Gisteren bezocht ik de Conferentie Anders! Bijstand – van veelvoud naar eenvoud van het ministerie van BZK. Enschede vertelde er dat de medewerkers die de aanvragen voor minimaregelingen behandelen een lijstje hebben met inwoners die kwijtschelding van gemeentelijke belastingen hebben gekregen. Bij die mensen hoeft er geen middelentoets meer te worden uitgevoerd. Dat scheelt tijd en moeite.

Dit is slechts 1 van de vele praktische voorbeelden om de aanvraag voor inkomensondersteuning laagdrempeliger en efficienter te maken. Tijdens de conferentie werd het boekje ‘Bijstand – van veelvoud naar eenvoud’ met een heleboel andere praktische voorbeelden uitgereikt . Vorig jaar (nov. 2008) verscheen al de handreiking ‘Vereenvoudigde aanvraag en verantwoording inkomensondersteuning’.

Vorige week stond dit onderwerp ook op de agenda in het platform armoedebeleid noord. Dit leverde de volgende praktische voorbeelden op:

• Zwolle heeft de aanvraagprocedure voor medische kosten ondergebracht bij de zorgverzekeraar;
• Zwolle heeft de regeling voor duurzame gebruiksgoederen afgeschaft. E.e.a. wordt gecompenseerd door de aangepaste langdurigheidstoeslag. Dit wordt zoveel mogelijk ambtshalve verstrekt. Er wordt nog bekeken of er nog meer in de bewijslast kan worden gesnoeid;
• Ede hanteert een referteperiode van 2 jaar. Dan hoef je dus minder vaak een middelentoets uit te voeren.
• De gemeente Weert varieert de draagkrachtperiode bijzondere bijstand per doelgroep;
• Suggestie: kan de middelentoets voor de kwijtschelding van gemeentelijke belastingen niet gewoon worden overgenomen voor bijzondere bijstand e.d.?
• Arnhem wil met Berekenuwrecht+ de aanvraagprocedure laagdrempeliger en efficiënter maken.
• Leeuwarden vraagt of er gemeenten zijn die voor kleine bedragen een lichte toets uitvoeren. Antwoord: in het platform niet. Wel zijn er gemeenten met een regeling voor ‘sprokkelkosten’.
• ISD Oldambt: er wordt bijna nooit meer een medische verklaring meer gevraagd. Er wordt gewerkt met een lijst met veelvoorkomende medische kosten.
• Sommige bewijsstukken zouden niet meer hoeven worden opgevraagd als SUWI-net voldoende betrouwbare gegevens zou leveren. Maar dat is helaas (nog) niet het geval.
• Er wordt gediscussieerd over de vraag of gemeenten de vermogenstoets achterwege mogen laten. Of dat ze hem wel uitvoeren maar de draagkracht altijd op nul zetten. Je neemt het risico voor lief dat iemand met veel vermogen (bv. Woning) toch bijzondere bijstand krijgt. In sommige gemeenten is het  bewust beleid dat woningeigenaren bijzondere bijstand mogen ontvangen (denk bv. aan ouderen met alleen AOW).
• Er zijn (voor zover bij de deelnemers bekend) geen gemeenten in het platform die voor zelfstandigen beleidsregels hebben gemaakt voor de wijze waarop het vermogen en het inkomen moet worden vastgesteld.
• Steeds meer gemeenten subsidiëren en faciliteren particuliere fondsen zoals jeugdsportfonds en stichting leergeld. Deze ‘uitbesteding’ levert ook een besparing op in de (gemeentelijke) uitvoeringskosten. Bovendien worden de fondsen vaak aangevuld met particulier geld en zijn ze laagdrempelig voor de doelgroep.
• Zwolle creëert binnenkort een centraal loket (1 fte) waar de middelentoets voor meerdere particuliere fondsen wordt uitgevoerd. Het loket doet ook de betalingen. Het wordt uitgevoerd door de gemeente, maar de gemeente overweegt om het op termijn uit te besteden.
• Tytsjerksteradiel heeft 1 aanvraagformulier voor meerdere inkomensondersteunende regelingen.