jaar begeleid waar het gaat om gezonde voeding en kunnen ze meedoen aan sport- en beweegactiviteiten.

Bron: Dagblad van het Noorden

Bekijk ook eens de cijfers en interventies in het dossier Armoede, Schulden en Gezondheid van het RIVM

‘Vervang eigen risico zorgverzekering door no-claim’

Tip voor gemeenten met een collectieve zorgverzekering!

De collectieve zorgverzekering kan worden verbeterd door het verplicht eigen risico te vervangen door een no-claim. Dat voorkomt dat mensen met een laag inkomen of bijstandsuitkering in één keer worden geconfronteerd met hoge zorgkosten. Dat adviseert het Centraal Planbureau (CPB).

De no-claimregeling werkt precies andersom als het eigen risico. In plaats van dat je moet betalen bij het maken van zorgkosten wordt je beloond als je geen of slechts beperkt beroep doet op je zorgverzekering.

Een verzekerde met een no-claim betaalt het (eventueel verlaagd) eigen risico in termijnen aan de zorgverzekeraar via een hogere premie. Als de verzekerde minder dan €385 aan zorg consumeert, wordt dit achteraf teruggestort op de bankrekening. Op deze manier kan een verzekerde onmogelijk worden geconfronteerd met plotseling hoge zorgkosten. Aan de andere kant zou er wel voldoende prikkel blijven om een efficiënt zorggebruik te stimuleren.

Lees meer op zorgwijzer.nl.

Wat heb je gemist?

Op vakantie geweest? Welkom terug! Ik heb lekker gegeten, gekanood en gezweet in Spanje en Portugal.

Ik zet even het nieuws rond armoede en schulden van de afgelopen weken voor je op een rij:

De VVD in Amsterdam berekent in dit artikel voor twee voorbeeldgezinnen de inkomenseffecten en komt tot de conclusie dat werken bijna niet loont. Het zou mooi zijn als dit eens landelijk werd onderzocht. Volgens mij zijn er geen recente onderzoeken.* En dan meteen ook goed kijken naar bruto en netto, want ik vraag me af of in de Amsterdamse berekening bijvoorbeeld de arbeidskorting is meegenomen. Overigens zoekt Amsterdam nog naar manieren om de armoedeval tegen te gaan. Suggesties zijn welkom.

De Centrale Raad van Beroep heeft alsnog bepaald dat de gemeente Enschede wel nadere informatie mag eisen bij een aanvraag om bijzondere bijstand voor de kosten van bewindvoering.

Uit onderzoek van BCC blijkt dat de gemeentelijke laptop-regelingen voor minima flink uiteenlopen. De maximale tegemoetkoming bedraagt gemiddeld €401. Zutphen hanteert een bedrag van €100, terwijl een laptop in Wijk bij Duurstede maar liefst negen keer zoveel mag kosten.

Het aantal aanmeldingen voor schuldhulpverlening neemt af, maar de schuldenproblematiek niet, zo blijkt uit onderzoek van het Nibud. Het Nibud constateert dat vooral mannen, jongeren, gezinnen met kinderen, huishoudens met werk en huishoudens met een koopwoning zich minder vaak aanmelden bij de schuldhulpverlening.

De gemeentelijke collectieve zorgverzekering voor inwoners met een laag inkomen kan volgens het CPB worden verbeterd door het verplicht eigen risico te vervangen door een no-claim. Dat voorkomt dat mensen met een laag inkomen of bijstandsuitkering in één keer worden geconfronteerd met hoge zorgkosten. Een ander verbeterpunt is het vergroten van de keuzemogelijkheden binnen de gemeenteverzekering.

De Autoriteit Persoonsgegevens adviseert o.a. om in de Wgs voor verhuurders een wettelijke grondslag te creëren om te voldoen aan de AVG. Gegevens uitwisselen mag alleen vanwege een reden die in de Europese privacywet staat vermeld. Dit kan een wettelijke verplichting of publieke taak zijn, te regelen via het wetsvoorstel. Lees ook Privacyhuiswerk voor het kabinet om schuldhulp te versimpelen in Trouw.

Mensen in schuldenbewind zijn er de afgelopen tien jaar €100 netto per maand in koopkracht op achteruit gegaan. Hun inkomen steeg, maar de (vaste) lasten stegen harder. Lees en kijk op nos.nl.

Afbeeldingsresultaat voor vlag uit

De Rechtbank Rotterdam heeft als eerste een aanvraag voor een breed moratorium toegewezen.

Minima in de gemeente Oldambt wordt uitgelegd hoe ze met een klein budget toch een gezonde maaltijd op tafel kunnen krijgen.

ZZP’ers kunnen onder voorwaarden blijven ondernemen in de Wsnp.

* Aanvulling d.d. 29 aug: ik hoorde dat VNG en min. SZW in oktober 2019 de uitkomsten bespreken van recent onderzoek naar de (theoretische) armoedeval door Stimulansz.

Gemeentelijke aanpak zorgverzekeringsschulden

Zorgverzekeringslijn bracht in kaart wat gemeenten doen om zorgverzekeringsschulden bij burgers te voorkomen en op te lossen. De conclusie daarvan is dat gemeenten al veel doen, maar nog lang niet alle mogelijkheden inzetten en de kennis nog tekort schiet.

Afbeeldingsresultaat voor zorgverzekering

Nagenoeg alle gemeenten bieden een collectieve zorgverzekering voor minima (CZM) aan. Bijna 80% van de gemeenten draagt ook financieel bij, waardoor de premie relatief laag blijft. Gemeenten mogen de premie inhouden op de bijstandsuitkering om zo schulden te voorkomen. Dit doet nog niet de helft van de gemeenten. Als mensen al schulden hebben, is het in slechts 14% van de gemeenten mogelijk om over te stappen naar de gemeentepolis.  Een derde van de gemeenten denkt na over alternatieven voor de CZM, zoals zorgverzekering op maat. Van de gemeenten die niet nadenken over alternatieven, zegt driekwart tevreden te zijn over de CZM.

Een klein gedeelte van de gemeenten (15%) voert de Regeling Uitstroom Bijstandsgerechtigden (RUB) uit en eveneens 15% van de gemeenten zegt de RUB niet uit te gaan voeren. Een groter gedeelte (22%) geeft aan in de toekomst de RUB in te zetten. Opvallend is dat een groot gedeelte (48%) niet weet wat de plannen van de gemeente voor de RUB zijn.

Menzis en Zilveren Kruis trekken zich terug
De zorgverzekeraars Menzis en Zilveren Kruis hebben besloten om de collectieve contracten met tientallen gemeenten te beëindigen. Hierdoor moeten duizenden inwoners op zoek naar een nieuwe zorgverzekering. De PvdA heeft hierover inmiddels Kamervragen gesteld. Dit zijn de gemeenten waaruit Menzis zich terugtrekt: Eindhoven, Bunnik, De Bilt, Utrechtse Heuvelrug, Wijk bij Duurstede, Zeist, Lelystad, Assen, Tynaarlo, AA en Hunze, Bommelwaard, Epe, Barneveld, Woudenberg, Heerde, Oldenbroek, Hattum, Almere, Amersfoort, Apeldoorn, Brummen, Weesp, Leusden, Hilversum, Stichtse Vecht, Houten, IJsselstein, Nieuwegein, Vianen en Lopik.

Divosa vindt deze ontwikkeling zorgelijk en noemt de CZM onmisbaar.

Inspiratie- en werkboek Armoede, schulden & gezondheid

Armoede en schulden kunnen een serieuze aanslag op de gezondheid betekenen. Ook omgekeerd is er een verband, want een slechte gezondheid kan leiden tot een lager inkomen, en bijvoorbeeld ook leiden tot veel kosten voor medicijnen en zorg. Het Inspiratie- en werkboek Armoede, schulden & gezondheid van Platform31 beschrijft zes voorbeelden van integrale ondersteuning op het gebied van financiën en gezondheid:

  1. Financiën op Koers (Kampen). Eén duidelijk loket voor financiële vragen.
  2. Een gezonde toekomst dichterbij (Hengelo). De aanpak is gebaseerd op de positieve psychologie en zet in op de ontwikkeling van persoonlijke capaciteiten en een duurzaam gevoel van welbevinden. Tijdens een pilot in vier buurten zijn vijftig gezinnen benaderd. Deelnemers werkten met ondersteuners gericht aan de eigen regie, het versterken van competenties en hun verbondenheid met de samenleving.
  3. De Vaart Erin (Assen). In het project worden mensen met huurachterstanden begeleid bij hun financiële problemen.
  4. De Geweldige wijk (Meppel). Het programma bestaat uit drie fasen:
    Geweldig Bedankt: verminderen van stress door armoede, door kleine zorgen en problemen te verlichten. Met een app kunnen gezinnen hulp vragen in de wijk bij dagelijkse kleine problemen.
    Geweldig Gevoel: versterken van rust en veerkracht.
    Geweldig Bezig: gemotiveerd werken aan de eigen gezondheid.
    In het project gaan kansarme gezinnen zelf met de interventies aan de slag. Ze krijgen daarbij ondersteuning van hun directe leefomgeving en begeleiding van professionals. Bekijk de animatie op de website van de Geweldige Wijk.
  5. SameNoord – de formulierenbrigade (Wijchen). Vrijwilligers helpen wijkinwoners bij het aanvragen van toeslagen en minimaregelingen en het op orde brengen van hun financiële administratie.

Verder zijn er hoofdstukken over ‘vroegopsporing’ en preventie, samenwerking, werken met vrijwilligers en ervaringsdeskundigen en monitoren en evalueren.

Kijk op dit blog ook in de rubriek Gezondheid.

Naschrift d.d. 30 augustus 2018: In vervolg op het Inspiratieboek is nu ook een Gesprekstool beschikbaar waarmee je de gecombineerde beleidsaanpak kunt realiseren. En bezoek op 7 november de Landelijke Studiedag Gezond in…

Preventieplan Leiden

Leiden wil met onder andere belastingadvies, gastlessen en peer-to-peer aanpak op scholen, budgetcursussen, online tools, hulp bij thuisadministratie, nazorg en een sociaal leenfonds voorkomen dat schulden ontstaan of verergeren. In het Preventieplan staan preventieactiviteiten voor onder meer jongeren, zelfstandigen en mensen met een licht verstandelijke beperking. Leiden reserveert hiervoor €200.000 per jaar.

Leiden zet ook stevig in op Vroegsignalering. Daarvoor begroot de gemeente nog eens €544.000 per jaar. De projectplannen van Leiden en andere gemeenten vind je in het artikel Evaluaties en projectplannen Vroegsignalering Schulden.

Actieplan voor mensen met een licht verstandelijke beperking

Gemeenten moeten mensen met een lichte verstandelijke beperking (LVB) eerder herkennen en hulp op maat bieden bij schuldhulpverlening en arbeidstoeleiding, staat in de Verkenning LVB, schulden en werk. Op p. 8 staan aanbevelingen voor gemeenten:

  • Houd bij vroegsignalering en schuldpreventie rekening met deze doelgroep en maak gebruik van het landelijk kenniscentrum LVB.
  • Geef wijkteams of sociaal raadslieden de opdracht om als product aan te bieden dat mensen met een LVB altijd even contact kunnen opnemen met vragen over administratie.
  • Zoek mensen actief op als er signalen zijn.
  • Richt de aanvraagprocedure van minimaregelingen zodanig in dat mensen met een LVB deze zo zelfstandig mogelijk kunnen aanvragen.
  • Houd bij de toepassing van bijzondere bijstand rekening met het soms improductieve gedrag, zoals het onvoldoende overzien van consequenties (bijv. bijzondere bijstand geven als een rechtbank geen sanering toekent vanwege een beperkte snelheidsovertreding).
  • Koop een ontregelende schuld af als het ontstaan gerelateerd is aan de beperkingen die samenhangen met de LVB.
  • School professionals en bied een verwijskader.
  • Maak de toegang tot schuldhulpverlening laagdrempelig. Dus niet voor het eerste gesprek al vragen om formulieren te verzamelen.
  • Bied een stappenplan, zodat mensen begrijpen in welke stap ze zitten.

Diverse betrokken organisaties presenteren naar aanleiding van de verkenning het Actieplan LVB, schulden en werk. Hierin kondigen zij aan dat zij de komende twee jaar interventies en trainingen met elkaar gaan delen, pilots op gaan zetten en de bestaande basiskennis over LVB willen uitbreiden. Daarnaast moet onder andere via publieke discussies meer aandacht voor het onderwerp komen.

Zorgverzekering: collectief of op maat?

Zilveren Kruis besloot vorig jaar in een aantal gemeenten te stoppen met de collectieve zorgverzekering voor minima. Voor gemeenten kwam dit besluit onverwacht, wat vragen opriep over de toekomstbestendigheid van het instrument. De VNG liet daarom onderzoek doen naar de betekenis ervan voor zowel gemeenten als zorgverzekeraars.

Zowel gemeenten als zorgverzekeraars hechten veel waarde aan de minimapolis, is de belangrijkste conclusie van het onderzoek. Maar ze zien ook kansen. De polis is er nu vooral erop gericht om mensen met een kleine beurs een goede verzekering te bieden, met korting op de premie. Maar de minimapolis zou ook een rol kunnen krijgen in schuldpreventie en gezondheidsbevordering.

Zorgverzekering op maat in Emmen
Desalniettemin gooit Emmen het met de Zorgverzekering op maat over een andere boeg. Poliswijzer.nl/emmen helpt Emmenaren bij het kiezen van een verzekering die aansluit bij hun persoonlijke zorgbehoefte. Een succesfactor in de aanpak is daarnaast de één-op-éénbegeleiding bij het invullen van de vergelijkingssite. Ongeveer de helft van de mensen beëindigde hun collectieve zorgverzekering of wijzigde hun polis. Het leverde een gemiddelde jaarlijkse besparing op van € 410 per persoon.

Een interessante conclusie vind ik zelf, is dat collectief verzekerden niet meer zorg nodig hadden dan de reguliere verzekerden. Collectief verzekerden zijn bij veel minimapolissen waarschijnlijk dus oververzekerd.

Zorgverzekeringsschulden
Oproep aan gemeenten: vul de enquête in over de aanpak van zorgverzekeringsschulden in jouw gemeente. Zorgverzekeringslijn en Pieter Hilhorst doen op dit moment onderzoek daarnaar. Als je meedoet, krijg je in juni een rapportage van de resultaten.

Staatssecretaris over o.a. vereenvoudiging toeslagensysteem

Had ik al gemeld dat staatssecretaris Van Ark dit voorjaar een brede schuldenaanpak zal presenteren? Ik ben benieuwd naar de inhoud, want in het Regeerakkoord en tijdens o.a de overleggen met de Tweede Kamer worden nog weinig concrete nieuwe maatregelen genoemd.

Gisteren stuurde Van Ark een brief naar de Tweede Kamer. Daarin worden de kabinetsplannen al iets concreter. Ze reageert in de brief op het rapport ‘Eenvoud loont – Oplossingen om schulden te voorkomen’ van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS). RVS pleit voor eenvoud en preventie en komt met drie soorten oplossingen:

  1. Vereenvoudigen van ingewikkelde systemen en regels – vooral het toeslagensysteem – om escalatie van schulden te voorkomen (technisch ontzorgen). Van Ark schrijft dat een algehele herziening van het toeslagensysteem op korte termijn ‘geen realistische optie’ is. Wel volgt in het voorjaar nog haar reactie op een motie om de huurtoeslag direct over te maken naar de verhuurder. Een vergelijkbare motie over het overmaken van zorgtoeslag naar de zorgverzekeraar is onlangs beantwoord door Minister Bruins (Medische Zorg): overmaken van zorgtoeslag voor alle rechthebbenden vindt Bruins disproportioneel. Maar overmaken op vrijwillige basis of voor mensen met 3 maanden achterstand (daarvoor bestaat al wettelijke basis) wil Bruins wel verder uitwerken. Van Ark wijst er verder op, dat er wordt gewerkt aan een nieuwe financieringssystematiek voor de kinderopvang, waarbij geld direct naar kinderopvanginstelling i.p.v. ouders gaat. Naschrift d.d. 3 april: Ombudsman wijst op nieuwe regeling voor verrekening schuld kinderopvangtoeslag.
  2. Preventief ondersteunen van mensen bij hun financiële huishouding, nog voordat er schulden zijn (sociaal ontzorgen). Mensen moeten eenvoudiger en sneller toegang krijgen tot hulp.
  3. Versterken van verantwoordelijkheid van overheid, bedrijven en organisaties om het risico op escalatie van schulden te verkleinen (zorgplicht).

Als reactie op voorstellen 2 en 3 noemt Van Ark een aantal maatregelen die al in gang zijn gezet (waarvan de meeste op mijn blog al aan de orde zijn gekomen).

Eerder werd duidelijk dat het kabinet het huidige systeem van loonkostensubsidie voor werkgevers wil inruilen voor een systeem waarbij mensen onder het wettelijk minimumloon zelf moeten regelen dat hun inkomen wordt aangevuld. Een slecht idee, vinden betrokkenen en deskundigen.

Wanbetalers zorgpremie en achtergrondkenmerken per gemeente

Minister Bruins (Medische Zorg) geeft deze week in een brief aan de Tweede Kamer en de VWS-Verzekerdenmonitor een update over de wanbetalersregeling.

Het aantal wanbetalers is gedaald van 325.810 wanbetalers eind 2014 naar 257.767 op 1 november 2017. Deze daling wordt vooral veroorzaakt doordat zorgverzekeraars op grote schaal betalingsregelingen hebben afgesproken waardoor de bestuursrechtelijke premie direct kan worden opgeschort. Eind 2016 waren er 70.922 actieve betalingsregelingen. Op de website van het CBS vind je cijfers per gemeente. Eerder schreef ik al, dat je bij het CAK ook NAW-gegevens van die wanbetalers kunt opvragen.

Er wordt nog gewerkt aan een regeling om zorgverzekeraars nog meer te prikkelen om mee te werken aan schuldhulpverlening en -preventie. Bruins streeft ernaar een wijziging van artikel 34a Zvw voor de zomer van 2018 aan de Kamer voor te leggen.

Regeerakkoord over armoede en schulden

Regeerakkoord

Op p. 27 van het vanmiddag gepresenteerde Regeerakkoord wijdt de nieuwe coalitie een paragraaf aan het Terugdringen van schulden en armoede:

  • Eén op de tien huishoudens heeft problematische schulden. Daarnaast loopt een grote groep het risico om problematische schulden te krijgen. Het kabinet wil het aantal mensen met problematische schulden terugdringen en mensen met schulden effectiever te helpen. Schuldhulpverlening is en blijft een gemeentelijke verantwoordelijkheid. Via programmatische afspraken wenst het kabinet met gemeenten tot een vernieuwende schuldenaanpak en een verbeterd schuldhulpverleningstraject te komen. Hierbij kunnen de volgende thema’s aan bod komen:
    – Verbeteren van de (toegang tot) schuldhulpverlening, met kortere wachttijden.
    – Beter samenwerken met andere partijen om onnodig oplopen van schulden te voorkomen.
    – Voorkomen van uithuisplaatsingen, zeker als daar kinderen bij betrokken zijn.
    – Ruimte geven aan gemeenten om op lokaal niveau met vernieuwende aanpakken en maatwerk te experimenteren.
  • De overheid heeft als schuldeiser een bijzondere verantwoordelijkheid om onnodige vergroting van schulden te voorkomen. De overheid dient de beslagvrije voet te respecteren. Om escalatie van schulden te voorkomen, wordt meer ingezet op direct contact met schuldenaren. De stapeling van boetes vanwege te laat betalen en bestuursrechtelijke premies wordt gemaximeerd. Mogelijkheden voor
    betalingsregelingen worden uitgebreid.
  • Bij incasso worden misstanden effectiever bestreden. De maximale incassokosten die in rekening mogen worden gebracht, worden gehandhaafd en er wordt bezien of het minimumbedrag omlaag kan. Er komt een incassoregister waarin incassobureaus worden opgenomen, die voldoen aan eisen met betrekking tot oprichting, bedrijfsvoering en opleiding. Indien een incassobureau te vaak de fout ingaat, wordt het beboet en verliest het de registratie.
  • Excessen in kredietverlening zullen worden tegengegaan, net als verdienmodellen waarbij hoge rentes mensen in de problemen brengen en de kosten van wanbetaling op de samenleving worden afgewenteld.
  • De juridische afhandeling van schulden wordt verbeterd. Schuldeisers dienen eerst de mogelijkheden van een betalingsregeling te onderzoeken voor een zaak voor de rechter wordt gebracht. Er komt een experiment met een schuldenrechter, die alle zaken van een schuldenaar geconcentreerd behandelt.
  • Gemeenten krijgen een adviesrecht in de gerechtelijke procedure rondom schuldenbewind.
  • Met gemeenten en erkende vrijwilligersorganisaties wordt gewerkt aan een landelijk dekkend netwerk van vrijwilligersprojecten gericht op schuldhulp en financiële begeleiding.
  • Het kabinet zal extra middelen beschikbaar stellen voor het voorkomen van schulden en de bestrijding van armoede – in het bijzonder onder kinderen. Op p. 61 zie ik bedragen staan: €30, €25 en €25 miljoen voor 2018, 2019 respectievelijk 2020. Niet structureel dus. Ik neem aan dat dit komt bovenop de Klijnsmagelden. Ik weet niet of het via gemeenten wordt uitgekeerd.

En verder lees ik:

  • P. 26: Het kabinet gaat in gesprek met gemeenten over de wijze waarop zij actief uitvoering geven aan de bestaande tegenprestatie. Omdat werk een zeer belangrijke onderdeel is van integratie, moet de arbeidsmarktpositie van Nederlanders met een migratieachtergrond –nieuwkomers én oudkomers– worden verbeterd. Om de beheersing van de Nederlandse taal –en daarmee het toekomstperspectief– te vergroten, geven gemeenten actief uitvoering aan de bestaande verplichting om de Nederlandse taal te leren. Het kabinet wil hierover niet-vrijblijvende bestuurlijke afspraken maken met gemeenten.
  • P. 27: Wanneer mensen vanuit de bijstand aan het werk komen, is het van belang dat ze er ook echt op vooruit gaan. Daarom wil het kabinet met gemeenten afspraken maken over het lokaal beleid om de armoedeval te verkleinen. Ook blijft de huidige ruimte voor experimenten in de Participatiewet om bijstandsgerechtigden weer actief te krijgen op de arbeidsmarkt.
  • P. 55: Te veel nieuwkomers blijven te lang aangewezen op een bijstandsuitkering. Dit is een onacceptabele uitkomst van het inburgeringsbeleid. Om dat te voorkomen dient er, waar mogelijk, een activerend en tegelijk ontzorgend systeem van sociale voorzieningen te zijn. Een simpeler en activerend systeem van voorzieningen voor statushouders kan dan inhouden: integratie met burgerschapswaarden en een verplicht leer- en (vrijwilligers)werktraject; een begeleide toegang tot de verzorgingsstaat: gemeenten
    innen de zorgtoeslag, huurtoeslag en bijstand gedurende de eerste twee jaar en de nieuwkomer ontvangt deze voorzieningen en begeleiding in natura met leefgeld. Na een toetsmoment kan een statushouder die zichzelf redt op de arbeidsmarkt, eventueel eerder uitstromen. Iemand die niet slaagt voor de toets, stroomt in principe nog niet uit. Op basis van het voorgaande worden middelen en werkwijzen ontwikkeld die in alle gemeenten toepasbaar kunnen zijn, zo nodig op basis van wet- en regelgeving, die het mogelijk maakt op deze wijze de zelfredzaamheid van nieuwkomers te bevorderen.
  • P. 66: De jaarlijkse afbouw van de dubbele algemene heffingskorting in het referentieminimumloon voor de bijstand wordt verlaagd van 5%-punt naar 3,75%-punt. Jaarlijks structureel, zo interpreteer ik het. In de Miljoenennota 2018 werd dit al aangekondigd voor alleen het jaar 2018. Lees wat dit betekent in Sociaal minimum gaat omlaag (2011) en Hoe zit dat nou precies met die dubbele heffingskorting? (2011).
  • P. 16: De hoogte van het maximale verplichte eigen risico voor zorgkosten wordt deze kabinetsperiode bevroren op €385 per jaar. Het niet verhogen van het eigen risico leidt, gegeven de financieringssystematiek in de Zvw, tot hogere zorgpremies.
  • P. 31: De harde afbouwgrens in de huurtoeslag wordt omgevormd naar een geleidelijkere afbouw.

Aantal wanbetalers zorgpremie per gemeente

Mensen die hun verplichte zorgpremie niet betalen, belanden in de wanbetalersregeling.

Gemeenten kunnen van het CAK een overzicht krijgen van het aantal mensen in de wanbetalersregeling, uitgesplitst per doelgroep. Zie voorbeeld van Dordrecht.* En zie dit Excel-bestand met de aantallen en achtergrondkenmerken in jouw gemeente. Deze cijfers hebben als peildatum 31-12-2015 en zijn waarschijnlijk aan de hoge kant. Het aantal wanbetalers is in het jaar daarna namelijk met 11,6% gedaald.

Let op: het is misschien even schrikken als je ziet, dat er veel meer wanbetalers zijn dan alleen de bijstandsgerechtigde. Die je misschien al kent vanuit de speciale wanbetalersregeling voor bijstandsgerechtigden.

Om deze nieuwe doelgroep niet-bijstandsgerechtigde wanbetalers gericht te benaderen, heb je extra capaciteit nodig. En de Burgerservicenummers van de betreffende wanbetalers. Er wordt gewerkt aan een ministeriële regeling om dat laatste mogelijk te maken. Het CAK verwacht ‘later dit jaar’ op basis daarvan de BSN’s aan gemeenten te mogen leveren.

Verder goed om te weten: Zorgverzekeringslijn (min. VWS) geeft gratis workshops door het hele land over het voorkomen en oplossen van zorgverzekeringsschulden. Zij leggen uit hoe de wetgeving in elkaar zit en welke rechten en plichten mensen hebben.

*Met dank aan Alex Buchinhoren van Sociale Dienst Drechtsteden die mij hierop attendeerde.

Naschrift d.d. 28 juni 2017: Inmiddels kreeg ik deze link, waaruit blijkt dat de uitwisseling op BSN al vanaf 1 juli mogelijk wordt.

Waaraan moet een goede gemeentepolis voldoen?

Afbeeldingsresultaat voor zorgverzekeringMeer dan de helft van de mensen met een grote zorgbehoefte heeft een gemeentelijke collectieve zorgverzekering. Dat meldt Ieder(in), netwerk voor mensen met een beperking of chronische ziekte. Gemiddeld betalen gemeenten een jaarlijkse bijdrage van €370 per persoon.

Ieder(in) maakte een informatieblad voor lokale belangenbehartigers die met hun gemeenten in gesprek gaan over de zorgverzekering. Ook handig voor de gemeente zelf! Het informatieblad bevat o.a. vergelijkingscijfers, een stappenplan en criteria waaraan een goede gemeentepolis zou moeten voldoen. Lees meer.

Brabantse Wal gemeenten verlagen eigen bijdrage Wmo

De drie Brabantse Wal-gemeenten (Bergen op Zoom, Steenbergen en Woensdrecht) gaan de eigen bijdrage voor Wmo begeleiding en dagbesteding verlagen. De gemeenten zijn bang dat de eigen bijdrage op dit moment een belemmering vormt voor het afnemen van de zorg. De eigen bijdrage wordt nu vastgesteld op een bedrag van maximaal €17,50 per periode van vier weken, terwijl die voorheen afhankelijk was van de zorgkosten en je inkomen.

Afbeeldingsresultaat voor eigen bijdrage wmoDe verlaging van de eigen bijdrage is vooral een tegemoetkoming voor de middenklasse. Voor minima bestaat volgens de gemeenten al een geschikte regeling: de collectieve ziektekostenverzekering voor minima dekt de eigen bijdrage Wmo en Wlz.

Bron: Woensdrechtse Bode.

Rotterdam wil collectieve zorgverzekering voor alle inwoners

Rotterdam wil de collectieve verzekering voor inwoners uitbreiden. Nu komen mensen met een laag inkomen in aanmerking, het is de bedoeling dat ook andere inkomens mee kunnen doen.

Het gaat om een collectieve zorgverzekering waarin de eigen bijdrage voor de Wmo geheel en het eigen risico grotendeels zijn meeverzekerd. De gemeenschappelijke polis moet een brede dekking krijgen en toch maar een paar tientjes duurder zijn dan een basisverzekering. Bron: NOS.

Afbeeldingsresultaat voor koopgoot rotterdam

‘Bijna 14.000 zieken en ouderen hebben schuld door eigen bijdrage zorg’

Bijna 14.000 chronisch zieken en ouderen hebben moeite om de eigen bijdragen te betalen voor langdurige zorg en ondersteuning thuis of in een instelling, zo meldt Omroep Max. Zij hebben een betalingsregeling bij het CAK. Vorig jaar stond een rekening open van in totaal bijna €20 miljoen. In welke mate dit specifiek geldt voor zorg vanuit gemeenten (Wmo) zie ik niet terug in de cijfers.

De eigen bijdrage van chronisch zieken en gehandicapten voor zorg aan huis is drie jaar op rij gestegen, blijkt uit cijfers van het CBS. Dat mensen meer betalen, komt onder meer door het afschaffen van de Wtcg in 2014. Door het verdwijnen van de kortingen uit die wet zou de eigen bijdrage met 50% stijgen. Doordat een deel van de gemeenten zelf een korting toepaste, kwam de gemiddelde stijging uit op bijna 34%. Het ministerie van VWS concludeert daarom, dat de eigen bijdrage feitelijk minder is gestegen dan verwacht. “Dat komt door gemeentelijk beleid bij lagere inkomens en een (waarschijnlijk) kleinere zorgvraag van hogere inkomens.”

Staatssecretaris Van Rijn wijst erop dat het kabinet al €50 miljoen extra heeft uitgetrokken voor het verlagen van de eigen bijdrage. “Uit dit CBS-onderzoek haal ik twee signalen. Eén: gemeenten compenseren minima en chronisch zieken voor de zorgkosten. Twee: mede omdat 2015 een overgangsjaar was, is het van belang de eigen betalingen te blijven volgen.”

Tot slot, veel gemeenten verstrekken bijzondere bijstand om de eigen bijdrage aan het CAK te betalen.

Lees ook: Kwart mensen mijdt zorg door hoge eigen bijdrage (NOS, feb. 2016)

Instrument voor bijstandsgerechtigden in de wanbetalersregeling

Op 12 juli 2016 is de ministeriële regeling in werking getreden over de voorwaarden, waaronder een bijstandsgerechtigde die zorgpremie moet betalen aan het Zorginstituut Nederland (de wanbetalersregeling) kan uitstromen en terug kan keren naar de zorgverzekeraar. Naast de regeling is door gemeenten en zorgverzekeraars een modelovereenkomst ontworpen waarin is opgenomen hoe zorgverzekeraars en gemeenten deze uitstroom kunnen organiseren. Alle zorgverzekeraars hebben toegezegd zich hieraan te houden. Belangrijk onderdeel is dat gemeenten de zorgpremie en een bedrag ter aflossing van de schuld inhouden op de uitkering en doorbetalen aan de zorgverzekeraar. Als de regeling succesvol ten einde komt, wordt de restschuld door de zorgverzekeraar kwijtgescholden.

Gemeenten langs de sociale meetlat

Vandaag presenteerde de FNV haar Lokale Monitor editie 2016. In de monitor legt de FNV alle gemeenten langs de sociale meetlat.

De belangrijkste conclusies in relatie tot armoedebeleid en schuldhulpverlening:

  • 78% van de gemeenten hanteert voor de individuele inkomenstoeslag een inkomensgrens van 110% van het sociaal minimum of lager. In bijna alle gemeenten hebben minima wel na 3 jaar (of korter) recht om de toeslag opnieuw aan te vragen. De verstrekte bedragen verschillen enorm per gemeente.
  • In 4 jaar tijd hebben meer gemeenten een hogere inkomensgrens vastgesteld voor de minimaregelingen. De monitor laat een stijging van ruim 50% zien (t.o.v. 2012) van gemeenten die een inkomensgrens hanteren tussen de 120% en 150%.
  • De ruime meerderheid verstrekt geen vast bedrag voor de meerkosten die chronisch zieken en mensen met beperkingen moeten maken. De meeste gemeenten komen deze doelgroep wel gedeeltelijk tegemoet in de kosten die zij moeten maken voor de premie van de collectieve ziektekostenverzekering. Iets minder dan de helft van de gemeenten doet dat voor de verplichte eigen risico.
  • Daarnaast bieden de meeste gemeenten een compensatie aan, via de bijzondere bijstand of de collectieve ziektekostenverzekering, voor het betalen van de eigen bijdragen Wmo maatwerkvoorzieningen. 44% van de gemeenten vraagt geen eigen bijdrage voor de Wmo algemene voorzieningen.
  • 60% van de gemeenten doet geen onderzoek naar de financiële effecten van de kostendelersnorm.
  • De gemiddelde wachttijd voor de aanvraag van de bijstandsuitkering is in de afgelopen 10 jaar iets afgenomen. In 17% van de gemeenten wordt automatisch een voorschot verstrekt.

Vanaf p. 40 lees je hoe jouw gemeente scoort. Op p. 37/38 vind je reacties van gemeenten en goede voorbeelden.

10% Nederlanders mijdt zorg om financiële redenen

10% van de Nederlanders die in de eerste 7 maanden van dit jaar zorg nodig hadden, heeft die zorg uitgesteld of helemaal niet gebruikt om het eigen risico uit te sparen. De helft van die groep kon het naar eigen zeggen echt niet betalen. Dat blijkt uit een onderzoek in opdracht van zorgverzekeraar VGZ.

Het aantal zorgmijders is licht toegenomen ten opzichte van vorig jaar. Het aantal mensen dat geen geld heeft voor het eigen risico en daarom voorgeschreven zorg niet gebruikt, is met bijna de helft toegenomen. Omgekeerd heeft 1 op de 8 Nederlanders in 2016 een of meer keren extra zorg gebruikt, omdat ze het eigen risico toch al helemaal betaald hadden.

Uit de voor Prinsjesdag uitgelekte plannen van het kabinet blijkt dat het eigen risico in 2017 ongewijzigd blijft.

Lees nog eens: Eigen risico kun je meeverzekeren

Tilburg neemt voorschot op uitstroomregeling uit het bestuurlijke zorgpremieregime

Nog meer goed nieuws uit Tilburg (zie vorige bericht over quiet.nl). De gemeente Tilburg heeft goede ervaringen opgedaan met een proef met wanbetalers van zorgpremies. Na een paar maanden heeft Tilburg voor 92% van de deelnemers een regeling getroffen. Met de proef loopt Tilburg voor op de uitstroomregeling uit het bestuurlijke premieregime (Zorgverzekeringswet). Die wordt naar verwachting in de tweede helft van het jaar definitief vastgesteld. Lees meer.

Pamflet MOgroep, VNG, Divosa en NVVK naar Tweede Kamer

Vanmiddag boden de MOgroep, VNG, Divosa en de NVVK de Tweede Kamer een pamflet aan met een aantal vergaande concrete maatregelen om armoede en schulden wel beter te voorkomen, signaleren en beperken (hyperlinks naar achtergrondinfo zijn van mijzelf):

Preventie en vroegsignalering

  • Financiële educatie in het onderwijscurriculum, zodat de financiële weerbaarheid onder jongeren wordt vergroot.

De overheid als schuldeiser

  • Opheffen preferenties en andere bijzondere incassobevoegdheden van overheden en andere publieke instellingen. (Rijksincassovisie gaat hierin niet ver genoeg)
  • Correct toepassen en vereenvoudigen van de beslagvrije voet.
  • Afschaffen bronheffing en de mogelijkheid bieden voor een aanvullende ziektekostenverzekering tijdens minnelijk traject schuldhulpverlening.
  • Wegnemen wettelijke belemmeringen voor saneren van vorderingen, bijv. CJIB-boetes en fraudevorderingen bij uitkeringen.

De overheid als systeemverantwoordelijke

  • Wettelijk breed moratorium invoeren.
  • Brede toegang organiseren tot het beslagregister voor de reguliere incasso en de schuldhulpverleners op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening.
  • Eén moment van betaling regelen voor diverse uitkeringen, teruggaaf inkomstenbelasting, toeslagen en vakantiegelden.
  • Vereenvoudig het systeem van inkomensvoorzieningen en toeslagen zodat kwetsbare groepen hun weg kunnen vinden en zorg voor een bestaansminimum.

Budget armoede- en schuldenbeleid

  • Een budget voor beschermingsbewind vanuit het Rijk en de wettelijke mogelijkheid voor gemeenten om een rechter te adviseren bij een aanvraag voor beschermingsbewind.
  • Een toereikend budget voor het armoede- en schuldenbeleid voor gemeenten. De bijzondere bijstand wordt steeds vaker beschouwd als een ‘logische’ demping voor (onvoorziene) inkomenseffecten voor inwoners (kostendelersnorm, kindregelingen, beschermingsbewind, inrichtingskosten, rechtsbijstand). Gemeenten worden geacht bezuinigingen en maatschappelijke ontwikkelingen in het brede sociale domein steeds vaker op te vangen met de bijzondere bijstand. Uit de factsheet van Divosa blijkt dat gemeenten veel meer uitgeven aan bijzondere bijstand dan zij aan budget ontvangen.

CfR8TjUWIAA0vPf
Foto: Marcel Matthijsen

Volgende week vergadert de Kamer over armoede en schulden.

Zie ook: NOS journaal 5 april 2016

Armoede, gezondheid en leefstijl

Ik ben even gedoken in onderzoek naar sociaaleconomische gezondheidsverschillen. In De Sociale Staat van Nederland 2015 (SCP, december 2015) wordt recent onderzoek aangehaald. Een paar highlights:

Het lijkt erop dat sociaaleconomische status en gezondheid elkaar wederzijds beïnvloeden. Zo gaat een hoog opleidingsniveau dat in de jeugd bereikt is, samen met een lagere sterfte op hoge leeftijd, terwijl een slechtere gezondheid een negatief effect heeft op arbeidsparticipatie en inkomen.

sociaaleconomisch

leefstijl

Een leefstijl die als gezond geldt, is meer onder hogeropgeleiden te vinden dan onder lageropgeleiden.

Lees op mijn blog ook: Inkomen minima gaat in rook op, Mensen met lage sociaaleconomische status vaker eenzaam en bekijk de 73 (overige) blogs in de rubriek Gezondheid.

 

 

 

Inkomensondersteuning via Wmo

Categoriaal beleid voor chronisch zieken en gehandicapten is niet meer mogelijk. Maar kijk eens naar de mogelijkheden binnen de Wmo. De Wmo biedt de mogelijkheid om chronisch zieken en gehandicapten een tegemoetkoming te geven voor meerkosten. Dat staat in artikel 2.1.7 van de Wmo: Bij verordening kan worden bepaald dat door het college aan personen met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen die daarmee verband houdende aannemelijke meerkosten hebben, een tegemoetkoming wordt verstrekt ter ondersteuning van de zelfredzaamheid en de participatie. Dit is één van de tips in de op dit blog al eerder aangehaalde Handreiking Efficiënt uitvoeren bijzondere bijstand en minimaregelingen van Divosa (november 2015).

Voordeel
De Wmo stelt geen eisen aan de manier van verstrekken, dus het is mogelijk om de bijdrage jaarlijks automatisch uit te betalen zolang er zich geen relevante veranderingen voordoen. De gemeente controleert bij de aanvraag en vervolgens op basis van steekproeven over het hele bestand. Er kan jaarlijks een vast bedrag worden uitbetaald.

Aandachtspunten

  • De gemeente mag geen inkomensgrens stellen voor hulp uit de Wmo.
  • Bij een intergemeentelijke sociale dienst (ISD) moeten de samenwerkende gemeenten eigen nadere regels vaststellen en beslissen waar ze de uitvoering willen beleggen. Dat zal in veel gevallen de gemeentelijke uitvoerder van de Wmo zijn. Wanneer de uitvoering van de regeling bij een ISD terecht komt die niet de Wmo uitvoert, dan moeten de aangesloten gemeenten een mandaatbesluit nemen om de werkzaamheden bij de ISD te beleggen in combinatie met een dienstverleningsovereenkomst.
  • Omdat de regeling op de Wmo is gebaseerd mag de sociale dienst geen gebruik maken van Suwinet om bijvoorbeeld inkomen te controleren.

Ondernemers in actie voor minima West Maas en Waal

waardebonMeer dan 30 ondernemers doen mee aan een waardebonnenactie voor minima van de gemeente West Maas en Waal. De waardebonnen zijn bedoeld voor minima (tot 110%) met schoolgaande kinderen, minima die chronisch ziek of gehandicapt zijn en gezinnen met schoolgaande kinderen tot 18 jaar die in de schuldhulpverlening zitten.
De ontvangers kunnen de bonnen besteden bij diverse ondernemers. Het totale bedrag dat de ontvangers krijgen is afhankelijk van hun persoonlijke situatie en kan oplopen tot 150 euro. De gemeente reikt de waardebonnen in het begin van 2016 automatisch uit aan de bijstandsgezinnen die voor de bonnen in aanmerking komen.

Bron: De Gelderlander

Kapelle biedt minima gratis aanvullende zorgverzekering

kapelleHet gaat om een uitgebreid pakket. En ook nog eens voor een brede doelgroep: huishoudens met een inkomen tot 130% van het sociaal minimum. Lees meer.

Lagere bestuursrechtelijke zorgpremie voor wanbetalers

Vorige week is het wetsvoorstel verbetering wanbetalersmaatregelen aangenomen door de Eerste Kamer.

De zorgpremie voor wanbetalers daalt op 1 juli 2016 van €159 naar €128. Dat is 125% van de gemiddelde (nominale) premie. Tot nu toe was dat ten hoogste 130%. Dat is te lezen in deze brief. De verlaging maakt het volgens minister Schippers van VWS mogelijk dat mensen sneller uitstromen uit de wanbetalersregeling, doordat zij meer geld overhouden om hun schulden aan te pakken. Ik vraag me af of dit echt zoden aan de dijk zet.

De nieuwe wet maakt het ook mogelijk dat een wanbetaler zonder tussenkomst van een schuldhulpverlener uit de wanbetalersregeling kan stromen als er een betalingsregeling wordt getroffen met de zorgverzekeraar. De mogelijkheid die de nieuwe wet geeft om groepen aan te wijzen die uit het bestuursrechtelijke premieregime kunnen stromen, wordt momenteel verder uitgewerkt. Zo wordt onderzocht onder welke voorwaarden bijstandsgerechtigde wanbetalers terug kunnen keren naar de gewone premie van de zorgverzekeraar.

Welke gegevens mogen gemeenten en zorgverzekeraars uitwisselen?

Onlangs heeft het ministerie van VWS de Regeling zorgverzekering gewijzigd. Door deze wijziging is het voor gemeenten en zorgverzekeraars duidelijker welke gegevens zij mogen uitwisselen. Zo kunnen gemeenten gericht actie ondernemen om zorgschulden te verminderen of te voorkomen. Of te stimuleren dat mensen uit het bestuursrechtelijke premieregime komen. Lees meer op effectieveschuldhulp.nl en in de Staatscourant.

MEE lanceert smartmetgeld.nl voor jongeren met verstandelijke beperking

MEE Nederland lanceerde eerder deze maand een website met informatie over Smart met Geld, een project dat zich richt op het vergroten van de financiële weerbaarheid van jongeren met een licht verstandelijke beperking.

Jongeren met een licht verstandelijke beperking leven vaak bij de dag, kunnen moeilijk nee zeggen en vinden het lastig verleidingen te weerstaan. Met alle gevolgen van dien: misbruik, criminaliteit of overlast.

Het project Smart met Geld bestaat onder meer uit een trainingsprogramma voor leerlingen van 15 tot 18 jaar op praktijkscholen en themabijeenkomsten voor ouders van deze leerlingen. Daarnaast organiseert MEE lokale platforms waar professionals gestimuleerd worden om vaker met jongeren in gesprek te gaan over geld. Lokale samenwerkingspartners krijgen handvatten om samen werk te maken van preventie om zo schulden bij deze jongeren te voorkomen.MEE

Radio Een Vandaag besteedde op 4 november aandacht aan het project.

Lees meer op de website van MEE.

In oktober verscheen voor deze doelgroep al de Signaallijst Financiën.

 

Zorgverzekering: grote verschillen tussen gemeenten

zorgverzekering+kiezenDe invulling van de collectieve zorgverzekering verschilt sterk per gemeente. Dat blijkt uit onderzoek van het Zorgverzekering Informatie Centrum. Uit het onderzoek, waarin alle 393 gemeenten zijn onderzocht, blijkt dat de verschillen zo groot zijn dat die kunnen oplopen tot wel honderden euro’s per jaar. Een aantal gemeenten geeft een (hoge) bijdrage voor de zorgpremie, terwijl andere gemeenten hebben besloten niet mee te betalen aan de premie. In dat laatste geval moeten minima de gehele zorgpremie zelf betalen. Ook de gehanteerde inkomensgrenzen verschillen per gemeente. De inkomensgrenzen variëren van 110% tot 150% van het sociaal minimum.

Klik hier voor de onderzoeksresultaten en de gegevens per provincie (helaas niet per gemeente).

 

Signaallijst Financiën: snel inzicht in situatie hulpvrager

Recent is de Signaleringslijst Financiën ontwikkeld. Deze geeft professionals en vrijwilligers snel inzicht in de financiële situatie van een hulpvrager, zeker als er sprake is van een licht verstandelijke beperking. Je kunt hiermee bepalen of een hulpvrager aanvullende ondersteuning nodig heeft bij financiële zaken. De digitale vragenlijst wordt samen met de hulpvrager ingevuld. Dit duurt ongeveer 5 minuten. Na het invullen en verzenden volgt een advies. Klik hier voor de Signaallijst of bezoek de website van Kennisplein Gehandicaptensector voor meer informatie. Je leest daar ook meer over het beter bekende Mesis©-screeningsinstrument voor schuldhulpverlening waar de signaallijst een uitwerking van is.

Meer wanbetalers zorgverzekering

Het CBS meldt, dat het aantal personen dat minimaal een half jaar achter loopt met het betalen van de zorgpremie van 2010 tot 2014 met 22% is toegenomen naar 298 duizend. Eind december 2014 was 1 op de 45 volwassenen wanbetaler voor de zorgverzekeringswet. Jongeren zijn 8 keer zo vaak wanbetaler als 65-plussers. Dat er in de jongste groep veel wanbetalers zijn, hangt onder meer samen met hun relatief lage inkomen.

Ondertussen ligt het wetsvoorstel Wet verbetering wanbetalersmaatregelen ter behandeling in de Eerste Kamer. Deze wet beoogt de instroom in de bestuursrechtelijke premieheffing bij wanbetaling te voorkomen en de uitstroom te bevorderen. In de nieuwe wet wordt het mogelijk om specifieke groepen aan te wijzen die onder voorwaarden uitstromen uit de wanbetalersregeling, te beginnen met bijstandsgerechtigden.

Informatiefilmpje van de overheid voor jongeren:

Door samenwerking armoedeproblematiek verminderen in Appingedam

De gemeenteraad van Appingedam bespreekt volgende week het beleidsplan ‘Meer samenwerking, minder armoede: armoedebeleid gemeente Appingedam 2015 -2020‘. Verbinding met andere beleidsterreinen en samenwerking met particuliere initiatieven staan daarin centraal. Een paar interessante thema’s:

  • AppingedamArmoedebeleid verbinden aan gezondheidsbeleid en sportbeleid
  • Vergroten bekendheid van regelingen via nieuwe website www.helpuzelfvooruit.nl (nog niet online)
  • Kindgericht armoedebeleid, incl. webshop www.kansvooruwkind.nl
  • Versterking van eigen kracht. Inwoners ondersteunen bij inschakelen eigen netwerken van familie en vrienden.
  • Pilot om schulden te voorkomen. Vooral vroegsignalering nieuwe bijstandsaanvragers.
  • Structurele steun particuliere initiatieven Voedselbank, Stichting Leergeld, Jeugdsportfonds, Steunpunten administratie, Humanitas en SUN

Aanvulling d.d. 21 oktober: interview met wethouder.

Compensatie zorgkosten in 2016

In aanvulling op mijn berichtgeving over de Miljoenennota 2016 hier een en ander over de zorgkosten (bewerkte versie van nieuwsbrief BS&F):

  • zorgkostenVoor 2016 raamt VWS de premie voor de basisverzekering op € 1.243 per jaar, een stijging van € 85 ten opzichte van 2015.
  • Het verplicht eigen risico* bedraagt in 2016 € 385, een toename met € 10. Het betreft een indexatie. VWS verwacht dat mensen gemiddeld € 240 van het verplicht eigen risico consumeren.
  • Het basispakket van de basisverzekering wordt op een beperkt aantal punten aangepast. Zie nieuwsitem BS&F.
  • Doordat premie en verplicht eigen risico stijgen, gaat ook de zorgtoeslag omhoog, zij het niet afdoende om volledig te compenseren. De gemiddelde zorgtoeslag per volwassene bedraagt in 2016 naar verwachting € 343 (2015: € 301). In 2015 hadden overigens 4,5 miljoen huishoudens recht op zorgtoeslag. Dat zijn er circa 500.000 minder dan in 2014.
  • Het wetsvoorstel Wet verbetering wanbetalersmaatregelen ligt ter behandeling in de Eerste Kamer. Deze wet beoogt de instroom in de bestuursrechtelijke premieheffing bij wanbetaling te voorkomen en de uitstroom te bevorderen. In de nieuwe wet wordt het mogelijk om specifieke groepen aan te wijzen die onder voorwaarden uitstromen uit de wanbetalersregeling, te beginnen met bijstandsgerechtigden.
  • Ook in 2016 hebben gemeenten na de afschaffing van Wtcg en CER de verantwoordelijkheid om meerkosten van chronisch zieken en gehandicapten te compenseren. Hiervoor ontvangen zij in 2016 € 266 miljoen (zie ook Budgetten armoedebeleid en schuldhulpverlening 2012 – 2019).

* Verontrustend bericht op NU.nl eerder deze week: ‘Ruim 8 procent verzekerden mijdt zorg vanwege eigen risico

Eigen risico kun je meeverzekeren

In de SPRANK van 27 augustus een kort artikeltje over het meeverzekeren van het eigen risico in de collectieve zorgverzekering. En waarom dat goed is voor verzekerde en de gemeente (klik op het artikel als je het niet goed kunt lezen):

bsenf

Miljoenennota 2016 definitief

De Miljoenennota 2016 en Begroting SZW 2016 zijn zojuist gepubliceerd. Ik ontdek geen grote verrassingen ten opzichte van wat er al was uitgelekt. Voor het gemak zet ik hieronder nogmaals de belangrijkste zaken op een rij.

De meeste Nederlanders gaan er volgend jaar op vooruit. Werkenden met een minimuminkomen profiteren het meest. Zij krijgen er volgens de koopkrachtplaatjes 5,3% bij. Voor niet-werkenden gelden de volgende koopkrachtplaatjes:

Sociale minima
Paar met kinderen 0,1%
Alleenstaande 0,0%
Alleenstaande ouder 0,0%
AOW (alleenstaand)
(Alleen) AOW 0,8%
AOW + € 10.000 0,1%
AOW (paar)
(Alleen) AOW 0,4%
AOW + € 10.000 0,1%

Tip: kijk naar de zojuist gepresenteerde koopkrachtberekeningen van het Nibud voor meer details.

  • De zorgpremie stijgt volgend jaar met zo’n €7 per maand. Het eigen risico blijft nagenoeg hetzelfde en gaat alleen iets omhoog vanwege de stijgende prijzen. Voor verreweg de meeste mensen die er recht op hebben, stijgt de zorgtoeslag met ongeveer €67.
  • Verhoging arbeidskorting voor inkomens tot ongeveer €50.000 met max. €700 (NB. in vorige jaren werd hij ook telkens al verhoogd).
  • Volledige en snellere afbouw algemene heffingskorting (ik kan nu nog niet goed inschatten wat dat betekent voor het sociaal minimum. In 2012 werd de afbouw van de dubbele heffingskorting gestart. Lees hier wat dat betekent voor het sociaal minimum).
  • Verhoging inkomensafhankelijke combinatiekorting om de arbeidsparticipatie van werkende ouders met jonge kinderen te bevorderen.
  • Verhoging kinderopvangtoeslag
  • Geen bezuiniging op huurtoeslag
  • Verhoging kindgebonden budget
    2e kind: + €33
    3e kind: + €100
    4e kind e.v.: + €177
  • Lage Inkomens Voordeel (LIV) maakt het vanaf 2017 aantrekkelijk om mensen met een laag inkomen (tot 120% minimumloon) in dienst te houden.
  • Tot nu toe moesten zzp’ers vaak eerst hun pensioen opmaken als ze een beroep deden op de bijstand. Het kabinet bereidt een wetsvoorstel voor waarin onder voorwaarden vrijlating van het pensioenvermogen plaatsvindt. Het kabinet heeft gemeenten gevraagd hier in 2015 al rekening mee te houden.
  • Het kabinet gaat de regels rond de beslagvrije voet vereenvoudigen. De regeling is op dit moment te ingewikkeld, waardoor de beslagvrije voet soms te laag wordt vastgesteld.
  • Het kabinet heeft €100 miljoen per jaar vrijgemaakt om armoede en schulden te bestrijden. Het grootste deel hiervan gaat naar gemeenten. In mijn overzicht van gemeentelijke budgetten zie je dat het in 2016 gaat om €90 miljoen.
  • Ik lees niets specifiek over schuldhulpverlening.

 

 

Miljoenennota 2016

Volgens goed gebruik is de Miljoenennota ruim voor Prinsjesdag gelekt. Helaas vind ik hem nog nergens integraal online. Wel vind ik de volgende relevante flarden:

  • MiljoenennotaDe meeste Nederlanders gaan er volgend jaar op vooruit. Werkenden met een minimuminkomen profiteren het meest. Zij krijgen er volgens de koopkrachtplaatjes 5,3% bij.
  • Gepensioneerden en mensen met een uitkering gaan er niet op achteruit. In de oorspronkelijke plannen moesten deze twee groepen nog koopkracht inleveren. Maar de minnen zijn inmiddels weggepoetst.
  • De zorgpremie stijgt volgend jaar met zo’n €7 per maand. Het eigen risico blijft nagenoeg hetzelfde en gaat alleen iets omhoog vanwege de stijgende prijzen. Voor verreweg de meeste mensen die er recht op hebben, stijgt de zorgtoeslag met ongeveer €67.
  • Verhoging arbeidskorting (ik weet niet met hoeveel. NB. in vorige jaren werd hij ook telkens al verhoogd).
  • Volledige en snellere afbouw algemene heffingskorting (ik kan nu nog niet goed inschatten wat dat betekent voor het sociaal minimum. In 2012 werd de afbouw van de dubbele heffingskorting gestart. Lees hier wat dat betekent voor het sociaal minimum)
  • Verhoging inkomensafhankelijke combinatiekorting
  • Verhoging kinderopvangtoeslag
  • Uitstel bezuinigingen huurtoeslag eenmalig
  • Verhoging kindgebonden budget
    2e kind: + €33
    3e kind: + €100
    4e kind e.v.: + €177
  • Lage Inkomens Voordeel (LIV) maakt het vanaf 2017 aantrekkelijk om mensen met een laag inkomen (tot 120% minimumloon) in dienst te houden
  • Ik lees niets over gemeentelijke budgetten armoedebeleid of schuldhulpverlening. Maar misschien zijn er morgen nog verrassingen.

 

Chronisch zieken steeds dieper in schulden

GPKSteeds meer mensen met een chronische ziekte of beperking teren in op spaargelden en maken schulden. In 2011 betrof dit bijna een vijfde van deze mensen (19%) en in 2014 is dit opgelopen tot 28%. Het lijkt erop dat dit vooral komt doordat ze in 2013 minder inkomen – en niet zo zeer meer uitgaven – hadden dan de jaren daarvoor.

Dat  blijkt uit de monitor Zorg- en leefsituatie van mensen met een chronische ziekte of beperking die het NIVEL tweejaarlijks uitvoert. Gemiddeld hadden mensen met een chronische ziekte of beperking in 2013 €1.381 per maand te besteden, en de algemene bevolking €1.967 per maand. Hun inkomen is sinds 2010 sterker gedaald dan dat van de algemene bevolking. Vooral het inkomen van de 65- tot 75-jarigen met een chronische ziekte of beperking is verminderd.

Bijzondere bijstand: verplicht vangnet voor versoberde voorzieningen?

Tijdens het Jaarcongres Armoede en Schulden verzorgt Henk van Deutekom een workshop over bijzondere bijstand en zorgkosten.

De burger zal in toenemende mate geconfronteerd worden met eigen bijdragen, eigen betalingen en voor eigen rekening blijvende kosten. Dat speelt vooral een rol bij (para)medische kosten, zorg en welzijn. Versobering van het basispakket voor de zorgverzekering, beperking van de AWBZ en taakverschuivingen op het terrein van welzijn en participatie leiden tot beperktere voorzieningen voor burgers. In hoeverre kan bijzondere bijstand door minima worden aangesproken om daarin enige compensatie te bieden? Welke consequenties hebben de plannen voor een nieuwe maatwerkvoorziening voor inkomenssteun van chronisch zieken en gehandicapten? Welke rol kan de collectieve ziektekostenverzekering spelen?

Henk van Deutekom is docent bestuursrecht en sociale zekerheid aan de Christelijk Hogeschool Ede

Eigen risico zorg inkomensafhankelijk

In het Regeerakkoord staat dat het verplicht eigen risico met ingang van 2015 inkomensafhankelijk wordt. Hierbij is sprake van drie tredes die bij invoering grofweg € 180, € 350 en € 595 zullen bedragen. De omvang van de drie inkomensgroepen is nog niet bekend, maar verondersteld mag worden dat voor minima de lage variant zal gelden. Voor minima worden deze kosten gecompenseerd door een verhogingvan de zorgtoeslag. Dit en meer lees ik in de nieuwsbrief van BS&F.

BS&F heeft ook de pakketwijzigingen overzichtelijk op een rij gezet.

En verder actueel: de wanbetalersregeling wijzigt per 1 januari aanstaande. Gemeenten moeten de hele bestuursrechtelijke premie Zvw inhouden op de uitkering van wanbetalers. De acceptgiro die wanbetalers tot nu toe ontvingen voor een deel van de premie vervalt.

Vooruitbetalen eigen risico zorgverzekering

Minima in Amersfoort kunnen voordelig een collectieve zorgverzekering afsluiten bij Agis. Maar ze moeten dan wel de eigen bijdrage van 350 euro per jaar vooruit betalen. De SP is tegen deze verplichting en heeft een motie ingediend. De PvdA heeft Kamervragen gesteld. Lees meer in Binnenlands Bestuur.

Gratis extra ziektekostenverzekering voor ziektekosten minima

Minima in Enschede kunnen zich ook in 2013 helemaal gratis aanvullend verzekeren. De gemeente zal de kosten voor een aanvullende verzekering van Menzis voor haar rekening nemen. Minima tot 110% van de bijstandsnorm komen hiervoor in aanmerking. Daar staat tegenover dat bepaalde medische kosten die in het verleden betaald werden vanuit de bijzondere bijstand vanaf 1 januari niet meer door de gemeente worden vergoed. Lees meer.

Maatwerkvoorziening inkomenssteun chronisch zieken en gehandicapten

In het Regeerakkoord (p.61):

“De combinatie van de introductie van inkomensafhankelijke zorgfinanciering en het organiseren van zorg dicht bij mensen maakt vereenvoudiging en decentralisatie mogelijk van regelingen als de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg), de fiscale regeling voor aftrek van specifieke zorgkosten en de Compensatie Eigen Risico (CER). Door decentralisatie van de financiële ondersteuning voor chronisch zieken en gehandicapten met meerkosten ontstaat uit een complex van ongerichte regelingen één eenduidig vangnet, waarmee de doelgroep op transparante wijze en met scherpe focus bereikt wordt. Voor het leveren van maatwerk door gemeenten aan chronisch zieken en gehandicapten die in de knel kunnen komen door meerkosten komt structureel ruim 760 mln. beschikbaar. […] Het wettelijk kader voor het uitvoeren van deze taak door gemeenten kan de Wmo of de Wet bijzondere bijstand [ik neem aan de WWB. red.] zijn, maar ook een nieuw op te stellen wettelijk kader behoort tot de mogelijkheden.”

2013 2014 2015 2016 2017 Structureel
Maatwerkvoorziening inkomenssteun chronisch zieken en gehandicapten 100 709 759 761 761