
Dit artikel wordt niet meer geactualiseerd
Hoe groot is het probleem
NVVK, Divosa en VNG brengen met de Monitor Schuldhulpverlening tijdens de corona-crisis in kaart hoeveel extra aanmeldingen er zijn. Klik hier voor de laatste resultaten. Het is nu nog relatief rustig, maar dat is waarschijnlijk stilte voor de storm. Bijna 40% verwacht straks overbelasting van de uitvoering. Tilburg verwacht een tsunami van schulden. GKB Assen verwacht een stormloop. De NVVK verwacht voor 2020 en daarna een stijging van het aantal hulpvragen met minimaal 30%. Utrecht voorziet een explosie van bijstandsgerechtigden. Schuldenlab liet het uitzoeken en schetst een best en worst case scenario:


89% van de schuldhulpverleners geeft aan veel minder face-to-face contact met klanten te hebben en dat het persoonlijk contact plaats heeft gemaakt voor digitaal of telefonisch contact. 80% ervaart dat het een beetje of veel moeilijker is om een vertrouwensband met de klant te creëren. Zij zeggen vooral bepaalde groepen klanten minder goed te kunnen ondersteunen: klanten met meervoudige problematiek (door 67% genoemd), klanten met een migratieachtergrond (48%) en ouderen (36%).
Het aantal mensen met betaald werk daalde in april met 160.000 naar 8,9 miljoen. Een terugval van die omvang is niet eerder voorgekomen sinds er maandcijfers worden samengesteld (vanaf 2003). Bron: CBS.
Financieel kwetsbare groepen worden extra geraakt. 62% van de laagbetaalde flexwerkers en 69% van de laagbetaalde zzp’ers zegt dat hun inkomen is gedaald. 11% van de Nederlanders geeft aan momenteel (redelijk tot heel) moeilijk te kunnen rondkomen. Naast mensen met een bijstands-of arbeidsongeschiktheidsuitkering (20%) zijn dit vooral laagbetaalde zzp’ers (20%) en laagbetaalde flexwerkers (17%). Van de mensen bij wie de inkomsten zijn gedaald, zegt 46% van de ondervraagden de afgelopen tijd gebruik te hebben gemaakt van hun spaargeld. 33% zegt de huidige situatie niet langer dan 3 maanden te kunnen volhouden. Bron: Wijzer in Geldzaken.
Huishoudens zijn niet voorbereid op crisis, zo blijkt uit een Nibud-peiling.
Lees op CBS.nl over de sociale gevolgen en economische gevolgen. Lees de publicatie Maatschappelijke gevolgen corona van het SCP (7 mei) en luister naar Schulden door coronacrisis op Radio 1 (24 mei).
Wat gebeurt landelijk
Het kabinet bood op 17 maart een eerste Noodpakket voor banen en economie. Op 20 mei werd het aanvullende Noodpakket voor banen en economie 2.0 gepresenteerd. Er is een tegemoetkoming inkomsten en salarissen voor werkgevers, tijdelijke ondersteuning voor zzp’ers, versoepeling van kredieten en een tegemoetkoming in de vaste lasten voor MKB.
De Tijdelijke Werkgroep Sociale Impact pleit voor verruiming van het kwijtscheldingsbeleid en een breed schuldenoffensief. Op nvvk.nl lees je dat veel oplossingsrichtingen al in praktijk zijn gebracht.
Het kabinet ondersteunt voedselbanken.
Het CJIB hanteert sinds dit voorjaar een noodstopprocedure. Staatssecretaris Van Ark wil kijken of ze deze noodstop ook bij andere overheidsorganisaties kan inzetten . Het biedt de mogelijkheid om 4 maanden uitstel van betaling te vragen. Voorwaarde is dat men zich meldt bij de schuldhulpverlening. Besluit de gemeente dat schuldhulp nodig is en wordt deze opgestart, dan kan het uitstel met nog eens 8 maanden worden verlengd.
De KBvG adviseert gerechtsdeurwaarders met klem om ontruimingen en beslagleggingen op inboedel op te schorten waar mogelijk. In de STER-campagne bellen is oplossen roept de KBvG mensen op snel contact op te nemen als een deurwaardersbrief op de mat valt.
Minister van Veldhoven van Milieu en Wonen heeft met verhuurdersorganisaties en brancheverenigingen afgesproken nu geen huisuitzettingen te doen. Daarnaast is er een spoedwet om tijdelijke huurcontracten te verlengen. Lees de handreiking Lokale voorbeelden van specifiek maatwerk over huurbevriezing, huurverlaging, betalingsregelingen of het zoeken naar een passendere woning.
De Tweede en Eerste Kamer willen dat de gebruikelijke huurverhoging op 1 juli dit jaar niet doorgaat vanwege de coronacrisis. Maar minister Ollongren blijft bij haar standpunt dat een algemene huurbevriezing`niet nodig is. De Eerste Kamer steunt daarom een motie van afkeuring tegen haar.
De drinkwaterbedrijven sluiten voorlopig geen drinkwater af.
Sommige energiebedrijven sluiten ook niet meer af, maar hier is geen collectief standpunt over. De vereniging EnergieNed meldt: “Mochten er bedrijven en particulieren als gevolg van de coronacrisis in betalingsproblemen te komen, dan zullen leveranciers met begrip voor de situatie in gesprek gaan om individuele afspraken te maken.”
Banken stellen een aflospauze van zes maanden in voor MKB’ers. Particulieren worden bij betalingsproblemen uitgenodigd om over een oplossing te komen praten.
Tot 1 juli zijn er geen gedwongen woningverkopen.
Minister Slob attendeert op www.lesopafstand.nl en schrijft in deze brief: ‘Ik heb SIVON [samenwerkende schoolbesturen, red.] gevraagd om voor een bedrag van €2,5 miljoen, dat ik per direct beschikbaar heb gesteld, zoveel mogelijk laptops aan te schaffen en te distribueren naar scholen in het po, vo en mbo. SIVON gaat hiermee direct aan de slag.’ Scholen en gemeenten moeten samen kijken waar dit nodig is. Slob heeft met de VNG afgesproken dat iedere gemeente een herkenbaar ‘loket’ opent voor dit soort vragen vanuit het onderwijs. Op 4 mei trekt Slob nog eens €3,8 miljoen hiervoor uit.
KPN stelt 1000 4G Routers beschikbaar aan gezinnen die vanwege geldgebrek geen wifi hebben. ABN Amro schenkt via Jeugdeducatiefonds 2.000 laptops aan arme wijken. Stichting De Verre Bergen en Coolblue doneren samen 3.000 nieuwe Chromebooks in Rotterdam.
Er is een crisisfonds voor kwetsbare kinderen die uithuisgeplaatst zijn, kinderen die thuis wonen met een jeugdbeschermingsmaatregel of intensieve inzet van Veilig Thuis, kinderen in de maatschappelijke opvang, vrouwenopvang en AZC’s en kinderen in de pleegzorg. Professionals kunnen vouchers aanvragen van maximaal €50 per kind, €100 per gezin of €250 per leefgroep. Kijk op samensterkvoorkwetsbarekinderen.nl.
Het Oranjefonds stelt een hulpfonds in á €3,5 miljoen voor sociale initiatieven. Je kunt ook terecht bij het Kansfonds. Netwerk DAK opent een Noodfonds voor 100.000 mensen in de knel.
Studenten mogen meer lenen bij DUO. Actiegroep Niet Mijn Schuld vindt dat absurd. DUO levert gedurende de coronacrisis geen vorderingen meer aan bij het CJIB. Studenten kunnen 3 maanden collegegeld terugkrijgen.
De ouders die hun kind(eren) vanwege de coronacrisis tijdelijk niet naar de kinderopvang of bso kunnen brengen, krijgen hun geld terug.
Bekijk het overzicht van maatschappelijke initiatieven voor kwetsbare groepen (VWS).
Lees de Belgische maatregelen rond armoede en bestaansonzekerheid.
Wat kun je als gemeente doen
Steun je voedselbank. Zij hebben last van het hamsteren. En ook veilige uitgifte is lastig. In De Ronde Venen geven we extra financiële steun. In Den Haag krijgen klanten een supermarktbon. Op grond van art. 31 2e lid sub m Participatiewet kan de gemeente besluiten dat dit soort cadeaukaarten niet met de bijstandsuitkering worden verrekend. De Groningse voedselbank gaat thuis bezorgen. Meer info op vng.nl.
Maak een noodloket voor zzp-ers bijvoorbeeld zoals regio Utrecht. SZW, VNG, Divosa en ICT-leveranciers bieden een toolkit (onder meer digitale aanvraagformulieren). Zzp’ers kunnen op Krijgiktozo.nl bekijken of ze in aanmerking komen. Verstrek voorschotten, zoals Arnhem.
Schuldhulpverlener, maken je klanten vanwege de corona-bestrijding nieuwe schulden? Ontzie ze dan even, en zet een bemiddeling om in een saneringskrediet, adviseert de NVVK. Laat een inkomensterugval niet leiden tot beëindiging van een schuldregeling.
Vraag in het kader van vroegsignalering aan signaalpartners om ook e-mailadressen en telefoonnummers aan te leveren.
Ga het gesprek aan met lokale schuldeisers, zoals woningbouwcorporaties en deurwaarders. Maak afspraken over opschorting van huisuitzettingen, coulance bij vorderingen en tijdelijke opschorting van invordering. En kijk ook naar je eigen rol als schuldeiser (inhouding bijstand en gemeentelijke belastingen).
De nacht- en dagopvang en dagbesteding voor daklozen mag open blijven. Het ministerie van VWS heeft richtlijnen opgesteld. Laat daklozen niet in grote slaapzalen, maar in lege hotelkamers overnachten. Lees meer tips voor inloophuizen.
In de Utrechtse gemeenteraad wordt gepleit voor herinvoering van de zomerscholen en gratis mondkapjes voor minima. Amstelveen verstrekt een toeslag van €50.
Lees de uitgebreide lijst met FAQ’s over coronavirus op VNG.nl.
Deel tijdens webinars kennis en ervaringen met andere gemeenten.
Vanaf p. 25 van het verslag van de Tijdelijke Werkgroep Sociale Impact vind je tal van initiatieven van gemeenten.
Werk samen met het lokale fonds voor urgente noden. Of richt zo’n fonds op. Je kunt daarnaast of in samenwerking ook een sociaal leenfonds opzetten waarbij het fonds kleine schulden afkoopt en de schuldenaar het in 3 jaar zonder rente terugbetaalt.
Hulp op afstand
Attendeer inwoners op online zelfhulp. Sluit aan bij Startpunt Geldzaken en bied geldplannen zoals Beter Rondkomen, Kom uit de geldzorgen, Rondkomen met kinderen, Bijna 18 en het geldplan ZZP. In het artikel Met apps je geldzaken op orde vind je meer online tools.
Zorg voor een uitstekende telefonische bereikbaarheid (liefst met beeld) en online toegang tot schuldhulp. Voorbeelden: Drechtsteden, Schuldendebaas (tot 1 juni gratis), MijnIntake (gratis zolang richtlijn thuisblijven geldt), Tingit-app, Hulplijn Geldstress Eindhoven. Stuur beschikkingen per e-mail.
Volg de talkshow Geldzorgen in crisistijd elke donderdag om 13:00 uur op Youtube.
Verspreid de speciale corona-editie van de online Nibud-Geldkrant. Deze kun je desgewenst op maat laten maken voor jouw gemeente. Voor jongeren is er een online corona-editie van de GeldChecker.
Stuur scholen een link naar online trainingen: Dit kun je als leerkracht doen bij armoede (Jufenmeester.nl), Wat kun je als onderwijzer betekenen voor kinderen in armoede? (Leergeld). Bank voor de klas ontwikkelde een lesbrief voor thuisonderwijs aan kinderen in groep 6, 7 en 8
Check of kinderen thuis les kunnen volgen. Regel via bijvoorbeeld Leergeld of het Jeugdeducatiefonds een laptop voor minima. Stem hierbij af met het hierboven genoemde initiatief van Slob.
Attendeer professionals en vrijwilligers op diverse E-learnings.
Lees Coronavirus: verlaag de stress voor mensen in armoede (Movisie) over burenhulp, telefooncirkels en andere sociale initiatieven.
Bekijk de tips voor sociaal raadlieden m.b.t. werken in tijden van corona.
Geef mensen de hengel en niet de vis. Leer mensen budgetteren in plaats van ze te pamperen.
Laat mensen hun eigen verantwoordelijkheid nemen. Iedereen kan rondkomen van minimaal bijstandsuitkering plus toeslagen plus kwijtscheldingen plus gratis juridische bijstand enz.
Prachtig dat heel Nederland zo mee leeft.Regering Amen
Denk ook aan de initiatiefnemers stichtingen waar de mensen worden geholpen. Voor hulp.
Want helpen kunnen we enkel met zijn allen.
Stichtingdegoudenhanden.nl
Doet zijn best . Maar ook onze voorraden raken op. Voor de mensen die zijn aangemeld voor hulp. Die nergens anders terecht kunnen.
Alle hulp in voedings vooraden zijn welkom.
Pingback: Initiatieven en maatregelen in corona-tijd - LSTA