In Rotterdam wordt geëxperimenteerd met een betaalpas waarmee mensen zelf boodschappen kunnen doen, als alternatief voor de voedselbank. Bekijk de NOS-rapportage:
Lees ook Betaalpas voor gezond eten: ‘Beter dan een voedselbank’ in Binnenlands Bestuur.
Geïnteresseerd? Neem contact op met Rahma Hulsman van Voedselbank Islamitische Stichting Issalaam of Nico van Splunter van Voedselbank Yess! Ik kan je eventueel ook in contact brengen met de beleidsadviseur bij de gemeente.
In juli verhoogde het kabinet het budget voor de energietoeslag 2022 met € 550 miljoen. In Taakmutatie 2022, september 2022 bij de Septembercirculaire lees je welk deel jouw gemeente krijgt. In de meicirculaire zag je al welk deel jouw gemeente kreeg van de eerste € 854 miljoen.
Zoals je weet, mogen gemeenten in 2023 opnieuw een energietoeslag á € 1.300 uitkeren. Gemeenten krijgen hiervoor € 1,4 miljard. Het kabinet is voornemens om hiervan € 500 miljoen naar 2022 te schuiven, zodat gemeenten al in 2022 € 500 kunnen uitkeren. Hierdoor blijft er € 900 miljoen over in 2023. Over de verdeling van de middelen in 2022 ‘volgt zo spoedig mogelijk nadere informatie’. Je kunt zelf een goede inschatting maken door hetzelfde percentage te hanteren als voor 2022.
Het kabinet blijft zoals gezegd bij haar standpunt dat studenten gebruik kunnen maken van de individuele bijzondere bijstand. Het kabinet stelt een bedrag van € 35 miljoen beschikbaar voor de uiterste gevallen waarin dit nodig is (Septembercirculaire p. 7). Over de wijze van toekenning en de verdeling van de middelen gaat het kabinet nog in overleg met gemeenten. Ik neem aan dat studentensteden wat meer krijgen.
Verder lees je op p. 7/8: ‘Uit de uitspraak van de Rechtbank Gelderland volgt dat de individuele bijzondere bijstand dan een redelijk alternatief moet bieden voor de eenmalige energietoeslag. Aangezien de voorwaarden voor de energietoeslag per gemeente kunnen verschillen is niet in algemeen te stellen wat een redelijk alternatief is. Wel is, gezien de diversiteit in woonsituatie, het hebben van een energiecontract op naam een redelijke, aanvullende voorwaarde die gemeenten kunnen stellen. Hiermee wordt voorkomen dat studenten een beroep doen op de toeslag, terwijl ze niet onder de doelgroep vallen. Over de verdere uitwerking hiervan wordt u nader geïnformeerd.’
Op Prinsjesdag werd duidelijk dat gemeenten in 2023 opnieuw de energietoeslag mogen uitkeren. In deze Kamerbrief lees je: Om huishoudens in 2022 nog beter te ondersteunen, bieden we
gemeenten de mogelijkheid om € 500 hiervan al in 2022 uit te keren. Gemeenten hebben onder de huidige wetgeving de tijd om de toeslag tot 1 juli 2023 uit te keren.
In de brief staat op p.9: Het kabinet blijft bij het standpunt dat studenten als groep niet in aanmerking komen voor de categoriale bijzondere bijstand. En: Studenten kunnen […] terecht bij de individuele bijzondere bijstand.
Er is momenteel veel discussie over de vraag of gemeenten überhaupt individuele bijzondere bijstand mogen verstrekken voor energiekosten. Zie bijvoorbeeld deze discussie op LinkedIn. De wetgever vindt van wel. Ik denk zelf van niet; er is immers geen sprake van ‘bijzondere individuele omstandigheden’ zoals bedoeld in art. 35 Pw. Desalniettemin kun je bij mij beleidsregels en werkinstructies opvragen van gemeenten die al wel individuele bijzondere bijstand verstrekken.* Realiseer je wel dat je hiermee een precedent schept, dat dit behoorlijk in de papieren kan gaan lopen, en dat het probleem natuurlijk eerst en vooral door het rijk moet worden opgelost. Lees hier welke alternatieven er zijn om inwoners tegemoet te komen.
* Inwoners zullen uiteraard geen bezwaar maken tegen een toekenning. De accountant zal het waarschijnlijk ook bestempelen als rechtmatig, vooral wanneer college en raad zich erover hebben uitgesproken. Bij een afwijzing is nog maar de vraag wat er gebeurt. Ik denk dat de gemeente dan sterk staat, en dat de CRvB er bij een eventueel beroep in meegaat.
Het kabinet wil het Waarborgfonds Saneringskredieten inzetten om schuldregelingen te redden. Steeds meer mensen in een lopende schuldregeling kunnen vanwege de energiekosten niet meer rondkomen van het vrij te laten bedrag. Normaal gesproken betekent een nieuwe schuld: einde traject. Minister Kaag schrijft in een Kamerbrief dat het kabinet in bestuurlijke afspraken met de VNG en NVVK wil vastleggen dat ‘géén enkele schuldregeling wordt opgezegd als mensen door energiekosten niet langer een sluitende begroting hebben.’ En: ‘Hierbij hoort ook dat saneringskredieten veel vaker
kunnen worden ingezet dan nu het geval is.’ Er wordt nu druk overlegd over hoe deze regeling eruit moet gaan zien, en welke rol gemeenten hebben. Lees meer op nvvk.nl.
Gemeenten kunnen via een kredietbank aansluiten bij het Waarborgfonds. Inmiddels zijn nu 5 van de 23 kredietbanken aangesloten: Kredietbank Nederland, Kredietbank Limburg, Stadsring51, gemeente Zwolle en GKB Assen. Een groot aantal kredietbanken is in het besluitvormingsproces om deelnemer te worden.
Wil je meer weten over saneringskredieten en het Waarborgfonds, kom dan naar een informatiebijeenkomst op 11 oktober, 10 november of 6 december. Of kijk op sbn.nl/waarborgfonds.
De Miljoenennota en Begroting SZW melden het volgende over armoede en schulden:
In juli jl. presenteerde minister Schouten de ‘Aanpak geldzorgen, armoede en schulden‘. In de Begroting SZW (p. 68) staat daarover het volgende: ‘Voor de aanpak stelt het kabinet in 2023 € 118 miljoen, in 2024 € 102 miljoen, in 2025 € 95 miljoen en vanaf 2026 structureel € 73 miljoen beschikbaar. Daarnaast is het kabinet voornemens om daar bovenop vanaf 2026 structureel € 27 miljoen uit de enveloppe arbeidsmarkt, armoede en schulden in te zetten voor dit doel. Deze toevoeging is afhankelijk van de uitkomsten van monitoring en evaluatie. Daarmee zou het totale structurele budget voor de aanpak op € 100 miljoen komen.’ Volgens mij is nog niet bekend welk deel naar gemeenten gaat.
‘De uitzonderlijk hoge inflatie vraagt daarnaast om aanvullende, incidentele inzet. Om stapeling van sociale en maatschappelijke problemen te voorkomen wordt daarom door het kabinet incidenteel € 200 miljoen extra beschikbaar gesteld.’ In de Miljoenennota wordt dit flankerend beleid genoemd (p. 45). Ik vermoed dat deze € 200 miljoen wordt uitgesmeerd over 2022-2024 en ook komt uit de enveloppe armoede en schulden zoals bedoeld in de tabel op p. 44 van de miljoenennota. De middelen zijn bestemd voor enerzijds gerichte tegemoetkomingen (zoals bijzondere bijstand, voedselbanken, initiatieven die deelname van kinderen aan school en samenleving financieel borgen) en anderzijds voor extra capaciteit, snelheid en effectiviteit in de schuldhulpverlening. De precieze inzet van de middelen wordt nader uitgewerkt.
Vandaag werd ook een prijsplafond voor energie gepresenteerd als een soort inlegvelletje bij de Miljoenennota.
Ga er even goed voor zitten; de indrukwekkende NVVK-documentaire ‘Ruimte voor toekomst’. In de 20 minuten durende docu vertellen hulpvragers en hulpverleners over de impact van financiële hulpverlening.
De NVVK presenteerde deze docu vorige week tijdens haar jubileumcongres.
De docu is onderdeel van een onderzoek naar de meetbare en merkbare effecten van financiële hulpverlening. In april jl. schreef ik in het artikel Schuldhulpverlening loont! over de meetbare effecten.
Dat is de stand van zaken t/m juni, volgens onderzoek van Divosa. Daaruit blijkt ook dat 34% van de gemeenten budget tekort komt voor de toeslag en/of uitvoeringskosten. Nog eens een derde heeft hier nog geen zicht op. 13% komt precies uit en 18% houdt budget over.
Het grootste deel wordt ambtshalve uitgekeerd:
De meeste gemeenten hanteren een inkomensgrens van 120% van het sociaal minimum:
Voor 58% van gemeenten komt deze grens overeen met die van het lokale armoedebeleid. Voor 17% van de gemeenten wijkt de grens juist naar boven af. Dit zijn niet per se de gemeenten die voor 130% hebben gekozen.
In 53% van de gemeenten komen studenten niet in aanmerking. Veel gemeenten die de energietoeslag beschikbaar stellen voor studenten èn een relatief grote studentenpopulatie hebben, verbinden extra voorwaarden aan de aanvraag (zoals bewijs energienota en adres op eigen naam). Gemeenten worden niet vergoed voor deze studenten door de Rijksoverheid en kiezen er dus voor om eigen middelen in te zetten.
Bij tweederde van de gemeenten is het mogelijk om een aanvraag voor individuele bijzondere bijstand in te dienen voor energielasten (in dit artikel vind je voorbeelden van Utrecht en Den Haag). Bij 91% van deze gemeenten is de aanvraagprocedure toegankelijk voor inwoners die buiten de randvoorwaarden van de energietoeslag vallen. Inwoners die al de energietoeslag hebben ontvangen, kunnen bij 61% van deze gemeenten ook nog een aanvraag individuele bijzondere bijstand indienen. De meeste gemeenten zien overigens dat het nog niet storm loopt op de aanvragen individuele bijzondere bijstand. Een derde van de gemeenten heeft de individuele bijzondere bijstand (nog) niet ingeregeld.
Het mogelijke gebrek aan uitvoeringscapaciteit speelt voor 61% van gemeenten een rol bij het opstellen van de randvoorwaarden. 80% van de gemeenten geeft aan dat de reguliere werkzaamheden (enigszins) onder druk komen te staan door de uitvoering van de bijzondere bijstand. Hiervan geeft maar liefst 39% aan dat deze werkzaamheden sterk onder druk zijn komen te staan. Hoe is de uitvoering geregeld:
Lees het artikel Toon lef en biedt perspectief met gebruik van bestaande wetgeving van Joeri Eijzenbach (NVVK). Een artikel zoals ik het zelf had willen schrijven; concreet, to-the-point en een antwoord op de vraag wat je als gemeente kunt doen nu veel inwoners hun maandbegroting niet meer sluitend krijgen.
Een paar tips samengevat:
De NOS meldt zojuist: Het kabinet legt de laatste hand aan een plan om mensen te helpen die door de stijgende energieprijzen hun energierekening niet meer kunnen betalen. Als ze echt in betalingsproblemen komen en dreigen afgesloten te worden, nemen de overheid en de energiebedrijven de rekening over. Bronnen in Den Haag zeggen dat de maatregel al dit jaar, nog voordat het winter wordt, kan ingaan. […]
De nieuwe regeling gaat alleen gelden voor mensen die dit jaar een nieuw energiecontract moeten afsluiten of hebben afgesloten met hogere tarieven. De verwachting is dat het overgrote merendeel van de mensen binnenkort een contract met variabele tarieven heeft.
Ook wil het kabinet verhinderen dat energiebedrijven omvallen doordat klanten niet aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Nadat een energiebedrijf verschillende keren een aanmaning heeft gestuurd zonder dat er betaald is, kan de klant worden aangemeld voor het overnemen van de schulden.
Ook de energiebedrijven dragen bij aan het fonds. […]
Het kabinet wil het definitieve plan vrijdag presenteren, volgens ingewijden als onderdeel van een breder plan om de gevolgen van de hoge energieprijzen ook voor dit jaar te dempen.
Sinds maart 2020 is vanwege de coronamaatregelen de invordering van teveel ontvangen toeslagen stilgelegd. Vanaf april 2022 is de invordering opgestart bij mensen die alleen in 2020 t/m februari 2022 te veel toeslagen hebben ontvangen. Vanaf deze week gaat Toeslagen de invordering hervatten bij mensen die over de jaren 2017 t/m februari 2022 te veel ontvangen toeslagen moeten terugbetalen.
Toeslagen verruimt de mogelijkheden om een betalingsregeling te treffen. In het nieuwsbericht worden geen termijnen of minimum aflosbedragen genoemd. Benadrukt wordt dat het een persoonlijke betalingsregeling is, waarbij geen rente wordt gerekend.
Aan de start van het nieuwe sport- en cultuur seizoen lanceert het Jeugdfonds vandaag de campagne Kies een club. Met de campagne wil het Jeugdfonds ouders laten weten dat zij kunnen helpen door het lidmaatschap van een club te betalen.
In de toolkit vind je beelden, teksten en filmpjes die je kunt gebruiken om het Jeugdfonds in jouw gemeente bekender te maken. In de campagne worden ouders gewezen op kieseenclub.nl.
Lees dit als je gemeente nog niet aangesloten bij het Jeugdfonds.
Je kunt daarnaast natuurlijk ook attenderen op samenvoorallekinderen.nl. Daar vinden ouders ook het aanbod van Leergeld, Nationaal Fonds Kinderhulp en Jarige Job. Lever bijvoorbeeld een tekstje aan voor de nieuwsbrief die scholen versturen naar ouders.
De NOS meldt dat er details beginnen uit te lekken over het begrotingsakkoord dat het kabinet vannacht heeft gesloten. Bronnen zeggen dat er volgend jaar vele miljarden worden uitgegeven om de koopkracht van de Nederlanders op peil te houden. Slecht nieuws is dat het kabinet tot de conclusie is gekomen dat het definitief niet mogelijk is om nog voor dit jaar extra ondersteuningsmaatregelen te nemen.
Na afloop van het nachtelijk beraad wilden de betrokkenen geen details prijsgeven, maar nu blijkt dat het minimumloon – en dus ook de gekoppelde uitkeringen – volgend jaar in één keer met 10% omhoog gaan. Dat is sneller en meer dan verwacht, want het zou in drie stappen van 2,5% gaan (volgens het coalitieakkoord).
Aanvulling 31/8 13:05 uur op nos.nl: De verlaging van de accijnzen op brandstof zoals die nu al geldt, wordt voortgezet, net als de korting op de energieprijzen. Voor de lagere inkomens gaat de inkomstenbelasting omlaag. Tegelijkertijd gaat het kindgebonden budget, dat lage inkomens krijgen, flink omhoog. Ook andere toeslagen, zoals de huur- en zorgtoeslag, worden hoger.
De plannen worden gepresenteerd op 20 september, Prinsjesdag.
Normaal gesproken maak ik na de vakantie even een overzichtje van al het nieuws dat je mogelijk gemist hebt. Deze keer is het nieuws erg eentonig en kan het je niet ontgaan zijn: Steeds meer mensen komen in de financiële problemen, en het kabinet wordt opgeroepen met oplossingen te komen.
Gemeenten hebben met o.a. de energietoeslag de ergste pijn wat verzacht, maar roepen het kabinet nu op om de volgende reparatie niet opnieuw bij gemeenten te beleggen. Het kabinet moet komen met landelijke maatregelen. VNG-bestuurder Peter Heijkoop noemt het een farce dat het kabinet de koopkrachtcrisis niet kan oplossen. Heijkoop denkt dat bijvoorbeeld het versneld en meer verhogen van het minimumloon een goede maatregel zou zijn. Ook een eenmalig extraatje voor mensen die zorgtoeslag ontvangen zou volgens hem veel mensen lucht kunnen geven.
Armoedebestrijding en koopkrachtbescherming moet topprioriteit zijn, vinden Nederlanders. Tegelijkertijd is er weinig vertrouwen dat de overheid deze taken goed oppakt. Dat zijn uitkomsten van een opiniepeiling die I&O Research uitvoerde voor het ministerie van SZW.
Zonder nieuw beleid daalt volgens het CPB de koopkracht van huishoudens dit jaar met 6,8%, om volgend jaar met 0,6% slechts licht te herstellen. Het CPB verwacht een inflatie van 9,9%, en voor 2023 4,3%. Hierdoor neemt de armoede toe. Het aandeel personen in armoede (met maximaal een basisbehoeftenbudget) stijgt volgend jaar tot 8,1% (het was 5,7% in 2021). Voor kinderen is dat zelfs 9,8% (7,2% in 2021). Vorige maand meldde het Nibud ook al dat steeds meer mensen financieel klem zitten. Mensen in een schuldregeling komen niet meer rond met het vrij te laten bedrag. Ophoging van het vtlb is alleen een optie voor mensen met een wat hoger inkomen.
Het CPB zegt dat de verwachting zeker sinds de jaren 90 niet zo somber was. Op Prinsjesdag publiceert het CPB een update van de verwachtingen, met daarbij de impact van eventuele extra kabinetsmaatregelen. Prinsjesdag wordt dit jaar spannender dan ooit.
Tot slot nog even het laatste nieuws over de energietoeslag:
Dat is de uitspraak van rechters vandaag in een zaak tegen de gemeente Nijmegen.
Willy, bedankt voor de tip!
Later meer achtergronden. Ik geniet nog even van mijn vakantie 😎
Vorige maand kondigde minister Schouten aan dat het kabinet de Participatiewet wil versoepelen. Ministers Schouten en Van Gennip kondigden eergisteren meer versoepelingen aan:
De ministers hebben het voornemen om eind van dit jaar of begin volgend jaar een voorstel voor wetgeving voor internetconsultatie uit te zetten.
In de aangepaste handreiking energietoeslag versie 6 vind je info over het nieuwe richtbedrag € 1.300, de looptijd van de regeling, het budget voor gemeenten en de recente antwoorden op Kamervragen (18/7) over studenten. Ook de modelbeleidsregels, – beschikkingen en het modelaanvraagformulier energietoeslag zijn aangepast. Handig: alle wijzigingen zijn geel gearceerd.
De beleidsregels moet je opnieuw laten vaststellen. Om de vaart erin te houden, zou ik in het collegevoorstel alleen de wijzigingen noemen, de wethouder laten benadrukken dat het collegebesluit een formaliteit is, en daarna de raad informeren met een raadsbrief. Wonen er veel studenten in jouw gemeente, dan wil je misschien de uitspraak van de rechter eind augustus afwachten (zie blog 11/7).
Gisteren stuurde minister Schouten de aanpak geldzorgen, armoede en schulden naar de Tweede Kamer. De aanpak staat in deze Kamerbrief. Bekijk ook het nieuwsbericht, de factsheet, visual en de videoboodschap van de minister:
Er zijn 3 kwantitatieve doelstellingen. Deze sluiten aan bij de Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling van de VN.
Armoede wordt gemeten a.h.v. het niet-veel-maar-toereikend criterium van het SCP. Schulden worden in kaart gebracht door o.a. het CBS.
In het plan staan 44 acties:
Het kabinet besloot vorige week om de energietoeslag te verhogen van € 800 naar € 1.300. Dat blijkt uit een Kamerbrief van minister Schouten.
Gemeenten krijgen € 550 miljoen extra, waarvan € 500 miljoen voor de ophoging en € 50 miljoen voor de uitvoeringskosten. Dit gebeurt ‘via een nota van wijziging op de 1e suppletoire begroting van het Gemeentefonds’. Het lijkt erop dat dit niet ten laste komt van de ‘enveloppe armoedebestrijding’ (zoals bij de vorige verhoging wel deels het geval was, zie Voorjaarsnota p. 24).
Minister Schouten adviseert gemeenten opnieuw om studenten als categorie uit te sluiten. Vanwege de diversiteit in woonsituatie acht ik ‘voor deze doelgroep de individuele bijzondere bijstand een geschikter instrument dan de categoriale bijzondere bijstand.’
Zoals ik al eerder meldde, stelt jurist Willy Heesen dat studenten niet kunnen worden uitgesloten enkel omdat zij student zijn. Je kunt wel uitsluiten o.b.v. woonsituatie, maar dan moet je ook niet-studenten in dezelfde woonsituatie uitsluiten.
Een andere discussie is of er überhaupt individuele BB kan worden verstrekt voor de extra energiekosten. Dat is naar zijn opvatting niet het geval. Volgens Schulinck wel. Als de regering het wel wil toekennen aan studenten dan is volgens Heesen het hek van de dam en kan iedereen met een inkomen tot bijv. 120% voor BB in aanmerking komen en ‘gaat het gemeenten miljoenen kosten‘.
Enfin, ik meldde ook al dat er een rechtszaak loopt, aangespannen door een student tegen de gemeente Nijmegen. Ik begreep dat de rechter – omdat er meerdere principiële punten spelen – de zaak waarschijnlijk doorverwijst naar de meervoudige kamer, zodat er uitspraak wordt gedaan door 3 rechters. Uitspraak waarschijnlijk 2e helft augustus.
Aanvulling d.d. 13/7: Motie aangenomen die de regering verzoekt er bij gemeenten op aan te dringen om de ruimte die er is om te beoordelen of een voorliggende voorziening passend en toereikend is te benutten om te voorkomen dat studenten altijd maximaal moeten lenen voordat zij in aanmerking komen voor individuele bijzondere bijstand.
‘Hoewel het streven van gemeenten erop gericht blijft de eenmalige energietoeslag 2022 zo snel mogelijk en in het kalenderjaar 2022 uit te betalen, is het niet uitgesloten dat gemeenten voor de afhandeling van de laatste aanvragen de jaargrens zullen moeten overschrijden.’ Om hiervoor een grondslag te creëren wordt de termijn van het wetsvoorstel met 6 maanden verlengd, zo is althans het voorstel aan de Tweede Kamer.
De Tweede Kamer stemde deze week over moties en amendementen m.b.t. de Participatiewet. Dat leverde weinig schokkends op. Deze 2 moties werden aangenomen:
Bekijk alle stemmingsuitslagen (blokjes 8 en 9. wijziging Participatiewet). Voorstellen om o.a. de kostendelersnorm, de zoektermijn en de tegenprestatie geheel af te schaffen hebben het niet gehaald. Opvallend is dat het amendement om giften tot € 1.200 niet te hoeven melden, ook niet is aangenomen. Waarschijnlijk willen sommige tegenstemmers het voorstel van het kabinet afwachten. Minister Schouten kondigde recent aan dat ze de Participatiewet ook op dit punt wil versoepelen.
De VNG stelt in een brief*, in afwijking van wat de VNG eerder zei, dat gemeenten het toch mogelijk kunnen maken om de doelgroep die €800 krijgt, €500 extra te geven. Premier Rutte zei gisteren in het Kamerdebat: ‘We willen daar als kabinet serieus met de gemeenten naar kijken.’
‘De VNG zegt ook dat ze niet kunnen garanderen dat iedereen die €500 nog dit jaar krijgt. Dat zal ook een stukje volgend jaar in lopen, dus dan moet je wel zorgen voor een wetswijziging, zodat het iets kan doorlopen in 2023. Dat lijkt mij geen bezwaar’, zegt Rutte. ‘De VNG zegt ook: wijzig de doelgroep niet. Je praat over 1 miljoen mensen, zeg ik uit mijn hoofd, die €500 extra krijgen. Het nadeel is natuurlijk dat je een cutoff point hebt op 120%. Daarboven gebeurt verder niks, dus dat moet allemaal worden gewogen in augustus, als we praten over het bredere inkomens- en koopkrachtbeeld. Ik merk dat nu op. Het kabinet zegt in de brief: het lijkt ons verstandig om dat te wegen in augustus. Ik heb vanavond al drie keer gezegd: als de Kamer het wenselijk vindt om daar vanavond een besluit over te nemen, dan staan wij daar volledig voor open.’
Minister Kaag kondigt aan dat minister Schouten nog deze week iets zal zeggen over studenten en hun recht op de energietoeslag.
* Annemieke Wildenburg, bedankt voor het opsnorren van deze brief!
Vooruitlopend op het Kamerdebat van 29 juni informeert minister Schouten de Tweede Kamer over de voortgang van de Energietoeslag. Uit een beperkte steekproef van Divosa blijkt:
In de landelijke richtlijn wordt geadviseerd om studenten de toeslag niet via de
categoriale bijzondere bijstand toe te kennen. Vooral vanwege de diversiteit in woonsituaties is volgens Schouten voor studenten de individuele bijzondere bijstand een geschikter instrument.
Jurist Willy Heesen stelt dat studenten helemaal niet mogen worden uitgesloten van de energietoeslag. Door hen via individuele bijzondere bijstand tegemoet te komen, kan het zijn dat er rechtsongelijkheid ontstaat, bijvoorbeeld doordat daar andere bedragen en inkomens- en vermogensgrenzen worden gehanteerd. Op 4 juli is er een rechtszaak, aangespannen door een student tegen de gemeente Nijmegen. De uitspraak deel ik t.z.t. hier.
Opvallend, vanmorgen in G40-overleg meldden meerdere gemeenten dat zij volgens de meicirculaire een (fors) ander bedrag krijgen dan wat zij op basis van de verdeelsleutel bijzondere bijstand verwachtten. Sommige gemeenten zitten daardoor erg krap, andere gemeenten houden juist over. Een paar studentensteden geven aan dat zij onvoldoende middelen hebben om ook studenten tegemoet te komen.
Baarn, Bunschoten en Soest nodigen de doelgroep uit voor een bijeenkomst over energiebesparende maatregelen. De gemeenten verstrekken bovendien bijzondere bijstand voor energiezuinige apparaten.
Zie hier de werkinstructie van een gemeente die a.h.v. Nibud-normen bepaalt hoeveel individuele bijzondere bijstand iemand ontvangt.
Een al wat ouder bericht (4 juni), maar zeker hier vermeldenswaardig:
De Rechtspraak wil bij alle rechtbanken schuldenfunctionarissen inzetten, die mensen met schulden snel in contact brengen met hulpverleners bij de gemeente. Bij de rechtbanken Den Haag, Rotterdam en Limburg hebben gerechtsjuristen en mediationfunctionarissen de afgelopen jaren de taak van schuldenfunctionaris op zich genomen. Zij worden gewaarschuwd als een rechter vermoedt dat de gedaagde in een zaak problematische schulden heeft – ook al gaat de zaak daar misschien niet over – en nodigen diegene uit voor een gesprek om te onderzoeken wat er speelt en welke hulp er nodig is. Vervolgens leggen ze meteen contact met de gemeente, die binnen een paar weken een afspraak inplant. Op die manier zijn in 2 jaar tijd 188 mensen doorverwezen. Driekwart was niet bekend bij de gemeenten, die verantwoordelijk zijn voor hulp aan mensen met schulden.
Inmiddels hebben ook de rechtbanken Amsterdam en Gelderland schuldenfunctionarissen aangesteld, maar de overige 6 rechtbanken nog niet. Met het oog op rechtsgelijkheid en rechtszekerheid vinden de Raad voor de rechtspraak en de rechtbankpresidenten het belangrijk dat deze ondersteuning in het hele land wordt aangeboden. Wanneer dat geregeld zal zijn, is nog niet bekend. Dat hangt ook af van de mogelijkheden die gemeenten zien om hierin samen te werken.
Minister Schouten schrijft aan de Tweede kamer dat ze de Participatiewet wil aanpassen. Veel aanpassingen werden al aangekondigd in het coalitieakkoord of zijn al in gang gezet onder het vorige kabinet. Maar er zijn ook een paar nieuwe voorstellen. Alle voorstellen op een rij:
Let op, de NVVK is schuldhulpverleners aan het ronselen voor de NVVK-expeditie! We weten allemaal dat expedities nogal eens eindigen met bevroren tenen op de Noordpool, een zonnesteek in de Sahara of een schipbreuk in de Bermuda Driehoek. Ze presenteren het als een leuk alternatief ter deskundigheidsbevordering en training van de medewerkers. Maar tegelijkertijd wordt er ook gewerkt aan verbetering van de werkprocessen en de samenwerking binnen het team. Als het team straks de Holy Grail heeft gevonden, hebben medewerkers misschien helemaal geen zin meer om terug te gaan naar hun oude, vertrouwde routines! Dus weet waar je aan begint!
Je kunt jouw team(s) vóór de zomervakantie aanmelden voor de expeditie die start in september. Lees meer op nvvk.nl.
In dit artikel belichten we de rol van bewindvoering in de Schuldenwet*. Kern van de Schuldenwet is dat 1 regisseur de schuldenaar begeleidt van aanmelding tot schone lei. Twee wijzigingen hebben gevolgen voor bewindvoering:
Het aantal schuldenbewinden steeg sinds 2014 fors naar 56.000 in 2018. De instroom in schuldenbewind is sinds 2017 wel gedaald van 14.000 tot 8.700 in 2021. Verkwisting is bij ongeveer 30% van de onder bewind gestelden de grond voor beschermingsbewind. Omdat er minder mensen instromen in de Wsnp, daalt ook het aantal Wsnp-bewinden. Vorig jaar werden minder dan 2.300 mensen toegelaten tot de Wsnp.
In de Aanbevelingen meerderjarigenbewind stelt ook de toezichthouder op bewindvoerders, dat bij schuldenbewind het de voorkeur heeft wanneer de schuldregeling wordt uitgevoerd door de gemeente. Men erkent de mogelijke tegenstrijdige belangen die kunnen optreden in de uitvoering. De bewindvoerder is immers belangenbehartiger en partijdig, terwijl een schuldhulpverlener onpartijdig moet zijn. De bewindvoerder heeft mede daarom ook geen recht op een vergoeding voor schuldregeling.
Toch kunnen we ons voorstellen dat bewindvoerders zich miskend voelen door de plannen voor 1 schuldenwet. Het schuldenwetsvoorstel is echter allerminst een diskwalificatie van bewindvoerders! We denken niet dat gemeenten het beter of goedkoper kunnen. We denken wel dat het nodig is om 1 regisseur te hebben die de hulpvrager begeleidt van aanmelding tot schone lei. Zonder overdrachten. En 1 aanspreekpunt voor schuldeisers. We vinden ook dat begeleiding, budgetbeheer of bewind toegesneden moeten zijn op de zelfredzaamheid van de hulpvrager. Waarom standaard Wsnp-bewind en postblokkade als iemand in staat is zelf zijn rekeningen te betalen? Waarom schuldenbewind als budgetbeheer ook voldoende is?
In dit artikel reageren bewindvoerders op het D’66 voorstel voor 1 schuldenwet: ‘Een integrale schuldenwet klinkt mooi. Maar is het een oplossing voor de problemen die het systeem van een gemeente veroorzaakt? Een schuldenwet met als uitgangspunt dat de gemeente een centrale regie en uitvoeringsrol heeft, zal nooit succesvol kunnen zijn. En we kunnen ons niet veroorloven – nog eens 10 jaar – met een monopoliespel te experimenteren. Het probleem kan niet de oplossing zijn.’
Er staan voorbeelden in van gemeenten waar de schuldhulp niet goed functioneert. (Voorbeelden van bewindvoerders die slecht functioneren, en gemeenten die het wel goed doen worden overigens niet genoemd). De initiatiefnemers van de Schuldenwet – we spreken niet per se namens D’66 – maken zich ook geen illusies over de kwaliteit van de schuldhulpverlening in sommige gemeenten. Sterker nog, de Schuldenwet is vooral bedoeld om de gemeentelijke schuldhulp te verbeteren. De Wgs bestaat nog maar 10 jaar en is een hele dunne wet. Er staat in dát gemeenten schuldhulp moeten bieden, maar niet hoe (Klik op Wgs en see for yourself). Die beleidsvrijheid is funest. Er zijn bovendien geen geoormerkte middelen. Voldoende middelen zijn natuurlijk een belangrijke randvoorwaarde voor deze wet. De Schuldenwet is overigens niet bedoeld als bezuinigingsoperatie zoals het artikel doet vermoeden. Als je de huidige versnipperde geldstromen bundelt, kun je met hetzelfde budget heel veel meer doen en kwaliteit leveren. De kwaliteit van de schuldhulp is nu zeer afhankelijk van de kleur van college en gemeenteraad. Daar komt bij dat gemeenten wel de verantwoordelijkheid hebben, maar nauwelijks bevoegdheden en doorzettingsmacht. Het is alsof je je pief-paf-poef moet roepen, omdat er geen munitie beschikbaar is. Voor het slagen van een traject zijn gemeenten afhankelijk van coöperatieve schuldeisers, rechtbank en bewindvoerders.
De grootste schuldeisers laten met collectief schuldregelen en convenanten zien dat zij bereid zijn akkoord te gaan met een schuldregeling als zij zien dat gemeenten de juiste berekeningen maken en gepaste hulp bieden. Het ligt voor de hand deze afspraken in de Schuldenwet vast te leggen, zodat ook andere schuldeisers moeten meewerken aan schuldregeling.
Gemeenten kunnen dit. Er zijn genoeg gemeenten die het met beperkte middelen wel goed doen.
Als je goed kijkt is het vooral een papieren wijziging. Een herschikking van taken en bevoegdheden. Je schrapt ‘verkwisting’ uit het BW. Je geeft gemeenten de bevoegdheid een schuldregeling op te leggen en knipt en plakt artikelen van Titel III Faillissementswet naar de Wgs. Je schrapt het adviesrecht. Gemeenten krijgen er geen wezenlijk nieuwe taken bij. Er vervallen werkzaamheden zoals de adviesrecht-procedure, dwangakkoord en Wsnp-verklaring.
De oplossing ligt volgens de bewindvoerders en SchuldHulpMaatje bij het maatschappelijk middenveld en bij burgers, met gebruik van bewezen maatregelen als Wsnp, beschermingsbewind en de tomeloze inzet van vrijwilligers en professionals. Veel van deze partijen zullen ook bij 1 schuldenwet een belangrijke rol spelen. Denk bijvoorbeeld aan preventie en het versterken van de zelfredzaamheid tijdens een schuldsaneringstraject. Toch zien we op dit moment nog niet direct hoe dit een alternatief is voor de huidige praktijk en wet- en regelgeving, maar we houden ons aanbevolen voor suggesties.
Een schuld is iets van de schuldeiser en de schuldenaar. Laten we zo weinig mogelijk andere partijen zich bemoeien met het oplossen ervan.
* De Schuldenwet is een initiatief van schuldeisers, ervaringsdeskundigen, hulpverleners en deskundigen. Lees alle artikelen over 1 schuldenwet
Ik moest deze week tijdens SCHULDENZORGVIJ NEDERLAND PACT II in 1 minuut uitleggen wat collectief schuldregelen is:
We leggen het uitgebreider uit op 28 juni. Lees meer en sluit jouw gemeente ook aan!
En bekijk ook de andere waardevolle instrumenten die deze week door Schuldenlab werden gepresenteerd.
De Toolkit Energietoeslag bevat beeldmateriaal, teksten en flyers om te gebruiken in de communicatie over de energietoeslag. Vooral bedoeld om het gebruik van de energietoeslag te vergroten. Maar er zijn ook verwijzingen naar andere regelingen en tips.
Het aantal aanmeldingen voor schuldhulp is in 2021 ongeveer gelijk gebleven. Dat blijkt uit het Jaarverslag 2021 van de NVVK.
Het aantal aanmeldingen ligt op ongeveer het niveau van 10 jaar geleden. In deze grafiek heb ik de aanmeldingen (groene lijn) gerelateerd aan andere cijfers (2011=100).
(klik om te vergroten)
Andere interessante cijfers:
In het jaarverslag wordt ook verwezen naar het onderzoeksrapport Meer schuldhulp door de coronacrisis? van SEO Economisch Onderzoek. De onderzoekers verwachten een toename van 3% tot 20% van het aantal mensen met problematische schulden als gevolg van een inkomensterugval tijdens de coronacrisis. Dit leidt naar verwachting in totaal tot minimaal 3.000 en maximaal 18.000 extra schuldhulpvragen.
Vorig jaar kregen gemeenten € 150 miljoen om huishoudens te helpen bij het verduurzamen van hun woning. In de nota van wijziging las je vanaf p. 6 een toelichting en de budgetten per gemeente.
Het kabinet verhoogde in maart en mei van dit jaar het budget tot in totaal € 368,5 miljoen. Het is vooral bedoeld voor huishoudens die te maken hebben met energiearmoede. Lees meer.
De meicirculaire is zojuist verschenen. In juni.
Het is even zoeken, maar je moet in bijlage Taakmutatie 2022, mei 2022 op het tweede tabblad je gemeentecode invullen in het gele vakje. Op een van de laatste tabbladen ‘Energietoelage lage inkomens’ zie je vervolgens hoeveel jouw gemeente krijgt.
Je ziet op andere tabbladen van diezelfde bijlage ook de budgetten voor bijzondere bijstand (€15 mln) en gemeentelijk schuldenbeleid (€30 mln). Die budgetten zijn er alleen nog voor 2022.
In de bijlage Rekenmodel meicirculaire 2022 – uitkeringsjaar 2022 zie je op het laatste tabblad ‘DU 2022’ in de 6e kolom het budget voor ‘armoedebestrijding kinderen’ voor 2022. In de meicirculaire zelf zie je op p. 125 de budgetten voor 2023 en verder. Het is een structureel budget van € 85 miljoen, maar jaarlijks kunnen de bedragen per gemeente een beetje verschillen.
In het coalitieakkoord is €500 miljoen vrijgemaakt voor hervorming arbeidsmarkt, re-integratie en aanpak armoede en schulden. In de meicirculaire wordt dit budget niet verder gespecificeerd. Wel weten we sinds de Voorjaarsnota (p. 24) dat de energietoeslag voor € 87,5 miljoen wordt gefinancierd uit de ‘enveloppe armoedebestrijding’.
Vandaag lanceert de Nederlandse Schuldhulproute Geldfit.nl/energie. Mensen krijgen hier inzicht in de stappen die ze zelf kunnen zetten én in de beschikbare hulp van energieleveranciers en gemeenten.
Als je gemeente is aangesloten bij de NSR dan worden mensen heel gericht verwezen of warm overgedragen naar loketten of hulpverleners in jouw gemeente. Als de inwoner buiten kantoortijden contact opneemt met een hulpverlener van de NSR, dan wordt de klant overgedragen zodra het loket weer geopend is.
Eropaf!, Movisie en Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken presenteren in de publicatie Naar nul huisuitzettingen – Zo doe je dat! een sluitend model voor het voorkomen van huisuitzettingen.
De publicatie is geordend aan de hand van opeenvolgende fasen die uiteindelijk tot een ontruiming leiden. Per fase wordt toegelicht wat je kunt doen om verdere escalatie te voorkomen. De publicatie is interessant voor zowel uitvoerders als beleidsmakers.
Met ondersteuning van Schouders Eronder kun je de samenwerking met welzijnsorganisaties, werkgevers, vrijwilligers, het onderwijs en andere maatschappelijke partners verbeteren. Schouders Eronder faciliteert ‘werkplaatsen’ waarbij ketenpartners gezamenlijk een vraagstuk methodisch aanpakken. Dit gebeurt o.a. tijdens 8 bijeenkomsten en met begeleiding van experts. Lees meer.
Op 19 april was er een tweeminutendebat over armoede en schulden. De volgende moties die daar werden ingediend, zijn gisteren aangenomen:
Bekijk ook de verworpen en aangehouden moties.
In het stenogram van het tweeminutendebat vind je iets meer toelichting. En je leest op p.13 dat minister Schouten zegt: ‘Wij zijn al aan het kijken of het minnelijk en het wettelijk traject bijvoorbeeld wat meer in elkaar geschoven kunnen worden.’ #1schuldenwet.
Schoolprestaties hangen sterk samen met: inkomen en opleidingsniveau van ouders, hulpbronnen thuis en de fysieke leefomgeving. Dat blijkt uit onderzoek i.o.v. ABN AMRO foundation en Jeugdeducatiefonds.
(klik om te vergroten)
Daarom is het goed dat er een Jeugdeducatiefonds (JEF) is. Via het JEF kan de gemeente de hulpbronnen van kinderen uit arme gezinnen versterken. Het JEF is min of meer complementair aan andere bekende stichtingen zoals Jeugdfonds Sport- en Cultuur en Leergeld.
De NVVK en de Landelijke Vereniging Lokale Belastingen (LVLB) sloten deze week een convenant. De belangrijkste afspraken daarin:
De lokale belastingorganisaties moeten zelf nog hun handtekening zetten om te zorgen dat het convenant rechtsgeldig wordt. Dus wijs jouw belastingorganisatie op die mogelijkheid! En ga dan meteen ook in gesprek over aansluiting op het Schuldenknooppunt (nodig desgewenst de NVVK uit bij dat gesprek).
Jouw gemeente kan als schuldeiser ook voor niet-belasting gerelateerde domeinen een convenant met de NVVK sluiten. Dat gebeurt dan onder de paraplu van het convenant Lokale Overheid waar ook het convenant met belastingorganisaties onder valt. Aanmelden kan met het aanmeldformulier convenant lokale overheden. Kom op 23 mei en 2 juni naar de webinars over het convenant Lokale Overheid.
De RVS biedt vandaag haar advies voor verbetering van de schuldhulp aan aan minister Schouten. In deze opvolger van Eenvoud loont stelt de RVS opnieuw dat het systeem eenvoudiger moet. Het advies omvat een paar hoofdingrediënten van 1 Schuldenwet:
De RVS pleit verder voor onder meer uitbreiding van de vroegsignalering, wettelijk recht op betalingsregeling en meer aandacht voor nazorg.
Steeds meer gemeenten verstrekken het leefgeld voor Oekraïense vluchtelingen via een betaalpas. Eerder postte ik een voorbeeld van zo’n pas. De gemeente Raalte ging hiermee aan de slag. Maar er zijn meer passen. Een overzicht van passen en de functionaliteiten vind je hier (excel).
Let op, als je goed kijkt zijn sommige passen ook geschikt om bijzondere bijstand of andere minimaregelingen op te storten en de uitgaven te oormerken (je kunt bijvoorbeeld alleen witgoed kopen). Je kunt sommige passen gebruiken als minimapas of als betaalpas bij een budgetbeheerrekening, en soms zit er ook een app bij.
Dat wisten we natuurlijk al. Tien jaar geleden toonden twee verschillende onderzoeken dat al aan. De NVVK heeft het nu opnieuw laten uitzoeken. Met een geheel andere onderzoeksopzet, maar met ongeveer dezelfde uitkomst: elke geïnvesteerde euro levert het dubbele op!
In dit onderzoek zie je bovendien mooi hoe de situatie van de hulpvrager verbetert op meerdere leefgebieden (p. 7):
De impact van schuldhulp is uitgedrukt in cijfers. Daarnaast brachten hulpverleners en hulpvragers – gewapend met een camera – de impact letterlijk in beeld. Bekijk de trailer:
Dus geef deze boodschap nog even mee bij de collegeonderhandelingen in jouw gemeente!
Dat volgt uit een uitspraak van de CRvB. De gemeente Groningen biedt zelf kosteloos beschermingsbewind. De gemeente ziet dit als voorliggende voorziening en vergoedt daarom niet de kosten van beschermingsbewind bij andere bewindvoerders. De CRvB zegt nu dat Groningen wel bijzondere bijstand moet blijven verstrekken als de cliënt niet naar de gemeentelijke bewindvoering wil overstappen.
Twee jaar geleden keurde de rechter de Groningse werkwijze nog goed. De CRvB stelt nu dus dat de werkwijze voor cliënten die al een particuliere bewindvoerder hebben niet goed is. Maar hetis de vraag of het ook geldt voor nieuwe bewindvoeringen.
Andere gemeenten hebben (nog) niet zoveel aan deze uitspraak, omdat de situatie in Groningen bijzonder is. De gemeente merkte schuldenbewind in 2014 aan als activiteit in het algemeen belang. De gemeente ‘s-Hertogenbosch nam ook zo’n algemeen belangbesluit, maar daar zette de rechter vorig jaar jaar een streep doorheen. ‘s-Hertogenbosch is overigens wel in beroep gegaan tegen die uitspraak. Dus wordt weer vervolgd…
Vanaf 1 april 2022 geldt een basisbedrag voor de studietoeslag die studenten met een medische beperking bij de gemeente kunnen aanvragen. De nieuwe regels vervangen de individuele studietoeslagregels uit 2015.
De regeling wordt gefinancierd vanuit middelen die in 2015 – 2018 voor de studietoeslag aan het gemeentefonds zijn toegevoegd (zie p. 50 van meicirculaire 2015).
Op divosa.nl vind je de volgende documenten:
Bekijk op divosa.nl ook het webinar van 29 maart jl.
Minister Schouten kwam gisteren in het Kamerdebat over de stijgende energieprijzen met een toezegging. ‘Als blijkt dat gemeenten meer nodig hebben, dan geven wij de garantie dat gemeenten dat ook gecompenseerd krijgen.’ Dat meldt de NOS.
Aanvulling 28/4: Kabinet trekt € 175 miljoen extra uit voor de gemeentelijke energietoeslag. In totaal is nu € 854 miljoen beschikbaar.
Per 1 april wijzigt de studietoeslag. De nieuwe studietoeslag kent geen vermogenstoets en loopt op naarmate de student ouder wordt, tot een bedrag van € 300 per student. Dat wisten we al. Wat nieuw is, is dat het kabinet van de studietoeslag een minimumbedrag heeft gemaakt. Het staat gemeenten vrij om het bedrag te verhogen. Dat maakte minister Schouten vandaag bekend.
Er wordt gewerkt aan een leefgeldregeling voor Oekraïense vluchtelingen. In deze Kamerbrief (21/3) schetst het kabinet de contouren. Veel gemeenten lopen al vooruit op de inwerkingtreding. Het kabinet geeft in de brief ook aan dat dat mag.
De toelage is ongeveer € 60 per week per persoon. Voor Oekraïners in de particuliere opvang is er een aanvullende verstrekking. Sommige gemeenten verstrekken het bedrag contant. Je kunt het ook op een pas zetten. BuyProxy biedt daarvoor een oplossing. Bekijk het aanbod, de Q&A en rubrigo.nl.
Er zijn vast meer oplossingen, maar daar heb ik nu (nog) geen zicht op. En voor de goede orde: ik word niet betaald hiervoor.
Op Divosa.nl vind je vragen en antwoorden over de energietoeslag, en de bijgewerkte handreiking (22/3). Je kunt er ook de webinar van afgelopen dinsdag terugkijken.
De kantonrechter heeft Budget Adviesbureau Deventer (BAD) ontslagen als bewindvoerder van ruim 400 mensen. Lees het artikel op rechtspraak.nl en de raadsmededeling. Heel pijnlijk, vooral voor de cliënten natuurlijk. Precies een jaar geleden leek het nog reparabel.
In deze Kamerbrief (14 maart) schrijft minister Schouten dat zij het volgende wil doen om de schuldhulpverlening te verbeteren:
Ze doet haar voorstellen naar aanleiding van de Verkenning stelsel schuldhulpverlening. De verkenning werd gedaan na een motie over samenvoeging minnelijk-wettelijk. Vanuit dat perspectief zijn de voorstellen van Schouten op zich sympathiek, maar wel weer pleisters op een scheefgegroeid proces. Hoe voorkomen we dat schuldhulpverleners en bewindvoerders elkaar straks bij die begeleiding (punt 2) in de weg gaan lopen, en dat de klant niet meer weet bij wie hij moet aankloppen? Het kwaliteitskader (punt 3) is tot heden nog geen garantie voor goede schuldhulpverlening (zie bijvoorbeeld de problemen rond Plangroep). De normen in het kwaliteitskader kun je beter afzonderlijk vastleggen in wetgeving. En ook de reactietermijn (punt 1) en het moratorium (punt 4) zijn veel minder relevant als je straks in één Schuldenwet vastlegt hoe we in Nederland schulden regelen en wat daarvan de consequenties zijn voor schuldeisers en schuldenaren.
De oplossing voor problematische schulden hebben we namelijk al! We vegen de schulden bij elkaar, kijken hoeveel iemand in drie jaar kan aflossen, en de rest wordt kwijtgescholden door schuldeisers. We hebben het traject daar naartoe echter nodeloos ingewikkeld gemaakt.
Hoe mooi zou het zijn als de Tweede Kamer wel het grote plaatje ziet en een voorstel doet om de schuldenwetgeving te stroomlijnen in één nieuwe Schuldenwet.
Invoering van de Schuldenwet is geen stelselwijziging. Het is een codificatie van een bestaande minnelijke en wettelijke praktijk die is gegroeid sinds de invoering van de Wsnp in 1998. De Schuldenwet schrijft voor hoe gemeenten schulden moeten oplossen. Dat betekent dat de rechter er straks alleen nog aan te pas komt als een schuldenaar of schuldeiser meent dat de gemeente de Schuldenwet niet goed uitvoert. Dat is hoe wetgeving zich ontwikkelt volgens het subsidiariteitsbeginsel.
De Schuldenwet brengt ook geen fundamentele wijzigingen aan in de (eigendoms)rechten en plichten van schuldeisers en schuldenaren. De oplossing blijft immers dezelfde: er is een vrij te laten bedrag, er wordt drie jaar afgelost, schuldeisers schelden een deel kwijt en er wordt geborgd dat de schuldenaar zijn betalingsverplichtingen nakomt en zich maximaal inspant om te besparen en inkomen te verhogen.
De belangrijkste uitgangspunten voor de verdere uitwerking van de Schuldenwet:
Nick Huls, grondlegger Wsnp, schrijft dat dit kán en nodig is. Lees de voordelen en wat er misgaat in het huidige stelsel. Tot slot nog wat aanvullende opties.
(Dit artikel is bijgewerkt tot 25 mei – zie aanvullingen onderaan)
Gemeenten kunnen beginnen met uitkeren energietoeslag. Dat staat in de brief die minister Schouten op 15 maart samen met het wetsvoorstel stuurde naar de Tweede Kamer.
De wetswijziging zelf omvat slechts een paar regels. Het regelt dat gemeenten ambtshalve mogen verstrekken. En verder hebben gemeenten bij draagkrachtberekening en doelgroepafbakening dezelfde beleidsvrijheid als bij andere vormen van categoriale bijzondere bijstand. In de Memorie van Toelichting wordt wel de wens uitgesproken dat gemeenten geen vermogenstoets hanteren. In de wet wordt niet de hoogte van de toeslag genoemd, dus ook die mag je in principe zelf bepalen, eventueel gedifferentieerd naar leefsituatie. In de MvT staat nog het richtbedrag van € 200. Vorige week verhoogde het kabinet dit naar € 800.
Minister Schouten heeft het wetsvoorstel meteen ook maar naar de Eerste Kamer gestuurd met het verzoek er snel een klap op te geven.
Ondersteuning gemeenten
Op divosa.nl vind je de volgende documenten:
Budgetten per gemeente
Eerder schreef (p. 4) het kabinet al dat de toeslag wordt verhoogd van € 200 naar € 800 en dat gemeenten hiervoor € 480 miljoen extra krijgen, dus in totaal € 680 miljoen. De middelen worden bij meicirculaire 2022 aan gemeenten uitgekeerd.
Bekijk hier de budgetten per gemeente. Let op: deze heb ik zelf berekend o.b.v. een overzicht dat bij een recente circulaire zat, maar die ik helaas niet meer kan vinden. Maar je kunt het eventueel zelf nog narekenen bijvoorbeeld o.b.v. deze bijlage bij de decembercirculaire 2020 op rijksoverheid.nl. Vul op het 2e tabblad je gemeentecode in. Vervolgens zie je op het tabblad ‘bijzondere bijstand’ het bedrag dat je in 2021 kreeg uit de pot van toen €5 miljoen. Bereken het percentage en pas dat toe op de huidige pot van € 680 miljoen. Ik zie dat er soms wel afwijkingen zijn ten opzichte van ‘mijn’ berekening, maar ik kan dat helaas niet verklaren (misschien omdat er bij het relatief kleine bedrag van € 5 miljoen anders wordt afgerond?). NB. Dit is natuurlijk niet zoals het in werkelijkheid berekend wordt. De werkelijke berekening is heel ingewikkeld, omdat er rekening wordt gehouden met tientallen indicatoren (zoals inwonertal, bijstand, etc.). Maar ik ga ervan dat die indicatoren niet van het ene op het andere jaar gigantisch wijzigen.
Aanvullingen
De NOS meldt zojuist:
Het kabinet heeft besloten tot een pakket aan maatregelen dat de energieprijzen moet dempen om de koopkracht te verbeteren. Er is € 2,8 miljard mee gemoeid. De steun duurt in ieder geval een half jaar.
Minima krijgen een hogere tegemoetkoming via de gemeenten voor de hoge energierekening. Het eerder toegezegde bedrag van € 200 wordt verhoogd met € 600 tot een totaal van € 800. “Het is belangrijk dat deze mensen zo snel mogelijk hun geld krijgen zodat ze hun energierekening kunnen betalen”, zegt minister Van Gennip van SZW.
Aanvulling d.d. 11/3: Lees het nieuwsbericht op rijksoverheid.nl (bevat geen extra info).
Net als bij de energietoeslag wacht Rotterdam niet op landelijke wetgeving. Minister Schouten wil de kostendelersnorm voor jongeren afschaffen per 1 januari 2023. Maar de gemeente loopt vooruit op wat in het coalitieakkoord staat en schaft al per 1 juli 2022 de kostendelersnorm af voor Rotterdammers tot 27 jaar.