Armoedescan geeft inzicht in bereik minimaregelingen

Vier jaar geleden schreef ik over de toen net geïntroduceerde Armoedescan van het CBS. De Armoedescan is inmiddels flink doorontwikkeld en beproefd. Lees op CBS.nl over de huidige stand van zaken of ga direct naar de Armoedescan met cijfers van jouw gemeente.

De Basis Armoedescan biedt voor alle gemeenten basisinformatie over de doelgroep.

De Lokale Armoedescan geeft inzicht in het bereik van de lokale minimaregelingen. Dit inzicht krijg je alleen als je cijfers over het gebruik van jouw minimaregelingen aanlevert. Op dit moment zijn Arnhem, Den Haag, Dordrecht, Leiden, Groningen, de Kempengemeenten (Bergeijk, Bladel, Eersel, Reusel-de Mierden en Oirschot) en Schagen aangehaakt.

Het CBS is voornemens om ook schuldhulpdata op te gaan halen bij gemeenten.

Meer weten? Stuur een e-mail naar ASD@cbs.nl o.v.v. Dashboard armoedescan (PR002374).

Moties armoede- en schuldenbeleid

De Tweede Kamer heeft zojuist de volgende moties aangenomen:

  • Motie Synhaeve over het moeilijker maken om huishoudens af te sluiten van water door de voorwaarden daarvoor aan te scherpen. NB. De Kamer vraagt de minister om binnen 3 weken uit te leggen waarom ze deze motie ontraadde.
  • Motie Mohandis en Palmen over een structurele oplossing voor met name Wajongers die als onbedoeld effect van overheidsbeleid niet meer in aanmerking komen voor een kwijtschelding.
  • Motie Mohandis c.s. over uitspreken dat het doel om het aantal kinderen dat in armoede opgroeit te halveren wordt gehandhaafd.
  • Motie Ceder c.s. over voorbereidingen ter hand nemen voor een nieuw incassostelsel gericht op collectief belang.
  • Motie Ceder en Mohandis over bij aanbieders van BNPL-dienstverlening scherp aandringen op handelen naar geest en doel van de aangepaste Richtlijn consumentenkrediet.
  • Motie De Kort c.s. over onderzoeken waarom het nog zo eenvoudig is om de “buy now, pay later”-leeftijdscontroles te omzeilen.

Budgetten armoede- en schuldenbeleid ’23-’26

Op veler verzoek hierbij een overzicht van de gemeentelijke budgetten vanuit het rijk.

Budgetten (x miljoen)

2023202420252026
Dienstverlening gemeenten aanpak armoede en schulden
meicirculaire 2023, § 2.2-6
40
Bijzondere bijstand en vroegsignalering
septembercirculaire 2023, § 2.2-7
5050
Flankerend beleid energiearmoede
meicirculaire 2023, § 2.2-5
50
Basisdienstverlening schuldhulpverlening (structureel)
Waarschijnlijk in meicirculaire 2024 meer info
404040
Vangnet Energietoeslag
Eenmalig voor gemeenten met hoog bereik
32,5
Compensatie alleenverdieners, totaal ’23-’27: € 89 mln.
Laatste nieuws in Gemeentenieuws SZW 2024-1

Als je hierboven op een circulaire klikt en een beetje naar beneden scrollt, vind je taakmutaties. In deze excel-sheets vul je op het 2e tabblad de gemeentecode in. Vervolgens vind je op de andere tabbladen de bedragen per gemeente.

Het is nog niet bekend hoe de € 40 miljoen voor Basisdienstverlening Schuldhulpverlening precies verdeeld wordt, maar als je kijkt welk deel je in 2023 kreeg van de € 40 miljoen voor Dienstverlening gemeenten aanpak armoede en schulden dan heb je een goede indicatie.

Bereken extra budget energietoeslag

Naar aanleiding van het artikel €32,5 miljoen voor gemeenten met hoger bereik energietoeslag kreeg ik de vraag hoe je berekent of je in aanmerking komt voor extra budget.

Je moet het aantal verstrekkingen 2023 afzetten tegen het gemiddeld aantal huishoudens met inkomen tot 120% in de periode 2019-2021. Verstrekkingen aan huishoudens met een hoger inkomen mag je uiteraard niet meetellen. Als je meer dan 2% hoger bereik hebt (=drempel), dan kom je waarschijnlijk in aanmerking voor extra budget.

Vul hier (excel) het aantal verstrekkingen ET2023 in en bekijk of je in aanmerking komt.

Maar let op! Ik heb hierin gerekend met CBS-cijfers die zijn afgerond op 100-tallen. SZW rekent straks met exacte aantallen. Vooral bij kleine gemeenten kan dit tot grote verschillen leiden. Dus reken je niet meteen rijk (of arm)!

Je komt daarnaast ook in aanmerking voor compensatie als je het budget met meer dan €150.000 overschrijdt. Hiertoe zet je het totaal verstrekte bedrag aan huishoudens <120% af tegen het budget. Om in aanmerking te komen hoef je niet beide drempels te overschrijden.

In mijn vorige artikel las je meer over de overige voorwaarden en het vervolgproces. De VNG vraagt in mei/juni wat jouw bereik en uitgaven waren. Onderzoek ter voorbereiding alvast of je de eventuele verstrekkingen aan huishoudens met een hoger inkomen eruit kunt filteren. Later volgt meer uitleg via SZW-Gemeentenieuws.

Gemeente mag maatwerk leveren bij financieel ontzorgen statushouder

Gemeenten zijn sinds de inwerkingtreding van de Wet inburgering 2021 verantwoordelijk voor het financieel ontzorgen van statushouders. De taakstelling is verankerd in art. 56a Participatiewet. Dat artikel schrijft nu heel specifiek voor dat huur, gas, water, stroom en zorgverzekering rechtstreeks vanuit de bijstandsuitkering worden betaald. Op 20 december jl. schreef Minister Van Gennip (SZW) in een uitvoeringsbrief (p.3) dat ze art. 56 wil aanpassen, zodat gemeenten meer ruimte hebben om maatwerk te leveren.

Je moet nog steeds 6 maanden ontzorgen, maar hebt dus meer ruimte om te bepalen hoe je dat doet. Denk bijvoorbeeld aan persoonlijke begeleiding, groepstrainingen of het inregelen van automatische incasso’s. Utrecht zet bijvoorbeeld het huishoudboekje in.

Vooruitlopend op die wetswijziging mogen gemeenten al maatwerk leveren. In de geactualiseerde Handreiking financieel ontzorgen van Divosa lees je hoe je dat kunt doen.

€32,5 miljoen voor gemeenten met hoger bereik energietoeslag

Het rijk reserveerde €32,5 miljoen voor gemeenten die een hoger bereik realiseren dan waarvoor zij budget ontvingen. In het voorjaar kun je compensatie aanvragen. Uitgangspunten hierbij:

  • De drempel is een overschrijding van ofwel 2% hoger bereik ofwel meer dan € 150.000 overschrijding van het budget.
  • Na overschrijding wordt het volledige tekort vergoed.
  • Er geldt een standaardopslag van 5% uitvoeringskosten.
  • Bij overvraging van het budget wordt de tegemoetkoming per gemeente naar rato bijgesteld.
  • Bij onderuitputting wordt het resterende budget verdeeld volgens de verdeelsystematiek van de energietoeslag 2023. Het kan dus zijn dat ook niet-aanvragers nog wat extra ontvangen.

De VNG doet in mei/juni ’20’24 een uitvraag. Gemeenten die meer huishoudens hebben bereikt dan waarvoor ze budget hebben ontvangen, kunnen dan via de VNG dit signaal afgeven. De VNG geeft deze signalen door aan een extern onderzoeksbureau. Dit bureau doet vervolgens in Q3 ’24 per gemeente een plausibiliteitstoets. Daarbij gaat het om de vraag of de bereikte huishoudens binnen de beoogde doelgroep (120% sociaal minimum) vallen. In beginsel is dit een lichte toets, waarbij vooral op basis van de beleidsregels van gemeenten wordt getoetst. Bij gemeenten met een ruimere doelgroep, zal het bureau ook toetsen of de splitsing tussen de doelgroep boven en onder 120% sociaal minimum goed is gemaakt. Wanneer het budget wordt overvraagd, wordt een uitgebreidere plausibiliteitstoets uitgevoerd. Het bureau brengt daarna een advies uit aan SZW. De middelen worden via de decembercirculaire 2024 als decentralisatie-uitkering uitgekeerd.

Bron: Gemeentenieuws van SZW

Tot wetswijziging kunnen gemeenten alleenverdieners tegemoetkomen met bijzondere bijstand

Zoals eerder aangekondigd werkt SZW aan een tijdelijke regeling waarbij gemeenten in de periode 2024-2027 jaarlijks een vast bedrag ambtshalve uitkeren aan huishoudens die vanwege een samenloop van regelingen toeslagen mislopen. Dit gaat via een wijziging van de Participatiewet. In afwachting van de tijdelijke regeling kun je huishoudens blijven ondersteunen via de bijzondere bijstand, zo lees je in Gemeentenieuws van SZW.

Verder lees je dat in het voorjaar een update volgt van de handreiking. Bekijk hier de meest recente handreiking en modelbrieven. Heb je suggesties voor verbetering daarvan, laat dit dan weten via handreikingalleenverdieners@minszw.nl.

Eerder las je dat €89 miljoen beschikbaar is, inclusief uitvoeringskosten. Ik denk dat dat goeddeels naar gemeenten gaat. Wil je inschatten welk bedrag jouw gemeente krijgt? Bekijk dan in de bijlage van de decembercirculaire welk deel jouw gemeente krijgt van de €40 miljoen voor de aanpak armoede en schulden, en vermenigvuldig dat bedrag met 89/40 (vul gemeentecode in op 2e tabblad). In de aanstaande mei- of decembercirculaire geeft SZW uitsluitsel over de exacte bedragen.

Tot de doelgroep kunnen ook huishoudens met een UWV-uitkering behoren. Dit is een groep waar de gemeente geen zicht op heeft, maar die zich wel kan melden. Aan deze huishoudens dient de gemeente ook compensatie te verstrekken. SZW, UWV, Belastingdienst en Inlichtingenbureau werken aan een lijst met alleenverdieners.

Updates:

  • 22 maart: Wetsvoorstel overbruggingsregeling alleenverdieners in internetconsultatie.
  • 5 april: Gemeenten ontvangen waarschijnlijk in juni via het Inlichtingenbureau een lijst met BSN-nummers van alleenverdienende huishoudens (bron: gemeentenieuws SZW 2024-2).
  • 5 april: De middelen worden beschikbaar gesteld via de septembercirculaire 2024 (bron: gemeentenieuws SZW 2024-2).

Wetsvoorstel proactieve dienstverlening moet niet-gebruik (minima)regelingen tegengaan

Het kabinet wil de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen aanpassen zodat o.a. gemeenten kunnen onderzoeken wie een onbenut recht op bijvoorbeeld een minimaregeling zou kunnen hebben. Vervolgens kan de gemeente deze mensen hierover persoonlijk informeren. Het voorstel bevat een opt-out mogelijkheid voor mensen die niet benaderd willen worden. Het wetsvoorstel regelt niet dat gemeenten ambtshalve kunnen gaan toekennen.

Je kunt tot 22 maart reageren op de internetconsultatie. Lees het persbericht.

Nibud berekent koopkracht ook per gemeente

Volgens het Nibud gaan vrijwel alle huishoudens er in 2024 op vooruit. Als je werkt en kinderen hebt, stijgt je koopkracht het meest. Maar er zijn ook huishoudens die hun koopkracht zien dalen. Vooral alleenstaanden met een laag inkomen gaan er door het verdwijnen van de energietoeslag tussen de € 65 en € 75 op achteruit.

Klik op deze tabel voor 10 uitgewerkte voorbeelden (.pdf)

Of bekijk 117 voorbeeldhuishoudens.

Minima Effect Rapportage

Wist je dat het Nibud ook de koopkracht in jouw gemeente kan berekenen? Ze noemen dat de Minima Effect Rapportage (MER). Ze brengen dan naast de effecten van landelijke regelingen ook de effecten van gemeentelijke minimaregelingen in beeld. Je krijgt inzicht in welke huishoudens een tekort hebben, en in welke mate de armoedeval optreedt (fictief voorbeeld):

Neem voor meer info contact op met Sanne Lamers van het Nibud.

Utrecht nam deze week de MER-uitkomsten mee in beleidsnota.

Utrecht kiest voor kinderen in armoedebestrijding

De gemeente Utrecht gaat de strijd aan tegen armoede bij gezinnen met kinderen. Dat betekent dat de gemeente ook kiest voor besparingen bij andere minima. Ook maakt de gemeente haar financiële hulp en regelingen eenvoudiger en probeert de gemeente meer Utrechters te bereiken, zodat Utrechters die recht hebben op hulp hier ook echt gebruik van maken. Dat staat in de nota Gelijke kansen voor een zeker bestaan die het college gisteren aanbood aan de gemeenteraad. Zie raadsvoorstel.

In Utrecht groeien bijna 8000 kinderen op in een huishouden met een inkomen tot 125% van het wettelijk sociaal minimum. Wethouder Linda Voortman: “Veel gezinnen met kinderen in Utrecht hebben moeite om rond te komen. Terwijl we weten dat opgroeien in armoede in die eerste levensjaren zoveel effect heeft op je gezondheid en je kansen in je verdere leven. Ik wil liever écht iets kunnen betekenen voor deze specifieke groep minima, in plaats van voor iedereen een heel klein beetje extra te doen. Hiermee investeren we ongelijk voor gelijke kansen.”

Uit cijfers van het Nibud en de Commissie Sociaal Minimum was al langer bekend dat gezinnen met kinderen er door landelijk beleid het slechtst uitkomen. De gemeente Utrecht probeert dat nu recht te trekken. Het doel is dat alle Utrechtse gezinnen met kinderen in het ‘groen’ komen, dus dat zij voldoende middelen hebben om rond te kunnen komen. De gemeente liet het effecten van haar minimaregelingen doorrekenen door het Nibud (bijlage bij de nota).

Er is echter geen extra budget beschikbaar voor armoedebestrijding. Dat betekent dat de uitgaven aan deze doelgroep ten koste gaan van extra uitgaven aan andere minima in de stad. De gemeente presenteert deze nota in financieel onzekere tijden. Zoals eerder aangekondigd moeten bij de voorjaarsnota 2024 scherpe keuzes worden gemaakt, dat kan ook gevolgen hebben voor het armoedebudget. De gemeenteraad maakt daarbij uiteindelijk de definitieve keuzes.

Extra budget voor kinderen

De gemeente wil dat er meer geld komt voor kinderen. Zo kijkt de gemeente naar het aanbod van de U-pas zodat dit beter aansluit op de behoefte van gezinnen. Ook geeft de gemeente extra geld aan Utrechtse kinderen om te sporten en gebruik te maken van cultuur. De uitwerking en maatregelen komen in het uitvoeringsplan dat later dit jaar gepubliceerd wordt.

Regelingen eenvoudiger maken en bereik vergroten

De gemeente Utrecht gaat haar financiële regelingen eenvoudiger maken. Nog te veel inwoners vragen regelingen niet aan omdat ze het te ingewikkeld vinden, terwijl ze er wel recht op hebben. Zo worden onder andere de regels voor de bijzondere bijstand en individuele inkomstentoeslag makkelijker gemaakt. Daarnaast wil de gemeente vaker automatisch regelingen toekennen als de gemeente weet dat inwoners er recht op hebben (lees ook: Individuele Inkomenstoeslag ambtshalve toekennen zonder aanvraag). De gemeente zet verder in op het bereiken van Utrechters die recht hebben op financiële ondersteuning, onder meer met de campagne ‘Weet jij waar je recht op hebt?’.

Besparen en pleisters plakken

Armoederegelingen blijven beschikbaar en toegankelijk voor iedereen die er recht op heeft. Tegenover de extra uitgaven voor gezinnen met kinderen staan wel een aantal besparingen. Dat betekent concreet dat niet alle minima erop vooruitgaan. De gemeente gaat besparen op het budget voor de gemeentepolis, de uitgaven van de studietoeslag en gaat bij subsidieverstrekking meer kiezen voor subsidies die bijdragen aan de doelen in deze nota.

Wethouder Voortman: “Ik voel veel onmacht: lokaal kan ik er niet voor zorgen dat alle Utrechters rond kunnen komen. We kunnen slechts pleisters plakken. Dat doen we met dit nieuwe beleid zo effectief mogelijk, maar om echt verschil te kunnen maken moet het wettelijk sociaal minimum omhoog en moet het landelijke systeem van toeslagen op de schop. Daarom roepen we het nieuwe kabinet nogmaals op om daar substantiële stappen in te zetten.”

Schuldhulpverlening

De nota omvat ook de aanpak van de schuldenproblematiek. De gemeente borgt de successen van de Actieagenda Utrechters Schuldenvrij en zet in op het verbeteren van het aanbod aan nazorg en op het beter benutten van het bestaande aanbod aan schuld)hulpverlening van de gemeente en partners. Verder verbetert de gemeente de aansluiting van het formele en informele aanbod van hulp en voorzieningen in de stad.

Hoe krijg je de basisdienstverlening schuldhulpverlening op orde?

De VNG lanceerde deze week de Routekaart Financiële Zorgen. Het is een website met adviezen, hulpmiddelen en nieuws om de schuldhulp te optimaliseren en verbeteren, bijvoorbeeld in het kader van de basisdienstverlening schuldhulpverlening.

De adviezen en hulpmiddelen zijn gerubriceerd rond de verschillende fasen in de schuldhulp. Je kunt info selecteren die specifiek relevant is voor de beleids- of juridisch adviseur, professional, Informatiekundig- en data adviseur of communicatieadviseur.

Kennisbundel armoede & schulden

Kijk ook eens in de opgefriste Kennisbundel armoede en schulden van Divosa. Oorspronkelijk vooral opgezet voor professionals, maar ook nuttig voor beleidsadviseurs. Met handige filters vind je snel wat jij nodig hebt. Meld je aan voor hun nieuwsbrief.

Op dit blog vind je links naar nog veel meer bronnen.

Handreiking ‘Aandacht voor voor lage basisvaardigheden in het stress-sensitieve werken’

Bepaald gedrag wordt soms ten onrechte toegeschreven aan stress, terwijl het gedrag eigenlijk wordt veroorzaakt door moeite met lezen, schrijven of beperkte digitale vaardigheden. Deze handreiking voor professionals in het sociaal domein geeft daarom aandacht voor lage basisvaardigheden in het stress-sensitief werken.

In de handreiking vind je onder meer:

  • Signalenkaart: met de overlap in gedragingen die zowel veroorzaakt kunnen worden door chronische stress als door lage basisvaardigheden.
  • Verkenners: concrete vragen die professionals kunnen stellen om bij inwoners voorzichtig te polsen in welke mate zij worstelen met (te) lage basisvaardigheden.
  • Verwijskaart: aandachtspunten bij het verwijzen van inwoners met lage basisvaardigheden.

Handreiking alleenverdienersproblematiek

In oktober werd aangekondigd dat er vanaf 2028 een structurele oplossing is voor de alleenverdienersproblematiek, via de Belastingdienst. Tot die tijd is er een overbruggingsregeling via gemeenten. In de handreiking lees je hoe die eruit ziet. Er zijn ook modelteksten in Word.

Aanvulling 18/12: Lees de Kamerbrief Stand van zaken aanpak alleenverdieners.

Vereenvoudiging stelsel inkomensondersteuning

Het programma Vereenvoudiging stelsel inkomensondersteuning voor mensen (VIM) gaat de komende twee jaar (2024-2025) op zoek naar mogelijke domeinoverstijgende vereenvoudigingen in het stelsel van inkomensondersteuning. Dit gebeurt in aanvulling op andere initiatieven zoals Staat van de Uitvoering, Commissie Sociaal Minimum, Rapport Toekomst Toeslagen, herziening Participatiewet, IBO Toeslagen, IBO Vereenvoudiging sociale zekerheid en bouwstenen voor een beter en eenvoudiger belastingstelsel.

Er komen oplossingen voor korte- en middellange termijn m.b.t. de volgende knelpunten:

  • Drempel arbeidsparticipatie: Terugvorderingen van inkomensondersteuning, zoals toeslagen, als je meer of vanuit de uitkering gaat werken.
  • Doorwerking regelingen: Herstel van fouten, een nabetaling en/of een belaste eenmalige uitkering werkt door in andere regelingen, waardoor bijvoorbeeld toeslagen worden teruggevorderd.
  • Stapeling van regelingen leidt tot complexiteit, onvoorziene inkomenseffecten en niet-gebruik.
  • Verhoging van WIA- of Wajonguitkering vanwege blijvende hulpbehoevendheid wordt meegerekend bij het inkomen met gevolgen voor toeslagen en het recht op landelijke of lokale voorzieningen.
  • Bij inkomensondersteuning voor mensen met een beperking is onvoldoende zicht op wat mensen uiteindelijk te besteden hebben.
  • De vrijwilligersvergoeding voorziet niet in de wens om te belonen voor inzet, in het bijzonder in de situatie dat de betreffende vrijwilliger een uitkering, (laag) loon of studiebeurs ontvangt.

Er worden ook lange termijnopties uitgewerkt. Dan gaat het o.a. over herziening van het toeslagenstelsel. Dit ter beoordeling aan het volgende kabinet.

Eind 2024 ontvangt de Tweede Kamer een eerste overzicht van mogelijke oplossingen.

De VNG participeert in VIM en roept gemeenten op om goede voorbeelden van vereenvoudigde gemeentelijke regelingen te mailen naar nora.kasmi@vng.nl. Nora, kijk in ieder geval naar recente voorbeelden van Amsterdam en Utrecht.

Amsterdam vereenvoudigt bijzondere bijstand

De belangrijkste aanpassingen:

  • Landelijke toeslagen, belastingteruggaven en uitgesteld inkomen zoals vakantiegeld worden buiten beschouwing gelaten. Amsterdammers hoeven alleen nog hun maandelijkse inkomen door te geven.
  • Er wordt niet meer exact berekend wat de invloed is van het wel- of niet ontvangen van landelijke toeslagen op de draagkracht. Om te voorkomen dat dit ertoe leidt dat aanvragers erop achteruitgaan omdat de berekening minder nauwkeurig is, worden de inkomstenvrijlatingen verhoogd tot €100 (alleenstaanden) en €300 (gezinnen) boven de maandelijkse netto bijstandsnorm.
  • Mensen in de schuldhulpverlening en bewoners bij wie beslag is gelegd op hun inkomen krijgen ook bijzondere bijstand.
  • De vermogensvrijlating voor een eigen woning wordt verhoogd naar € 235.000.
  • Amsterdammers met (tijdelijk) hoge woonlasten kunnen 12 i.p.v. 6 maanden een beroep doen op bijzondere bijstand.
  • Meer flexibiliteit met een eenvoudigere hardheidsclausule en door in meer gevallen toekenning met terugwerkende kracht mogelijk te maken. De Amsterdamse Maatwerk Methode* die in de praktijk wordt toegepast wordt zo ook beter verankerd in de beleidsregels.

Lees de raadsinformatiebrief (4 dec.).

* Lees meer over de Amsterdamse Maatwerk Methode in: Doorbraakroutes gemeenten bij vastlopende casuïstiek (maart ’23).

Verkiezingsprogramma’s over armoede en schulden

Ik ben er eens goed voor gaan zitten en heb bijna alle verkiezingsprogramma’s doorgeplozen. Bestaanszekerheid is een belangrijk thema voor alle partijen. Sommige partijen borduren een beetje voort op het huidige stelsel, anderen gooien het roer om, met bijvoorbeeld eerste stappen richting een basisinkomen. Meerdere partijen doen ook concrete voorstellen voor de aanpak van de schuldenproblematiek. De term ‘schuldenindustrie’ komt in meerdere programma’s terug. Ik presenteer hieronder alleen de wat concretere voorstellen.

Maar eerst: wat stemmen minima?

We hebben allemaal wel een beeld van de achterban van de verschillende partijen. Maar toch interessant om het wat wetenschappelijker te bekijken. Lees bijvoorbeeld Demografie in stemhokje, Wat als alleen arme of juist rijke wijken mochten stemmen?, Steeds gaat het over bestaanszekerheid, hoe staat Nederland ervoor? of Buiten het Binnenhof: Leven onder het bestaansminimum. Ook de Van 9 tot 5 Kieswijzer geeft wel een treffend inzicht :). Aanvullingen: Kijk op klimaatenjouwportemonnee.nl, met antwoord op de vraag: Welke politieke partij gaat mij helpen? Karin, bedankt voor de tip! Lees de factsheet Zeker van een inkomen van de Landelijke Cliëntenraad met o.a. koopkrachtplaatjes per politieke partij. Alef, bedankt! En lees in de Volkskrant: Met welke politieke keuze heb je straks nog een goed belegde boterham?

BBB

  • Toeslagenstelsel vervangen door systeem waarbij bijv. de eerste €30.000 inkomen voor werknemer en werkgever belasting- en premievrij is. Eventueel i.c.m. negatieve belastingaanslag.
  • Op lange termijn verhoging sociale uitkeringen en minimumloon.
  • Nieuw stelsel kinderopvang, met beperkte eigen bijdrage.
  • Verbod op doorverkoop vorderingen. Recht van dagvaarding door incassobureaus wordt beperkt.
  • 0% BTW op groente en fruit.
  • Onderzoeken naar mogelijkheden geregistreerde schuldhulpregeling (ik denk dat wordt gedoeld op dit voorstel. Inmiddels is dat voorstel doorontwikkeld).
  • Voorlichting om beter met geld om te gaan. Financiële educatie jeugd, met rol overheidscommunicatie.
  • Oprichting microkredietinstelling die zich richt op sociale schuldhulp, schulden herfinanciert en burgers begeleidt naar een schuldenvrije toekomst.
  • De Nederlandse Loterij krijgt als enige een vergunning voor een grote landelijke loterij.
  • Gemeenten krijgen extra compensatie bijzondere bijstand. Financiering gemeenten gaat gelijk lopen met collegeperiodes zodat geen zogenaamd ravijnjaar ontstaat in de structurele begroting.
  • Marktwerking beperken door één basisverzekeringspolis wettelijk verplicht te maken en verschillen in premies te maximeren. Mondzorg en meer fysiotherapie in basispakket. Eigen risico sterk verlaagd en indien mogelijk de komende jaren afgeschaft.

BIJ1

  • Afschaffen: Participatiewet, tegenprestatie, sancties, boetes, verplichte sollicitatie, kostendelersnorm en tegenprestatie. Meer geld scholingsprogramma’s voor mensen zonder werk.
  • Minimumloon naar €16/u. Minimumloon stijgt jaarlijks tenminste mee met de automatische prijscompensatie en is niet minder dan 60% van mediaanloon. AOW en bijstand stijgen automatisch mee. Minimumjeugdloon naar niveau volwassenen.
  • Start met Housing first. Meer sociale huurwoningen bouwen. Woningvoorraad met ten minste 50% sociale huur. Regels voor huurprijzen worden gekoppeld aan minimumloon. Het huurtoeslag wordt overbodig. Extra klasse binnen sociale huursector, met huren niet hoger dan €350.
  • Nationaal Zorgfonds vervangt zorgverzekeraars en dekt alle zorg, incl. tandheelkunde. Afschaffen premies en eigen bijdragen.

CDA

  • Nieuw lokaal georganiseerd loket voor informatie, advies en hulp bij financiële zaken.
  • Belastingen en toeslagen worden hervormd. De middenklasse wordt met deze wijziging versterkt.
  • Samenvoeging re-integratieregelingen in WW, ZW, WIA, P-wet en Wajong.
  • Introductie basisbanen.
  • Verhoging minimumloon (er worden geen bedragen genoemd. Ook niets over koppeling met uitkeringen).
  • Ondersteunen van mensen met schulden laten we niet meer over aan de markt. Schuldhulp is taak publieke of maatschappelijke organisaties.
  • Boetes bij te laat betalen worden beperkt en woekerrentes verboden. Fintech-aanbieders van uitgesteld betalen en gokaanbieders worden zwaarder gereguleerd en belast.
  • Aanvragen van inkomensregelingen eenvoudiger en voorspelbaarder. Uitgaan van vertrouwen. Geen zware en kostbare controles, maar steekproefsgewijs controleren.
  • Samen met bedrijfsleven werken aan bewustzijn om schulden tijdig te signaleren.
  • Gemeenten moeten de ruimte hebben om alle schulden over te nemen zodat huishouden nog maar één schuldeiser heeft.

ChristenUnie

  • Uitvoering advies Commissie Sociaal Minimum.
  • Verhoging minimumloon naar 60% van het mediane salaris. Hiermee komt minimumloon in 2028 uit op bijna €18/u. Uitkeringen stijgen mee. Werkenden tot circa 2x modaal moeten netto meer overhouden.
  • Introductie basisbaan.
  • Bijstand: bij parttime werken gedeeltelijke vrijlating inkomsten, zodanig dat parttime werken lonend is, en geen armoedeval. Afschaffing zoekperiode jongeren. Introductie bufferbudget. Afschaffing kostendelersnorm bij tijdelijk verblijf.
  • Terugdringen niet-gebruik van regelingen. Hiervoor kan gegevensuitwisseling een oplossing bieden. Landelijke fondsen en gemeentelijke voorzieningen sluiten op elkaar aan en zijn breed bekend.
  • Gemeenten krijgen extra geld voor armoedebestrijding in gebieden en wijken waar intergenerationele armoede disproportioneel sterk aanwezig is, zoals voormalige Veenkoloniën of verschillende stadswijken.
  • Hogere vermogensgrenzen bij kwijtscheldingen lokale belastingen.
  • Geen huisuitzetting en afsluiting water, gas, en elektra als er kinderen zijn of als iemand in schuldhulptraject zit.
  • Ondersteuning voedselbanken.
  • Einde aan Buy Now, Pay Later (BNPL) diensten. Betere campagnes tegen lenen en BNPL-diensten. Verbod op afbetaling bij consumentenproducten. Verlaging maximale kredietrente.
  • Vorderingen mogen maximaal 1x worden doorverkocht, oorspronkelijke eigenaar houdt zorgplicht. Plafond voor incassokosten. Deurwaarders moeten vooraf inzicht kunnen krijgen in vermogenspositie schuldenaar. Krediettax waarbij kredietverstrekker deel van verleende bedrag afdraagt aan preventie-/schuldenfonds. Deurwaarders krijgen zorg- en meldplicht. Schuldeiser moet binnen redelijke termijn kunnen specificeren hoe de vordering tot stand is gekomen als schuldenaar hierom vraagt.
  • De Nederlandse Schuldhulproute en MijnSchuldenwijzer.nl worden uitgebreid en breed ingevoerd.
  • Eén Rijksincasso.
  • Afschaffen wanbetalersregeling.
  • Financiële educatie op middelbare scholen.
  • Schuldhulp: geen voorkeurspositie overheid. Vaker saneringskredieten. Verbetering vroegsignalering. Kwaliteitskader met minimumeisen voor gemeentelijke schuldhulp. Verkort de maximale termijn om tot minnelijke regeling te komen. Nazorg wettelijk verankerd.
  • Versterking Schuldhulpmaatje.
  • Beslagvrije voet op 100% sociaal minimum.
  • Maximale huurstijging moet onder inflatie of CAO-loonstijging blijven. Huurtoeslag omgevormd naar huursubsidie, gebaseerd op inkomen van 2 jaar terug, incl. vangnetregeling.
  • Maandelijks uitkeerbare belastingkorting i.p.v. toeslagen.
  • Arbeidskorting en ondernemersregelingen in inkomstenbelasting geleidelijk geïntegreerd in één werkendenkorting. Lagere belasting op arbeid, hogere belasting op vermogen.
  • 0% BTW op groente, fruit, OV en reparaties.
  • Geen energiearmoede meer in 2030.

D66

  • Aanpak dakloosheid naar voorbeeld Housing First.
  • Verhoging minimumloon naar tenminste €17,50 in 2028, de bijstand stijgt volledig mee. Ook minimumjeugdloon stijgt. Verhoging AOW en loslaten koppeling met minimumloon. Verlaging werkgeverspremies voor de laagste inkomens. Ruimere mogelijkheden voor bijstandsgerechtigden om tijdelijk tot minimumloon bij te verdienen. Gemakkelijker om onderneming te starten vanuit uitkering. Inkomsten worden een paar maanden vrijgesteld.
  • Lastenverlaging voor lage- en middeninkomens. Hoge vermogens meer belasten dan kleine. Grote erfenissen zwaarder belast, kleine erfenissen juist minder.
  • Mensen kunnen met terugwerkende kracht gebruikmaken van armoederegelingen. Ondergrens aan gemeentelijke armoederegelingen.
  • Uitkeringen en toeslagen op vast moment uitbetaald. Ook incasso’s z.v.m. op vast moment.
  • Gelijktrekking vermogensgrenzen kwijtschelding gemeentelijke belastingen en bijstand.
  • Kinderopvang bijna gratis. Kinderopvangtoeslag afgeschaft. (Kleine) eigen bijdrage.
  • Vervanging zorgtoeslag door andere vorm van (inkomens)ondersteuning.
  • Introductie verzilverbare heffingskorting die met je belasting wordt verrekend en die in geld wordt uitgekeerd bij geen of te lage inkomsten.
  • Buy Now, Pay Later-diensten beter gereguleerd. Zorgplicht voor schuldeisers.
  • Inzet op financiële geletterdheid en -begeleiding jongeren en gezinnen.
  • Kredietregistratie wordt wettelijke taak. BKR-registratie vervalt na minnelijk traject of Wsnp.
  • Verbod op opkopen schulden door externe partijen. Verjaringstermijn om te voorkomen dat mensen na lange tijd of na afronden schuldhulp nog worden geconfronteerd met hoge rekeningen.
  • Schuldhulp: vormgeven met één traject, één plan en één regisseur en standaard saneringskrediet. Samenvoeging minnelijk en wettelijk traject. Rechter toetst alleen als dat strikt noodzakelijk is. Schuldhulp breder toegankelijk voor ondernemers, mensen met beginnende schulden, hoger inkomen of koophuis. Aflossingspauze van 2 maanden per jaar. Gratis budgetbeheer i.c.m. bevorderen financiële zelfredzaamheid.
  • Keurmerk voor bewindvoerders.

DENK

  • Minister van Armoedebestrijding blijft. Meer geld armoedebestrijding.
  • Wettelijke taak om aantal mensen onder sociaal minimum jaarlijks te doen afnemen. Verhoging minimumloon naar €16/u. Uitkeringen stijgen mee. Verhoging minimumjeugdloon. Hogere inkomens meer belasten.
  • Subsidiëren voedselbanken.
  • Kinderbijslag omhoog en maandelijkse betaling.
  • Vroegsignalering van armoede, bijv. via banken, nutsbedrijven en verhuurders.
  • Energieplafond en -toeslagen blijven van kracht zo lang prijzen hoog blijven.
  • Verlaging BTW op boodschappen, groente en fruit. Prijsmaximum voor essentiële levensmiddelen.
  • Schuldhulp: We nemen bewezen maatregelen uit het land over. Overheid gaat meer schulden kwijtschelden en bedrijven dienen menswaardig om te gaan met mensen als zij schulden incasseren. Gokken minder laagdrempelig.
  • Gratis kinderopvang voor lage- en middeninkomens.
  • Bijstand: ruimere bijverdienmogelijkheden. Afschaffen kostendelersnorm. Einde verplichte zoekperiode jongeren. Ruimere vrijlating giften. Hogere bijstand dak- en thuislozen.
  • Ouderen die recht hebben op AIO worden automatisch bereikt door verantwoorde gegevensuitwisseling. Vermogensgrenzen bij AIO en andere uitkeringen worden verhoogd.
  • Invoering kredietbank voor kleine ondernemers.
  • Lagere energierekening door woningen beter te isoleren. Meer subsidies isoleren huurwoningen. 40% moet sociale koop- of huurwoningen zijn. Huurverhogingen maximeren. Huurtoeslag omhoog.
  • Afschaffen eigen risico. Lagere zorgpremie voor lage en middeninkomens. Mondzorg, tandheelkundige controles en fysiotherapie in basispakket.

Forum voor Democratie

  • Maximaal 10% sociale huurwoningen.
  • Grondige vereenvoudiging belastingen-, toeslagen en premiestelsel. (Meer) werken moet altijd lonen. Hogere belastingvrije voet van € 30.000 voor werkende Nederlander, idealiter in combinatie met lage vlaktaks.
  • Voorkomen van problematische schulden bij mensen in armoede.
  • Omzetting kinderbijslag in forse kindgebonden aftrekpost inkomstenbelasting.
  • Strenge controle op sociale fraude.
  • Beperken toegang sociale voorzieningen voor asielzoekers en immigranten. Geen uitkeringen en (kinder)toeslagen voor mensen die in buitenland verblijven.
  • AOW-uitkering belastingvrij. Verhoging AOW.
  • Verlaging eigen risico naar €200.

NSC

  • Herijking minimumloon en daaraan gekoppelde uitkeringen;
  • Terugdringen onrechtvaardigheden in stelsel sociale zekerheid die ertoe leiden dat mensen plotseling zonder inkomen zitten of te maken krijgen met hoge boetes of terugvorderingen door een klein foutje.
  • Sociaal tarief energiebelasting: minder belasting over eerste 1000 m3 gas.
  • Hervorming belastingstelsel, zodat marginale druk bij lagere en middeninkomens afneemt en (meer) werken loont. Verlaging laagste tarief inkomstenbelasting. Beter vormgeven heffingskortingen. Herziening stelsel toeslagen en premies. Verminderen beroep op zorgtoeslag, zonder grote inkomenseffecten. Kinderopvangtoeslag vervangen door instellingsfinanciering i.c.m. ouderbijdrage.
  • Inkomensbeleid is kerntaak rijksoverheid. Gemeentelijk armoedebeleid is sluitstuk, bedoeld om in individuele gevallen maatwerk te leveren.
  • Ontmoedigen kopen op krediet door betere voorlichting via overheidscampagnes en door strengere regelgeving. Maximale rente en incassokosten fors aangescherpt.
  • Werkgevers die bij loonbeslag hun werknemers (financieel) willen helpen, krijgen meer armslag. Duidelijke regels wanneer hulp niet als belastbaar loon beschouwd wordt.
  • Centrale incasso voor overheid en semipublieke organisaties.
  • Samen met gemeenten bezien hoe bereik en effectiviteit schuldhulp kan worden verbeterd.

Partij voor de Dieren

  • Lage tarief inkomstenbelasting verlaagd, hoge tarief verhoogd.
  • Minimumloon naar €16/u. Minimumloon beweegt mee met andere inkomens en minimaal 60% van mediane inkomen. Uitkeringen stijgen mee. Minimumjeugdloon afgeschaft en naar niveau volwassenen.
  • Progressieve vermogensbelasting van 1% tot €500.000 oplopend tot 5% voor vermogens boven €5 miljoen. Vrijstelling voor spaargeld verhoogd.
  • Bijstand: afschaffen kostendelersnorm, partnertoets en tegenprestatie. Bijverdienen wordt mogelijk. Versoepelen giftenbeleid.
  • Mensen met hoge schulden beter en sneller helpen. Makkelijker om hulp te vragen. Verkorten schuldtrajecten.
  • Voedselbanken moeten overbodig worden. Zolang dat niet zo is ondersteunen we ze.
  • Kinderopvang gratis voor lage inkomens. Arbeidseis afschaffen.
  • Kinderbijslag inkomensafhankelijk.
  • Uiteindelijk alle toeslagen overbodig.
  • Afschaffen erfbelasting voor kleine erfenissen en verhoging voor grote erfenissen.
  • Start pilot met verschillende vormen van basisinkomen.
  • Onderzoeken hoe mensen ‘sociaal kapitaal’ kunnen opbouwen, door het verrichten van maatschappelijk zinvol geachte activiteiten, dat ze in kunnen zetten om basisbehoeften als eten en woonruimte te ‘betalen’.
  • 0% BTW op groenten, fruit, noten, granen en peulvruchten.
  • Eigen risico afgeschaft. Ook eigen bijdrage voor chronisch zieken afgeschaft. Ziekenfonds komt terug, met dekking mondzorg, fysiotherapie en (definitieve) anticonceptie. Premie verlaagd. Inkomensafhankelijke bijdrage omhoog. Zorgtoeslag wordt zo overbodig.
  • Recht op huurverlaging bij bijvoorbeeld woningen met energielabels lager dan C. Huizen op grote schaal te isoleren + betere voorlichting.
  • Huren komende 5 jaar bevroren.

PvdA-Groenlinks

  • Minimumloon stapsgewijs naar €16/u voor iedereen vanaf 18 jr. Uitkeringen stijgen mee. Verhoging bijstand in lijn met voorstel commissie Sociaal Minimum.
  • Gemeenten krijgen extra middelen voor ondersteuning lage inkomens. Specifiek beleid kwetsbare kinderen.
  • Op termijn Bestaanszekerheidswet die Participatiewet vervangt.
  • Bijstand: Afschaffing kostendelersnorm, zoekperiode voor jongeren, tegenprestatie en taaleis. Versoepeling sollicitatie- en inlichtingenplicht. Minder formulieren. Minder snel een boete. Basisbaan op maat. Ruimte om tot € 2.400 p.j. aan giften te ontvangen. Huis en auto vallen niet langer onder vermogenstoets. 15% bovenop uitkering bijverdienen. Terugvaloptie, zodat mensen weer werk kunnen aanvaarden zonder angst dat ze recht op uitkering verliezen als het tegenvalt.
  • Onderzoek negatieve inkomstenbelasting. Evalueren pilots ‘gewoon geld geven’ om te bezien welke groepen hier daadwerkelijk voor in aanmerking kunnen komen. Onderzoek naar varianten basisinkomen.
  • Ondergrens gemeentelijke armoederegelingen minimaal 120%. Automatische kwijtschelding gemeentelijke en waterschapsbelastingen, met dezelfde vermogensgrens als bij bijstand.
  • Overbodig maken toeslagen door o.a. zorgpremie en kinderopvang op andere manier te financieren.
  • Aanpak niet-gebruik van inkomensondersteunende regelingen. Door bestanden en gegevens slim te koppelen, met een wettelijke grondslag. Dit gebeurt bij life-events, zoals verlies van werk, geboorte, scheiding, verhuizing of overlijden. Inzet op gemeentelijke loketten waar mensen in één keer overzicht krijgen en alle regelingen in één keer kunnen aanvragen. Communicatie op B1-taalniveau. Fiscus moet proactief minima benaderen die geld terugkrijgen over afgelopen 5 jaar.
  • Vast betalingsmoment uitkeringen, toeslagen, etc. Z.v.m. op één vast moment innen zorgpremie, gemeentelijke- en waterschapsbelasting, huren bij corporaties, verzekeringen, gas, licht en water en betalingsregelingen bij Rijk. Als het betalingsmoment in de feestdagen valt, krijgen mensen hun inkomen daarvoor en niet daarna.
  • Consumentenkredieten en woekerrentes aan banden. Bij Buy Now Pay Later (BNPL) moet minimaal 1/3 vooraf worden betaald. In fysieke winkels BNPL verboden. Minimumleeftijd naar 21 jaar. Gemaximeerd rentetarief en verplichte transparantie over verdienmodel. Als bedrijven niet aantoonbaar hebben gecontroleerd of mensen de aankopen wel konden betalen en de minimumleeftijd hebben, vervalt de schuld. Aandacht voor financiële educatie op scholen.
  • Stop handel in schulden. Verlaging maximale incassokosten en rente. Deurwaarders
    in overheidsdienst. Mensen hebben voortaan 1 deurwaarder, die per regio opereert. Deurwaarder krijgt wettelijke taak om schulden te helpen voorkomen. Verplichte melding bij gemeente i.k.v. vroegsignalering.
  • Overheidsinstanties stoppen met excessieve boetes op wanbetaling. Eén Rijksincassodienst voor overheidsorganisaties incl gemeenten. 1 portaal voor alle openstaande boetes, schulden, heffingen en dagvaardingen. Zorgverzekeraars dragen klanten met een betaalachterstand niet langer over aan CAK, maar aan gemeente.
  • Schuldhulpverlening alleen door partijen zonder winstoogmerk. Mensen hoeven niet
    meer hun eigen bewindvoering te financieren vanuit bijzondere bijstand.
  • Landelijke pauzeknop: opschorting incasso en beslag. Iedereen die onder sociaal minimum dreigt te komen door schulden, krijgt automatisch recht op betalingsregeling. Gemeenten krijgen meer bevoegdheden om betalingsregelingen af te dwingen bij schuldeisers. Schuldregeling bindend bij 2/3 schuldeisers akkoord. Verhoging beslagvrije voet tot sociaal minimum. Richtlijnen en middelen voor nazorg door gemeenten Onderzoek naar generaal pardon. Huisuitzettingen niet meer vanwege betaalachterstanden. Afsluiten gas, water en licht verboden.

PVV

  • Verlagen energierekening (lagere belasting en btw)
  • Verlagen sociale huren
  • Verhogen wettelijk minimumloon
  • Verhogen van de huurtoeslag
  • Afschaffen van het eigen risico in de zorg
  • Verlaging brandstofaccijnzen
  • Verhoging ouderenkorting
  • Bestrijden uitkeringsfraude
  • Stoppen met export van uitkeringen (m.u.v. AOW)
  • Afschaffen eigen risico
  • Meevallers op zorg naar lagere zorgpremie
  • Tandarts in basispakket
  • Sociale huren verlagen
  • Huurtoeslag verhogen
  • Financiële steun aan ouderen met laag inkomen voor kosten dierenarts

SP

  • Niet alleen bestuurders en aandeelhouders, maar ook alle medewerkers krijgen recht op een deel van de winst. Dit komt bovenop het reguliere salaris.
  • Hoge inkomens meer belasten. Verlaging inkomstenbelasting voor iedereen tot modaal, Verhoging minimumloon tot €16/u. Uitkeringen stijgen mee.
  • Sociaaleconomische gezondheidsverschillen verkleinen door inzet op preventie.
  • Afschaffing kostendelersnorm.
  • Landelijk aanvalsplan om armoede en schulden te bestrijden.
  • Goede en toegankelijke schuldhulp en met één herkenbaar verwijsloket.
  • Incassobureaus die zich misdragen verliezen vergunning. Deurwaarders en bewindvoerders mogen niet langer commercieel zijn, dit wordt een publieke taak.
  • Verlaging maximale rente op krediet.
  • Investeringsfonds om kunst en cultuur te ondersteunen, en ook te voorkomen dat kunstenaars in armoede leven.
  • Maximering huurprijzen alle soorten woningen.
  • Met een oorlogsaanpak de energierekening structureel verlagen. Met een isoleringsoffensief, collectief plaatsen van zonnepanelen op huurwoningen en beter onderhoud van woningen.

Volt

  • Sociaal minimum omhoog. Maandelijkse inkomensonafhankelijke huishoudtoelage die bestaat uit een vaste basisuitkering per huishouden. Daar bovenop extra geld per volwassene en per kind. Ook voor alleenstaande ouders extra geld. Afschaffen alle toeslagen, heffingskortingen, aftrekposten, vrijstellingen en de werkgevers- en werknemerspremies. Uitbreiding inkomstenbelasting met een aantal schijven. Dit is eerste, grote stap op weg naar een basisinkomen.
  • Verhogen minimumloon voor nu naar €14/u. Verdere stijging niet uitgesloten, maar mag niet ten koste gaan van kleine ondernemers, en zo, onbedoeld, grote bedrijven in de kaart spelen. Minimumjeugdloon gelijktrekken met minimumloon.
  • Verlaging nominale zorgpremie.
  • Tegoedbonnen i.p.v. voedselpakketten.
  • Afschaffen kostendelersnorm.
  • Nationale aanpak tegen schulden. Schuldenpardon voor mensen die in armoede leven én mensen met problematische schulden. Goede nazorg. Achteraf betalen z.v.m. aan banden gelegd. Af van verdienmodel schuldenindustrie. Verbod op gokreclames. Maximum verlieslimiet voor gokwebsites. Fors investeren in schuldpreventie d.m.v. scholing over financiën, vroegsignalering en door te zorgen voor duidelijke hulp en nazorg bij problematische schulden.
  • Volt ziet armoedebestrijding als preventiemaatregel #1 voor gezondere samenleving. Armoedebestrijding wordt onderdeel Nationaal Preventieakkoord.
  • Eigen bijdrage Wmo inkomensafhankelijk.

VVD

  • Verhoging minimumloon (er staat niets over bedragen en of uitkeringen meestijgen).
  • Flexwoning en passende hulp en ondersteuning voor daklozen. Doelstelling: nul daklozen in 2030.
  • Buy Now, Pay Later constructies streng reguleren. Verboden voor minderjarigen of bij grote bedragen. Verlaging maximale boetes bij het missen van een betaling.
  • Tegengaan niet-gebruik sociale regelingen. Het kan bijvoorbeeld niet zo zijn dat iemand in armoede leeft omdat sociale diensten geen contact mogen opnemen.
  • Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid moet gericht zijn op ontzorgen. Professionals helpen zo vroeg mogelijk mee om orde op zaken te stellen.
  • Voorkomen terugval van schuldhulp. Gemeenten moeten doelgroep extra goed in de gaten houden en contact onderhouden.
  • Coulance voor ondernemers met coronaschulden.

Tot slot, ook interessant: Verkiezingsprogramma’s over publieke dienstverlening (door Staat van de Uitvoering)

Forse daling armoede! Grote invloed energietoeslag

Gisteren meldde het CBS dat het armoedepercentage sinds 1977 nog nooit zo laag is geweest: vorig jaar had 3,8% van de bevolking een inkomen onder de lage-inkomensgrens. Ook de kinderarmoede en langdurige armoede zijn fors gedaald. Ik heb de cijfers verwerkt in deze grafiek:

(klik om te vergroten)

Trends armoede en schulden vanaf 2011 (=100)

De sterke daling in 2022 hangt samen met de energietoeslag en andere inkomensondersteunende maatregelen. Als die maatregelen niet worden meegeteld, zou het armoedecijfer op 5,9% uitkomen, dus juist hoger dan in 2021 (5,0%) .

Uitgaven bijzondere bijstand

De energietoeslag heeft ook een grote invloed op de uitgaven bijzondere bijstand (zwarte lijn in grafiek). Het CBS meldde vorige week dat gemeenten in 2022 ruim drie keer zoveel uitgaven als het jaar daarvoor. Ik heb het buiten beschouwing gelaten, omdat het niet in mijn grafiek past. En het is ook niet mogelijk om alleen de energietoeslag buiten beschouwing te laten.

Beschermingsbewind

Uit hetzelfde CBS-onderzoek blijkt dat gemeenten in 2022 €188 miljoen uitgaven aan bijzondere bijstand voor beschermingsbewind. Dit is €58 miljoen meer dan in 2021, wat neerkomt op een stijging van 45%. In 2019 zagen we ook al een stijging van 45%. Ook deze cijfers heb ik toegevoegd aan de grafiek (gestreepte groene lijn). Ik vind geen verklaring voor het zeer grillige verloop van de uitgaven sinds 2016.

Kabinetsreactie op rapport commissie sociaal minimum

Met de aanbevelingen van de commissie sociaal minimum in de hand is rond Prinsjesdag stevig onderhandeld over een pakket tijdelijke maatregelen rond bestaanszekerheid. Het is straks aan het nieuwe kabinet om te komen met structurele oplossingen.

Er is al heel veel geschreven over de commissie-rapporten. Ik beperk me hieronder even tot de reactie in een Kamerbrief (10 okt.) van ministers Schouten en Van Gennip met betrekking tot de rol van gemeenten:

De Commissie adviseert om de balans tussen Rijk en gemeenten en tussen gemeenten onderling te herstellen langs vier lijnen: de basis moet op orde zijn, doe landelijk wat landelijk kan, harmoniseer de voorwaarden voor lokale regelingen en wees terughoudend met het belasten van gemeenten met nieuwe taken.
De Commissie signaleert dat het rijk de afgelopen decennia meer verantwoordelijkheden bij gemeenten heeft neergelegd. Mensen zijn daardoor meer afhankelijk geworden van hun gemeente om rond te komen. Ten aanzien van de rolverdeling tussen Rijk en gemeenten doet de Commissie de aanbeveling om lokale regelingen, zoals de gemeentepolis, waar mogelijk te centraliseren. In geval van individueel maatwerk en bij uitgaven waarvan de hoogte per regio verschilt, zoals woonlasten van huurders die geen sociale huurwoning kunnen vinden, vervoerskosten en energiekosten, ziet de Commissie een rol voor gemeenten in het bieden van aanvullende inkomensondersteuning. Hierbij vindt de Commissie het van belang dat de voorwaarden voor lokale regelingen geharmoniseerd worden, zodat gelijke gevallen een gelijke behandeling krijgen ongeacht de gemeente waarin iemand woont. De Commissie raakt hiermee aan fundamentele vraagstukken in de inrichting van het stelsel van inkomensondersteuning.
Als kabinet hebben we het programma Vereenvoudiging inkomensondersteuning voor Mensen (VIM) opdracht gegeven voor het opstellen van lange termijnscenario’s voor een vereenvoudigd stelsel van inkomensondersteuning. We zullen in het opstellen van deze scenario’s de verhouding tussen centrale en decentrale inkomensondersteuning meenemen.
De door de Commissie geconstateerde verschillen tussen gemeenten, en de gevolgen daarvan voor inwoners, vormen een belangrijk punt van aandacht. De vraag hoe hiermee om te gaan is een grote vraag waar zorgvuldig naar gekeken moet worden. Er is destijds bij de decentralisatie bewust voor gekozen om gemeenten in specifieke situaties maatwerk te laten leveren in aanvulling op het landelijk vastgestelde sociaal minimum en hen hierbij beleidsvrijheid te geven, aangezien zij dicht bij de burger staan. Tegelijkertijd kan ongelijkheid in gelijke gevallen ongewenst zijn. Dit vraagstuk zal moeten worden bezien in het geheel van de verantwoordelijkheidsverdeling tussen rijk en gemeenten.

Structurele oplossing voor alleenverdieners

Door een samenloop van fiscaliteit, toeslagen en sociale zekerheid hebben alleenverdienende huishoudens met een uitkering een lager besteedbaar inkomen dan een vergelijkbaar paar in de bijstand, zo bleek een jaar geleden. Afgelopen voorjaar schreef ik over een tijdelijk handelingskader voor gemeenten (gemeenten vullen aan via bijzondere bijstand).

Rond Prinsjesdag kondigde het kabinet in een Kamerbrief aan dat er vanaf 2028 een structurele oplossing is via de Belastingdienst.

Tot die tijd komt er een overbruggingsregeling via gemeenten. De strekking daarvan is dat gemeenten jaarlijks een forfaitaire tegemoetkoming uitkeren.

Hiervoor is €89 miljoen beschikbaar. Hierbij is rekening gehouden met de uitvoeringskosten. Ik weet niet of dit toereikend is, en of het met terugwerkende kracht wordt verstrekt.

De overbruggingsregeling wordt de komende maanden uitgewerkt. De Kamer wordt voor het einde van het jaar nader geïnformeerd.

Energietoeslag 2023 kan waarschijnlijk vanaf volgende week worden uitgekeerd

Op dinsdag 3 oktober doet de Eerste Kamer het wetsvoorstel ET2023 als hamerstuk af. 1 tot 4 dagen later wordt het via spoedprocedure in het Staatsblad gepubliceerd. Dan treedt de wet in werking en kun je starten met de uitvoering.

Kom 11 oktober naar het webinar van Divosa.

  • Aanvulling d.d. 3/10: De EK heeft zoals aangekondigd zojuist het wetsvoorstel als hamerstuk afgedaan. Lees het nieuwsbericht op rijksoverheid.nl.
  • Aanvulling d.d. 6/10: vandaag publicatie in Staatsblad.
  • Aanvulling d.d. 16/10: Hier kun je het Divosawebinar van 11 oktober terugkijken.
  • Aanvulling d.d. 16/10: in een speciale editie van Gemeentenieuws van SZW staan de definitieve budgetten per gemeente. Ik heb niet gecheckt of dit dezelfde bedragen zijn als de voorlopige budgetten die op 18 sept werden gecommuniceerd.
  • Aanvulling d.d. 19/10: Bekijk de bijgewerkte Q&A op divosa.nl.

Leg complexe casussen voor aan het Landelijk Maatwerkloket Multiproblematiek

Programma Maatwerk Multiproblematiek (PMM), voorheen programma, is nu een structureel organisatieonderdeel bij het Rijk. De naam PMM is gebleven, maar staat nu voor Professionals voor Maatwerk Multiproblematiek. Vanuit PMM, met onder meer het Landelijk Maatwerkloket Multiproblematiek, staan 6 ministeries en 17 landelijke uitvoerders klaar om professionals te helpen als zij het ook niet meer weten. Alle gemeenten kunnen aankloppen voor ondersteuning. Dat moet je zeker doen, want het bespaart veel tijd en zorgt vaak voor een doorbraak. Dus attendeer uitvoerenden hierop!

Casussen kun je heel laagdrempelig voorleggen via multiproblematiek@rijksoverheid.nl.

Bij multiproblematiek meestal ook financiële problemen

Voor vrijwel alle casussen die PMM oppakt geldt dat er problemen zijn op meerdere leefgebieden. Het meest voorkomend zijn financiële problemen, gevolgd door problemen met wonen, problemen op het vlak van psychische gezondheid, sociale relaties en zingeving. In driekwart van de casussen waar sprake is van financiële problemen, zijn er ook problemen op andere leefgebieden.   

In ongeveer de helft van de gevallen kan de indiener dankzij hulp van het Loket binnen 4 weken zelf weer verder; in ongeveer een vijfde van de gevallen vergt dit meer dan 24 weken. Het Maatwerkloket blijkt grote meerwaarde te hebben en wordt zeer gewaardeerd door de indieners.

Gratis Masterclasses Ruimte in regels

PMM biedt in nov en dec (gratis) masterclasses aan over de ruimte binnen wet- en regelgeving. De masterclass is bedoeld voor juristen, beleidsmakers en uitvoerders bij o.a. gemeenten die zich bezighouden met maatwerk. Voor wethouders is er de Bestuurlijke Tafel Casuïstiek.

Meer info

Kijk op maatwerkmultiproblematiek.nl, meld je aan voor hun nieuwsbrief of volg PMM op LinkedIn.

Miljoenennota 2024: geen verrassingen voor gemeenten rond armoede en schulden

Het kabinet trekt €2 miljard extra uit voor armoedebestrijding. Hiervan gaat maar een klein deel naar gemeenten:

  • Gemeenten krijgen in 2024 opnieuw € 50 miljoen voor vroegsignalering en bijzondere bijstand (maar dat wisten we al);
  • Er komt in 2024 geen Energietoeslag. Dat is volgens het Nibud een aderlating voor de laagste inkomens;
  • Het programma Participatiewet in balans beoogt met 3 sporen: 1) op korte termijn ruimte bieden aan mensen in de huidige wet, 2) werken aan lange termijn brede herziening van de wet, en 3) versterken vakkundigheid professionals. Het kabinet beraadt zich nu over de voortzetting van de sporen en informeert de Kamer hierover uiterlijk in het 4e kwartaal. Dit ziet o.a. toe op het in consultatie geweest zijnde wetsvoorstel met ruim 20 wetswijzigingen dat voortkomt uit spoor 1. Kort voor de kabinetsval deelde minister Schouten haar visie voor de lange termijn (spoor 2).
  • In de voorjaarsnota 2023 besloot het kabinet al om structureel € 20 miljoen te bezuinigen op het re-integratiebudget voor gemeenten;

De €2 miljard gaat vooral naar landelijke regelingen:

  • Verhoging arbeidskorting met €115;
  • Verhoging kindgebonden budget voor het eerste kind met € 750, en voor het tweede kind en verder met € 883 euro per jaar;
  • Eigen bijdrage huurtoeslag wordt verlaagd met € 416. Dit betekent voor minimuminkomens een stijging van €30 tot €50 per maand;
  • Bevriezing van de afbouw van de dubbele heffingskorting in de bijstand. Het was ooit de bedoeling om de dubbele heffingskorting vanaf 2012 in 20 jaar af te bouwen, maar sindsdien is de afbouw meerdere keren bevroren, net als nu weer dus. Door de afbouw groeit het verschil met het minimumloon;
  • Het kabinet reserveert max. € 60 miljoen voor de heropening van het Tijdelijk Noodfonds Energie in de komende winter. Het prijsplafond verdwijnt;
  • Het kabinet trekt €166 miljoen uit voor gratis schoolmaaltijden;
  • De incidentele verhoging van de zorgtoeslag vervalt in 2024. De maximale zorgtoeslag bij een minimuminkomen gaat daardoor €20 tot €30 per maand omlaag.

Aanvullingen na 1e dag Algemene Beschouwingen:

  • Minimumloon per 1 januari met 1,7% extra omhoog naar €13,50. Correctie d.d. 4/10: minimumloon gaat pas 1 juli 2024 met 1,2% omhoog;
  • Meer geld naar kindgebonden budget en kinderopvang.

Voorlopige budgetten Energietoeslag 2023 per gemeente

In Gemeentenieuws SZW zijn vandaag de tentatieve budgetten per gemeente bekendgemaakt. De budgetten worden op een andere manier verdeeld dan in 2022. Bekijk in deze lijst hoeveel jouw gemeente krijgt. Onder de lijst en in de nieuwsbrief vind je een toelichting. Nadat het wetsvoorstel door de TK is aangenomen, worden de definitieve budgetten gepubliceerd en uitgekeerd.

Behandeling wetsvoorstel

De Tweede Kamer stemt a.s. donderdag 21/9. Op maandag 26/9 bepaalt de Eerste kamer in een procedurevergadering hoe ze het wetsvoorstel willen behandelen. Ze gaan dan nog niet stemmen zoals ik vorige week hoopte.

Ondersteuning Inlichtingenbureau

In Gemeentenieuws lees je ook dat het IB gemeenten ondersteunt om een zo groot mogelijk deel ambtshalve te verstrekken. Hiertoe kunnen gemeenten het doelbestand van aanvragers energietoeslag 2022 aanbieden voor een toets op inkomen. IB bepaalt met BRP-gegevens de leefvorm van de aanvrager. Vervolgens vindt een inkomenstoets plaats bij UWV. IB levert binnen een maand na de aanvraag de informatie terug. Gemeenten moeten het doelbestand aanleveren vóór de 26e van de maand. 26/9 gaan we dus helaas niet meer halen. Alleen als de EK heel snel is wil het IB nog wel wat schuiven. Maar ik zou er dus maar van uitgaan dat je pas eind november weet aan wie je ambtshalve kan uitkeren.

Handreiking en webinar

Een handreiking, beleidsregels en andere voorbeelddocumenten vind je op stimulansz.nl. Divosa organiseert binnenkort een webinar. Houd de website divosa.nl/energietoeslag in de gaten.

Toolkit voorlichting

Zodra de Eerste Kamer het wetsvoorstel heeft aangenomen wordt de geactualiseerde Toolkit Voorlichting hier gepubliceerd. In Gemeentenieuws lees je dat op 24 augustus de campagne ‘Zet ook de knop om‘ weer is gestart.

Energiefixers

SZW en BZK moedigen gemeenten aan om werkzoekenden met een ondersteuningsvraag te helpen energiefixer te worden. Daarvoor is ook extra geld uitgetrokken. Dat kun je nu niet direct aanvragen, maar je wordt geadviseerd om samenwerking te zoeken met bestaande energiefix-teams en het lokale sociaal ontwikkelbedrijf.

Vraagje: uitfilteren studenten

Veel gemeenten hebben vorig jaar ook uitgekeerd aan studenten. Dit jaar zijn studenten uitgesloten (ze krijgen een tegemoetkoming via DUO). De vraag is nu hoe je bij ambtshalve-verstrekking die studenten uit je bestanden filtert. Dat doe je liefst niet handmatig. En IB kan het niet, want heeft hiervoor geen koppeling met DUO. Heeft iemand daar een goede oplossing voor?

Tweede Kamer stemt 21 september over Energietoeslag

Gisteren debatteerde de TK over het wetsvoorstel Energietoeslag 2023. Er zijn 6 moties ingediend. Deze zijn door minister Schouten ontraden met uitzondering van de motie om samen met VNG een plan op te stellen om het niet-gebruik te beperken.

Volgende week donderdag stemt de TK over het wetsvoorstel en de moties. De maandag daarop, 26 sept, is een stemmingsdag in de Eerste Kamer, dus wellicht wordt dan ook daar het voorstel (als hamerstuk?) aangenomen.

Zoals gezegd komen er voorbeeldbeleidsregels en een handreiking. Kan je niet wachten en wil je alvast alles klaarzetten voor een collegebesluit? Kijk dan even af bij gemeente Twenterand. Zie hier hun concept-collegevoorstel en concept-beleidsregels. Deze gaan pas na de wetswijziging naar het college. Rob, bedankt dat je dit wil delen!

  • Aanvulling d.d. 14/9: Slechte timing van mij. Ongeveer op het moment dat ik mijn artikel publiceerde verschenen ook de handreiking en voorbeelddocumenten op de website van Stimulansz. NB. lees daarom altijd mijn berichten online ipv in je mailbox!
  • Aanvulling #2: Als de EK inderdaad op 26/9 instemt, dan is dat net na de datum waarop het Inlichtingenbureau normaal gesproken de aanlevering binnen wil hebben. Als het bestand pas voor aanlevering van 25 okt mee kan en teruggeleverd wordt omstreeks half nov, verstrijkt er erg veel tijd. Zou dus mooi zijn als het IB – gezien de druk die op het ambtshalve betalen ligt – de aanlevertermijn met een paar dagen kan oprekken, zodat gemeenten eind sept nog kunnen aanleveren en omstreeks half okt het bestand teruggeleverd krijgen.

Volgende week wetsbehandeling Energietoeslag 2023

Woensdag 13 september om 10:15 uur vindt de wetsbehandeling van ET2023 plaats in de Tweede Kamer. Kort daarna worden een handreiking, voorbeeldbeleidsregels en voorbeelddocumenten gepubliceerd (ervan uitgaande dat TK en EK het snel afhameren).

Eerder deze week presenteerde het kabinet het definitieve wetsvoorstel met daarin een oplossing voor studenten in de leenfase. Ook verklaarde de commissie SZW het wetsvoorstel niet controversieel.

Fijn weekend alvast! 😎

Aanvulling d.d. 13 sept.: het debat start een uurtje later en duurt tot 16:00 uur.

Energietoeslag: oplossing voor studenten in leenfase

Voor het zomerreces schreef ik in dit artikel over het wetsvoorstel energietoeslag 2023 dat uitwonende studenten die op 1 oktober 2023 een aanvullende beurs hebben een eenmalig energietoeslag van €400 krijgen via DUO. En dat er nog een oplossing wordt gezocht voor studenten die geen recht meer hebben op een prestatiebeurs, maar nog wel kunnen lenen. DUO heeft namelijk over deze groep geen aanvullende gegevens, zoals of zij uit- of thuiswonend zijn of het inkomen van hun ouders.

Gisteren presenteerde minister Schouten de oplossing. Deze staat in de Nota van Wijziging bij het wetsvoorstel. Ze stelt voor om de energietoeslag toe te kennen op basis van de laatst beschikbare gegevens. Als de student volgens deze gegevens vanwege het inkomen van de ouders recht had op een aanvullende beurs, krijgt hij of zij ook een energietoeslag van €400 van DUO. Hierbij kan geen onderscheid worden gemaakt tussen uitwonende- en thuiswonende studenten, omdat DUO niet over deze gegevens beschikt.

Als Tweede en Eerste Kamer een beetje haast maken met het aannemen van het wetsvoorstel kan DUO naar verwachting begin 2024 beginnen met uitbetalen.

Voor gemeenten wijzigt er niets. Wel is nu definitief uit de lucht dat voor deze groep studenten een beroep zou worden gedaan op gemeenten.

Lees eventueel ook de Nota n.a.v. het verslag met daarin o.a. antwoorden op Kamervragen. Ik lees daarin niet veel nieuws en voor gemeenten vermeldenswaardig. Hoewel, op p. 25 staat wel een wat uitgebreidere toelichting op de € 32,5 miljoen die is gereserveerd voor gemeenten die een hoger bereik realiseren dan waarvoor zij budget hebben ontvangen.

Tot slot. Er komt in 2024 geen energietoeslag. Het demissionaire kabinet gaat in plaats daarvan waarschijnlijk o.a. de huurtoeslag en het kindgebonden budget verhogen. Dat meldde de NOS vorige week.

Aanvulling 5 sept.: De Tweede Kamer heeft de energietoeslag niet controversieel verklaard.

Wat heb je gemist tijdens je vakantie

  • Nog net voor het zomerreces verzoekt de Tweede Kamer met een motie de regering om te voorkomen dat de armoede in Nederland toeneemt door de val van het kabinet-Rutte IV. Alleen FVD stemt tegen.
  • Tot 5 september kun je reageren op de internetconsultatie wetsvoorstel handhaving sociale zekerheid. Het is een aanscherping van een eerder voorstel.
  • Er zijn belangrijke stappen gezet om wonen weer betaalbaar te maken voor meer mensen. Dat schrijft minister Hugo de Jonge in zijn voortgangsrapportage over het vorig jaar gelanceerde programma Betaalbaar wonen. Zo kregen 600.000 huurders met lage inkomens per 1 juli huurverlaging naar € 575 per maand.
  • De rechtbank kan niet uit de voeten met de nieuwe bepaling dat de Wsnp-aflosperiode wordt verkort met de periode waarin iemand al heeft afgelost in de Msnp. De rechter vindt het oneerlijk, omdat niet iedereen kan aflossen, bijvoorbeeld a.g.v. beslag. Ook vreest de rechter dat het leidt tot ongewenst gedrag van schuldeisers.
  • De VNG plaatst op 24 juli een nieuwe Q&A verkorting Msnp. Bovenstaande rechterlijke uitspraak is hierin nog niet verwerkt.
  • Diverse gemeenten overwegen om ook de Bbz-aflosperiode te verkorten. Gemeenten hebben hierin beleidsvrijheid. Er komt vooralsnog geen landelijke richtlijn.
  • Je kunt nog tot het eind van het jaar gebruikmaken van het tijdelijk verbrede waarborgfonds om te voorkomen dat schuldregelingen niet kunnen starten of worden afgebroken vanwege hoge energiekosten.
  • Er komt een andere verdeelsleutel voor de energietoeslag 2023. Het budget wordt verdeeld naar rato van het aantal langdurige minima tot 120% in de periode 2019-2021. Zijn er in jouw gemeente relatief veel of juist weinig langdurige minima, dan krijgt jouw gemeente waarschijnlijk een hoger respectievelijk lager bedrag dan vorig jaar. Zie hier mijn ruwe berekening.
  • De rechtbank oordeelt in hoger beroep dat de gemeente ‘s-Hertogenbosch bewindvoerders niet uit de markt mag drukken door geen bijzondere bijstand te verstrekken.
  • Ik heb 1x het boekje Schone Lei van Sandra Doevendans. Leuk om te lezen of weg te geven aan een cliënt. Mail me je adres, dan stuur ik het gratis toe. Wie het eerst komt… Boekje is inmiddels vergeven. Boris, veel leesplezier!

Moties armoede- en schuldenbeleid

Afgelopen woensdag was er een commissiedebat Armoede- en schuldenbeleid. Het debat ging vooral over het rapport van de commissie sociaal minimum. In dit eerste rapport worden aanbevelingen gedaan over de hoogte van het sociaal minimum. Deze aanbevelingen worden door het kabinet meegewogen in de augustusbesluitvorming. Naar verwachting publiceert de commissie sociaal minimum in september haar eindrapport. In het najaar komt er een kabinetsreactie. Het was een pittig debat, maar zonder vermeldenswaardige toezeggingen.

Woensdag was er ook een tweeminutendebat Armoede- en schuldenbeleid waarbij moties werden ingediend. Gisteren zijn de volgende moties aangenomen:

Wetsvoorstel Energietoeslag 2023 naar Tweede Kamer

Minister Schouten heeft zojuist het wetsvoorstel energietoeslag 2023 aangeboden aan de Tweede Kamer.

Uitwonende studenten met een aanvullende beurs krijgen eenmalig een energietoeslag á €400 via DUO. Dit bedrag komt bovenop de tijdelijke verhoging van €164 per maand voor het studiejaar 2023-2024. Er is nog geen oplossing voor studenten die geen recht meer hebben op een prestatiebeurs, maar nog wel kunnen lenen. Voor hen wordt in de zomerperiode een oplossing gezocht.

Studenten blijven als groep uitgesloten van de gemeentelijke energietoeslag.

De energietoeslag is verder hetzelfde als in 2022.

De beoogde inwerkingtreding is oktober 2023. Gemeenten kunnen vanaf dan gaan uitkeren. Hij kan worden verstrekt t/m 31 augustus 2024.

In de berichtgeving lezen we nog niets nieuws over de financiering.

  • Aanvulling 6 juli: Op divosa.nl en in dit opnieuw gepubliceerde artikel lees je meer over de financiering.
  • Aanvulling 7 juli: meer info over o.a. financiering in Gemeentenieuws SZW.
  • Aanvulling 14 aug: Er komt een andere verdeelsleutel. Het budget wordt verdeeld naar rato van het aantal langdurige minima tot 120% in de periode 2019-2021. Zijn er in jouw gemeente relatief veel of juist weinig langdurige minima, dan krijgt jouw gemeente waarschijnlijk een hoger respectievelijk lager bedrag dan vorig jaar. Zie hier mijn ruwe berekening.

Meicirculaire geeft inzicht in budgetten armoede en schulden

De budgetten per gemeente vind je in Taakmutatie 2023, mei 2023 (.xls).

  • Budget Energietoeslag 2023 is nog niet bekend. De €500 miljoen die je eerder al mocht uitkeren wel; die stond in decembercirculaire);
  • €200 miljoen voor flankerend beleid energiearmoede voor 2022-2024. Hiervan in 2023 €50 miljoen aan gemeenten beschikbaar gesteld voor de verwachte extra inzet op vroegsignalering en bijzondere bijstand. Dit werd in november jl. aangekondigd. In een latere circulaire worden we geïnformeerd over de middelen voor 2024 en de verdeling daarvan.
  • €40 miljoen voor aanpak armoede en schulden. Bedoeld voor “investering in betere dienstverlening door gemeenten op het gebied van armoede en schulden. Gemeenten kunnen deze middelen inzetten om aan de slag te gaan met de prioriteiten van de Aanpak geldzorgen, armoede en schulden, zoals het verdubbelen van het gebruik van de schuldhulpverlening en het tegengaan van kinderarmoede.” Ook dit is onderdeel van de €120 miljoen voor de aanpak van geldzorgen, armoede en schulden.* Budget 2024 en verder is nog niet bekend.
  • Vanaf 2017 is er ook structureel €85 miljoen voor bestrijding kinderarmoede. De bedragen 2024 en verder vind je op p. 85 van de meicirculaire.

* De €120 miljoen is structureel, maar het is nog niet bekend welk deel hiervan in 2024 e.v. naar gemeenten gaat.

Tjitske, bedankt voor de alertheid 😉

Door samenloop regelingen houden alleenverdienende uitkeringsgerechtigden onbedoeld minder over dan paren

Door een samenloop van fiscaliteit, toeslagen en sociale zekerheid hebben alleenverdienende huishoudens met een uitkering een lager besteedbaar inkomen dan een vergelijkbaar paar in de bijstand. De CRvB deed in september 2022 uitspraak over de samenloop van regelingen en het effect op toeslagen. De strekking ervan is dat de gemeente Arnhem een echtpaar met terugwerkende kracht extra algemene bijstand moet verlenen, ter compensatie van het niet-ontvangen van het maximale toeslagenbedrag.

Het kabinet komt met Prinsjesdag met een structurele oplossing, zo staat vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. In april bood SZW gemeenten een tijdelijk handelingsperspectief: Gemeenten kunnen deze huishoudens in twee gevallen tegemoetkomen:

  1. Voor huishoudens van wie de toeslagen over 2023 t.g.v. deze problematiek lager zijn vastgesteld dan bij een echtpaar in een vergelijkbare leefsituatie met een volledige bijstandsuitkering, kan de gemeente via de bijzondere bijstand maandelijks een bedrag toekennen ter hoogte van het verschil in de maandelijkse huur- en/of zorgtoeslag met een (echt)paar met alleen een bijstandsuitkering.
  2. Voor huishoudens die een terugvordering van zorg- en of huurtoeslag hebben gekregen over 2022 die te wijten is aan deze problematiek (of een betaalregeling die daaruit voortkomt), kan eenmalig bijzondere bijstand voor deze kosten worden toegekend ter hoogte van het ten gevolge van deze problematiek teruggevorderde bedrag.

In deze situaties kan de bijzondere bijstand vanwege de koppeling aan specifieke kosten onbelast worden verstrekt. Hierdoor telt deze bijzondere bijstand niet mee voor het toetsingsinkomen van de ontvanger, en heeft dit geen verdere gevolgen voor de hoogte van de toeslagen in het lopende jaar.

Gemeenten wordt verzocht om nog geen compensatie te bieden voor gemiste toeslagen in het verleden, hiervoor worden de mogelijkheden nog onderzocht.

In de brief wordt niet gerept over financiële compensatie voor gemeenten.

Verwachte ingangsdatum energietoeslag 2023 niet in juni

Dit artikel heb ik op 24 mei ingetrokken, omdat het toen nog vertrouwelijke info bevatte.

De concept-wetswijziging energietoeslag 2023 van eind december ging uit van een verwachte ingangsdatum van juni 2023. Vanwege de studenten-rechtszaken en het advies van de Raad van State, nam minister Schouten het wetsvoorstel opnieuw onder de loep. Dit heeft de nodige vertraging opgeleverd, waardoor juni niet gehaald wordt.

Studenten

Divosa en VNG pleitten om de oplossing voor studenten te zoeken bij DUO. Dit blijkt niet mogelijk. Minister Schouten ziet geen andere oplossingen meer en heeft vorige week tijdens bestuurlijk Overleg gevraagd of gemeenten haar toch willen helpen. Bestuurlijk is afgesproken om te helpen als de randvoorwaarden van voldoende middelen, communicatie en juridische houdbaarheid zijn uitgewerkt. Op basis daarvan wordt het wetsvoorstel gereed gemaakt en naar de Tweede Kamer gestuurd.

Budget

Uit onderzoek van Divosa bleek dat de helft van de gemeenten in 2022 niet uitkwam met het budget. Divosa pleitte voor volledige compensatie, maar SZW geeft aan dat het niet mogelijk is extra middelen vrij te maken. Het compromis is nu dat €17,5 miljoen van het macrobudget energietoeslag 2023 wordt verdeeld onder tekort-gemeenten. En er komt een betere verdeling van het uitvoeringsbudget van de energietoeslag 2023.

Omdat er in 2023 nog steeds sprake kan zijn van een tekort, is besloten om een vangnetregeling van €32,5 miljoen te installeren. Dit bedrag is ook afkomstig van het macrobudget 2023. Gemeenten kunnen hier via een lichte toets een beroep op doen; een onderzoek, een drempel van 2% hoger bereik en een tekort vanaf €150.000.

Het macrobudget 2023 is hetzelfde als in 2022: €1,4 miljard. Dit wordt via een nieuwe verdeelsystematiek onder gemeenten verdeeld en is geheel gebaseerd op de CBS-cijfers huishoudens met een inkomen tot 120%. Je kunt dus zelf al globaal berekenen hoeveel jouw gemeente minimaal krijgt. Ben je een tekort-gemeente dan is het wel lastig om in te schatten hoeveel je daar nog bovenop krijgt. Hopelijk krijgen we z.s.m. meer duidelijkheid, zodat we ons beleid kunnen vaststellen.

Individuele Inkomenstoeslag ambtshalve toekennen zonder aanvraag

In veel gemeenten hoef je maar 1x een aanvraag te doen en wordt vervolgens jaarlijks de IIT ambtshalve opnieuw uitgekeerd. Mits de inwoner nog steeds aan de voorwaarden voldoet uiteraard, en de gemeente beschikt over alle gegevens om dat te kunnen controleren.

Maar je kunt ook ambtshalve toekennen zonder een initiële aanvraag! De gemeente Utrecht startte vorig jaar daarmee als onderdeel van een breder pakket aan koopkrachtmaatregelen.

Lees de raadsbrief en de Beleidsregel Individuele Inkomenstoeslag gemeente Utrecht.

Leg complexe casussen voor aan Maatwerkloket

Is een multiprobleemsituatie volledig vastgelopen? Twijfel je over wie de voorziening voor jouw cliënt moet betalen, en welke wet(ten) van toepassing zijn? Leg de casus dan voor aan het Maatwerkloket via multiproblematiek@rijksoverheid.nl. Dit is een heel laagdrempelig loket voor professionals.

Maak er gebruik van, bijvoorbeeld als je twijfelt over inzet van je maatwerkbudget.

Voor gedupeerden toeslagenaffaire in multiprobleemsituaties kun je terecht bij IPW.

€200 miljoen voor energiefixers

Het kabinet stelde in maart €200 miljoen beschikbaar voor de opschaling van energiefixteams waarmee kwetsbare huishoudens in huur- en koopwoningen ondersteund kunnen worden. Hiervan is €35 miljoen specifiek gereserveerd voor 20 stedelijke focusgebieden. Vandaag spraken ministers en burgemeesters van deze focusgebieden af om een deel hiervan in te zetten om ‘energiefixers’ op te leiden in de wijken zelf. Hiermee wordt niet alleen gewerkt aan de verduurzaming van woningen, maar kunnen ook werkzoekenden in de wijk de arbeidsmarkt op geholpen worden.

Het Energiefixteam in Nijmegen

Plinkr lanceert Financiële Hulpketen Check voor gemeenten

Met de Financiële Hulpketen Check wordt middels een vragenlijst voor jouw gemeente in kaart gebracht:

  1. Welke financiële hulpverlening er door ketenpartners wordt verleend.
  2. In hoeverre hulpverleners zich voldoende toegerust voelen om inwoners te helpen met hun financiën en administratie.
  3. Waar de samenwerking al goed verloopt en waar verbeterkansen liggen.
  4. Wat hulpverleners nodig hebben om inwoners beter te ondersteunen.

De Check kost 3 tot 7 duizend euro, afhankelijk van het aantal inwoners in jouw gemeente.

Lees meer op Plinkr.nl.

Kabinet wil afsluitregels voor energie structureel aanscherpen

Afgelopen najaar werd de Regeling afsluiting kleinverbruikers en de Warmteregeling tijdelijk aangepast, zodat energieleveranciers minder makkelijk konden afsluiten. De regeling zou gelden tot 1 april 2023. Ministers Jetten en Schouten willen de effectieve elementen uit het aangescherpte beleid ook na 1 april 2023 voortzetten, zo lees je in deze Kamerbrief en dit nieuwsbericht. De regeling ligt nu ter consultatie.

Aanvulling d.d. 30 maart: het ministerie heeft vandaag de nieuwe Regeling afsluitbeleid en Warmteregeling gepubliceerd.

Kom op 13 april naar het Webinar Vroegsignalen – wat veranderde er sinds 1 april? (NVVK)

Stappenplan voor aanpak kinderarmoede

Wil je in jouw gemeente de kinderarmoede aanpakken, maak dan gebruik van het stappenplan. In vijf stappen worden professionals begeleid met praktische formats en huiswerkopdrachten om een lokaal organisatienetwerk rond kinderarmoede op te bouwen.

Kim Houben van Divosa geeft uitleg:

Het stappenplan is gemaakt door Divosa, het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, Sterk uit Armoede, Sociaal Werk Nederland en het Jeugdeducatiefonds.

Tot 31 mei geld aanvragen voor woningisolatie voor o.a. lage inkomens en mensen in schuldsanering

Stem even af met je collega’s die bij de gemeente gaan over Wonen. Gemeenten kunnen namelijk bij het rijk geld aanvragen voor isolatie van woningen. Voor lage inkomens en mensen in schulden zijn er extra mogelijkheden.

Begin 2022 presenteerde het rijk het Nationaal Isolatieprogramma. Het doel is om 2,5 miljoen woningen te isoleren in de periode tot en met 2030, met de nadruk op de 1,5 miljoen slecht geïsoleerde woningen. Een belangrijke actielijn van dit programma is de isolatie van 750.000 slecht geïsoleerde koopwoningen via gemeenten.

Gemeenten kunnen van 1 maart tot en met 31 mei 2023* een voorstel indienen voor de eerste tranche. Hiervoor is €206 miljoen beschikbaar. Deze woningen moeten uiterlijk in 2026 geïsoleerd zijn. In 2024 en 2025 kun je aanvragen voor de tweede en derde tranche.

Je ontvangt gemiddeld €1.460 per woning. Dit bedrag kun je combineren met de landelijk beschikbare subsidies. Bijvoorbeeld met de Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE) van gemiddeld 30% voor isolatiemaatregelen bij het nemen van minimaal twee maatregelen, of 15% bij het nemen van één maatregel. Voor de voorfinanciering van de investering kan gebruik gemaakt worden van het Nationaal Warmtefonds. Dit fonds biedt voor lagere inkomens financiering aan met een rente van 0%.

De gemeente kan er voor kiezen om sommige eigenaar-bewoners meer of juist minder dan €1.460 te geven. Je kan maximaal €4.100 per woning geven. Alleen voor eigenaar-bewoners die in aanmerking komen voor een energietoeslag of die in schuldsanering zitten geldt geen maximum.

Lees meer in de ‘Brief aan gemeenten over lokale aanpak isolatie‘ (12 december 2022).

Aanvulling d.d. 10 juni 2023: Let op: de aanvraagtermijn is verlengd tot 31 oktober 2023 en er is €100 miljoen extra beschikbaar! Dat lees je op deze pagina.

Noodfonds Energie breidt inkomensgrens en aanvraagtermijn uit

Het tijdelijke noodfonds energie heeft recent een paar dingen aangepast:

  • De inkomensgrens voor samenwonenden is verhoogd naar € 4.180. Dit geldt met terugwerkende kracht voor elke aanvraag over de periode oktober 2022 – maart 2023.
  • Per 6 maart is er een desktopversie van de applicatie voor de aanvraag beschikbaar, zodat ook mensen zonder smartphone een aanvraag kunnen indienen.
  • Om iedereen tegemoet te komen blijft het noodfonds daarom een maand langer actief. Aanvragen kunnen tot en met 30 april 2023 worden ingediend.

De cijfers per 8 maart:

  • 123.000 mensen deden de Noodfonds-check.
  • Daarvan kregen 78.720 mensen het advies om een aanvraag te doen.
  • 34.000 mensen deden de Potjes-check.
  • 37.000 huishoudens deden een aanvraag. Daarvan zijn 5.500 aanvragen afgewezen. De overige aanvragen zijn in behandeling.

Lees meer op noodfondsenergie.nl/news.

Misschien toch al wat eerder vooruitlopen op wetswijziging Energietoeslag 2023?

Minister Schouten zei gisteren in het commissiedebat armoede- en schuldenbeleid (bij 2u:54m) dat het wetsvoorstel Energietoeslag 2023 z.s.m. maar uiterlijk in maart naar de Tweede Kamer gaat.* Mijn indruk is dat ze een opening biedt om gemeenten de mogelijkheid te geven om de energietoeslag 2023 uit te gaan keren zodra de Tweede Kamer het wetsvoorstel heeft vastgesteld. En volgens mij wil de Tweede Kamer het snel als hamerstuk afdoen.

Aanvulling d.d. 14/2: ik vermoed dat de ambtenaren bij SZW wat extra tijd nodig hebben nu de rechtbank vandaag opnieuw oordeelt dat studenten niet mogen worden uitgesloten. Zie deze reactie van jurist Willy Heesen.

* Lees hier de toezegging.

Noodfonds Energie van start

Het langverwachte Tijdelijk Noodfonds Energie is vandaag van start gegaan. Het Noodfonds betaalt voor huishoudens die in aanmerking komen voor steun, een deel van de energierekening van oktober 2022 tot en met maart 2023.

Doelgroep

  • Bruto inkomen tot 200% sociaal minimum (incl. vakantiegeld);
  • Huishouden heeft zelf een contract voor gas, stroom en/of stadswarmte;
  • De rekening is hoger dan 10% tot 13% van het inkomen.

Vergoeding

Het Noodfonds betaalt het deel van de energierekening dat meer is dan 10% tot 13% van het inkomen:

Inkomen (% van sociaal minimum)Noodfonds betaalt deel van de energierekening
tot 160%boven 10% van het bruto-inkomen
160 – 200%boven 13% van het bruto-inkomen

Aanvragen

Rechthebbenden vragen de tegemoetkoming aan met een app via geldfit.nl/energie. Na DigID-inlog worden o.a. inkomensgegevens opgehaald bij de Belastingdienst en uitkeringsinstanties. Kloppen deze gegevens niet, dan kun je de gegevens niet corrigeren, maar wel bezwaar maken. Huishoudens geven zelf de termijnbedragen van hun energierekening door. De aanvraag wordt volledig geautomatiseerd afgehandeld. Het Noodfonds maakt het bedrag over naar de energiemaatschappij, die vervolgens zorgt dat het bij de aanvrager terechtkomt.

Door het verschil in energierekeningen vanwege het prijsplafond per 1 januari 2023, moeten inwoners twee aanvragen indienen: een aanvraag over laatste kwartaal 2022 en eerste kwartaal 2023.

Gemeenten

Gemeenten hebben geen rol in de uitvoering. Wel relevant om te weten: aanvragers krijgen een schriftelijke afwijzing. Hier kun je naar vragen als er bijvoorbeeld een gemeentelijke energieregeling wordt aangevraagd. SZW heeft eerder aangegeven dat gemeenten het Noodfonds – ondanks dat het een privaat fonds is – kunnen aanmerken als voorliggende voorziening voor bijzondere bijstand en gemeentelijke energieregelingen (maar niet voor de energietoeslag).

Initiatief

Het is een initiatief van energieleveranciers, de NSR en SchuldenlabNL. Het Rijk ondersteunt met een subsidie van maximaal €50 miljoen.

Energietoeslag: voorschot verstrekken of toch maar niet?

Beluister hier de uitzending van Pointer op Radio 1 van afgelopen zondag over o.a. het ‘duivelse dilemma’: als je er als gemeente voor kiest om (ambtshalve) het voorschot uit te keren, dan kan dat alleen aan mensen die er vorig jaar ook al recht op hadden. Zij krijgen dan deze zomer de resterende €800. Maar de mensen die vorig jaar geen recht hadden, hebben nu dus ook geen recht op het voorschot en krijgen dus slechts €800.

SZW legitimeert dat door erop te wijzen dat de situatie in 2023 anders is, omdat er recent tal van (koopkracht)maatregelen zijn ingevoerd zoals het energieplafond, verhoging sociaal minimum, 2x €190 korting op energienota, verbreed waarborgfonds en het binnenkort te lanceren noodfonds energiekosten.

En vorige week liet het ministerie opnieuw aan de VNG weten dat gemeenten toch echt niet mogen vooruitlopen op invoering van de wetswijzing. Gemeenten kunnen dus pas vanaf de zomer de resterende €800 energietoeslag uitkeren.

NB. Je kunt wel in je beleid opnemen dat “de Energietoeslag 2023 €1.300 bedraagt of €800 als je het voorschot al hebt ontvangen”, maar dan draai dus je als gemeente zelf op voor de extra kosten. Die extra kosten zitten vooral in het uitkeren van een voorschot aan mensen die er volgens de criteria 2023 geen recht op zouden hebben.

PS: denk in de comments even mee over meer opties, want het is nog best ingewikkeld, vind ik.

Budgetten armoede- en schuldenbeleid ’22-’25

Op veler verzoek hierbij een overzicht van de gemeentelijke budgetten vanuit het rijk.

Budgetten (x miljoen)

2022202320242025
Armoedebestrijding kinderen85858585
Energietoeslag1.904
Bijzondere bijstand
en vroegsignalering
35
Vroegsignalering en
bijzondere bijstand
(indicatief)
5050
Studenten35
Bijzondere bijstand15
Schuldenbeleid30
Versterking dienstverlening (indicatief):
– Participatiewet in balans
– Dienstverlening
– 20 kwetsbare gebieden


87,5


40
12

7,5
40
4

15
40
4
Energiebesparende maatregelen218,5

Energiearmoede 2022 per gemeente

TNO presenteert vandaag nieuwe energiearmoedecijfers. Bekijk op de interactieve kaart hoe jouw gemeente ervoor staat. Download ook het rapport Energiearmoede in Nederland 2022 en de factsheet.

TNO deed ook onderzoek naar de samenhang met gezondheid. Wat blijkt (geen verrassing): hoe meer energiearmoede, hoe hoger de gezondheidskosten. Dat lees je in het rapport Gezondheidskosten en energiearmoede.

De eerste vier jaar van m’n leven woonde ik in dit huis in Nieuweschans (Oldambt), de gemeente met – na Heerlen en Vaals – de meeste energiearmoede.

Hoe bereik je werkende armen

Op de website van Platform31 vind je een handreiking* over het tegengaan van niet-gebruik van voorzieningen. De handreiking beantwoordt vragen als:

  • Hoe kan ik data vinden over werkende armen buiten de gemeentelijke bronnen?
  • Hoe kom ik er achter in welke sectoren zij werkzaam zijn?
  • Hoe kan ik gebruik van de regelingen monitoren

Meer voorbeelden vind je op dit blog in de rubriek voorlichting & preventie of zoek bijvoorbeeld op niet-gebruik.

* Ik kan/mag helaas geen directe link maken naar de handreiking. Platform31 wil denk ik graag monitoren wie de handreiking downloadt, want je moet je naam en mailadres invoeren.

Minimaregelingen, energietoeslag en noodfondsen langs de meetlat

In de afgelopen weken werd het armoedebeleid van gemeenten verschillende keren langs de meetlat gelegd.

Energietoeslag

Raf Janssen van de Sociale Alliantie bekeek op de websites van alle gemeenten hoe zij de energietoeslag hebben geregeld. Het gros van de gemeenten volgt in grote lijnen de handreiking van Stimulansz, maar er zijn ook een paar interessante afwijkingen als het gaat om bijvoorbeeld peildatum, aanvraagtermijn, inkomens- en vermogengrens, gespreide betaling, vermogensgrens, vakantiegeld en voorschotten. Lees het artikel Energietoeslag in gemeenten heel verschillend geregeld en bekijk het overzicht van gemeenten die de inkomensgrens boven 120% hebben vastgesteld. Janssen doet in het artikel een voorstel voor hoe de Energietoeslag 2023 er uit zou moeten zien.

De Sociale Alliantie doet ook een oproep om energiearmoede tegen te gaan: 5 actiepunten voor gemeenten.

Ook Divosa presenteerde gisteren de resultaten van een peiling. Een opvallende conclusie is dat gemeenten gemiddeld 15% te weinig middelen hebben om de uitkerings- en uitvoeringskosten te dekken. De meeste gemeenten geven aan dat ze bereikcijfers van rond de 90% hebben; een aantal geeft aan boven de 100% uit te komen.

Noodfondsen

Naast de uitvoering van de energietoeslag, laat de Divosa-peiling zien dat de meeste gemeenten nog extra stappen zet om inwoners te ondersteunen. In hoofdstuk 5 van het rapport lees je dat ruim een kwart van gemeenten dit doet in de vorm van een noodfonds, dat zich veelal op inwoners in specifieke situaties richt.

Daarnaast neemt een derde nog aanvullende maatregelen, door een maatwerkvoorziening te treffen, de individuele bijzondere bijstand uit te breiden of in te zetten op reeds bestaande externe fondsen zoals SUNN. Via het recent gestarte Datadashboard van SUNN zie je welke noodhulp jouw lokale fonds biedt, en aan wie.

Aanvulling d.d. 26/1: Platform31 publiceert vandaag het rapport Gemeentelijke noodfondsen voor energiekosten. Met o.a. voorbeelden uit Groningen (zie raadsvoorstel onderaan dit artikel), Oss, Zwolle, Helmond, Deventer en Alphen aan de Rijn.

Minimaregelingen

De NOS vergeleek in de kerstvakantie 214 gemeenten en publiceerde de artikelen ‘Maatregelen bewijzen dat armoede bestaat, maar ze zijn een loterij geworden‘ en Van verjaardagsbon tot gratis dierenarts: gemeenten ‘dichten gaten’ voor armen. Bekijk de statistieken.

Minima profiteren van zonnedaken in Westerkwartier

De gemeente Westerkwartier realiseert samen met energiecoöperatie Gloed op verschillende openbare gebouwen zonnedaken, te beginnen met een zonnecarport op de parkeerplaats achter het gemeentehuis. Het unieke aan dit project is dat in het bijzonder minima profiteren van de opbrengsten.

Er is een constructie bedacht waarbij de gemeente het juridisch eigendom behoudt, de zonnecarport en de zonnepanelen worden geleased door de energiecoöperatie en de opbrengsten rechtstreeks naar minima vloeien. Het project is door de gemeente uitgezonderd van de bijstandsregels. Dit betekent dat mensen met een bijstands- of UWV-uitkering zonder consequenties voor hun toeslagen/uitkering lid kunnen worden van de coöperatie. Werkenden met een laag inkomen kunnen sowieso meedoen.

Lees meer op de website van gemeente Westerkwartier.

Energietoeslag niet meegeteld als vermogen

Staatssecretaris Van Rij heeft de Leidraad Invordering 2008 gewijzigd, zodat een bedrag ter hoogte van de energietoeslag niet meer wordt meegeteld als vermogen bij de beoordeling van een verzoek om kwijtschelding of uitstel van betaling bij een belastingschuld, en in geval van een toeslagschuld voor een persoonlijke betalingsregeling.

Mensen die de energietoeslag hebben ontvangen en daarna door een bankbeslag of een betalingsvordering zijn getroffen, kunnen schriftelijk een verzoek doen om het getroffen bedrag terug te betalen, tot maximaal het bedrag van de energietoeslag.

Deze wijziging met betrekking tot rijksbelastingen wordt ook gevolgd door toeslagen. Gemeenten en waterschappen kunnen dit ook toepassen voor lokale belastingen.

Energietoeslag 2023 á €800 mag je in tweede helft van het jaar uitkeren

Op slag van Kerst werd het wetsvoorstel Wijziging Participatiewet ivm Energietoeslag 2023 gepubliceerd. De verwachte invoering van de wet is juni 2023. Het richtbedrag is €800. Je mag dit pas uitkeren zodra de wet in werking is getreden. Je mag uitkeren t/m 31 december 2023.

Er zijn geen grote wijzigingen t.o.v. de energietoeslag 2022. Studenten zijn net als vorig jaar uitgesloten. Ook dak- en thuislozen en jongeren tot 21 jaar zijn uitgesloten.

De energietoeslag 2022 bedroeg €1.800 waarvan je €500 in 2022 of 2023 mocht uitkeren.

Stimulansz stelt in de eerste helft van 2023 een handreiking en modeldocumenten op voor de energietoeslag 2023.

Lees alle artikelen over de energietoeslag.

Aanvulling d.d. 10/1: De VNG roept het kabinet op om gemeenten – net als vorig jaar – de mogelijkheid te geven om vooruit te lopen op de wetswijziging.