Vandaag bezocht ik het congres Schulden? Maak er werk van! Nu en in de toekomst. Met een afwijkend programma, zonder de geijkte sprekers en een wat ander publiek dan ik gewend ben. En als goed schuldhulpverlener ben je natuurlijk ook gevoelig voor de lage entreeprijs (75 euro). Verfrissend dus.

Ik heb een paar notities gemaakt:

Workshop ‘papieren ordenen’
Om in de opstartfase van de schuldhulpverlening z.s.m. het schuldenoverzicht op orde te krijgen, biedt Den Haag haar klanten een workshop papieren ordenen, zo vertelt Jan van der Hulst van de GKB. Tijdens de workshop wordt meteen ook beoordeeld of de klant later in het traject zijn eigen administratie op orde kan houden of dat hij begeleiding nodig heeft. Als de workshop niet het gewenste resultaat oplevert, volgt eventueel een huisbezoek. De workshops worden wekelijks aangeboden en duren ongeveer 3 uur.  De ervaring leert dat op deze manier het schuldenoverzicht al binnen 2 á 3 weken rond is. Deelnemers krijgen een handige tabbladenset.

Ketenontstopper
Den Haag zet sociaal casemanagers in als ketenontstopper. Deze casemanager trekt de klant door de bureaucratische keten als er ergens in de keten iets niet soepel loopt. Goed voor de klant, maar ook de ketenpartners leren ervan.

Jongeren en schulden
Tijdens één van de workshops werd voorgerekend wat Mbo-studenten gemiddeld aan het eind van de maand overhouden, of liever gezegd tekort komen. Een bijbaantje is voor Mbo-studenten (vooral niveau 1) bijna niet te realiseren, omdat ze al een volle week naar school moeten, en omdat werkgevers – zelfs voor eenvoudige schoonmaakklussen – toch liever iemand hebben met een hoger niveau. Vooral bij de jongeren waarbij er geen stabiele thuissituatie is (ouders betalen bijvoorbeeld geen ouderbijdrage) ontstaan financiele problemen. Met de IB-groep is niet te onderhandelen over uitstel van betaling of een betalingsregeling. Een aantal gemeenten en kredietbanken geeft aan dat zij geen schuldregeling kunnen treffen, omdat er geen of te weinig aflossingscapaciteit is.

Zelfstandigen
De regering is van mening dat gemeentelijke schuldhulpverlening niet bedoeld is voor zelfstandigen met een nog functionerende onderneming (zie MvT bij wetsvoorstel). Indien het voortbestaan van een onderneming in gevaar is vanwege te hoog oplopende schulden zal de zelfstandige veelal bij een bank aankloppen om extra krediet. Indien het niet mogelijk is het benodigde extra krediet bij een bank te verkrijgen, kan een zelfstandige beroep doen op het Bbz 2004.

Jacqueline Zuidweg van Zuidweg & Partners (wel een ‘geijkte spreker’, maar iemand waarvan je toch altijd weer energie krijgt) verzorgde een workshop over schuldhulpverlening aan zelfstandigen.  Ik was er nu niet bij, maar eerder vertelde ze me, dat ze het jammer vindt dat de regering op dit standpunt staat. De banken en het Bbz 2004 bieden namelijk niet altijd een uitkomst (bij Bbz geldt bijvoorbeeld een inkomensgrens). Het zou mooi zijn als zelfstandigen dan toch nog bij hun gemeente kunnen aankloppen en niet hun ondernemning hoeven te beëindigen. Er wordt vaak gedaan alsof het regelen van schulden van zelfstandigen ontzettend ingewikkeld is, zo vertelde ze. Vooral het berekenen van het VTLB is lastig, omdat er geen regelmatig inkomen is. Maar van het te verwachten inkomen is best een raming te maken. Het is niet heel gemakkelijk, maar best door schuldhulpverleners te leren.

Koopverslaving
Carien Karsten (schrijfster en psychotherapeute) gaf een presentatie over koopverslaving. Een groot deel van de schuldhulpverleningsklanten lijdt daaraan. Ze noemde ook een paar therapieën. Eén daarvan heeft EMDR. Dat is een therapie waarbij de therapeut zijn hand op ongeveer 30 centimeter afstand, voor het gezicht van de klant langs, heen en weer beweegt terwijl hij vragen stelt over de (oorsprong van de) koopverslaving. Mijn vriendin is psycholoog en oud-collega van Carien Karsten en zegt dat het echt werkt! Kortom, stuur je klant naar de GGZ.