Het kabinet laat een interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) uitvoeren naar de zorg-, huur- en kinderopvangtoeslag. Op uitnodiging van de interdepartementale werkgroep heb ik onlangs daarover mogen meedenken en een en ander verteld over de effecten van de huidige toeslagensystematiek voor het gemeentelijke armoedebeleid en de schuldhulpverlening.

De vraag is hoe de toeslagen zodanig vereenvoudigd kunnen worden ‘dat de burger deze regelingen goed begrijpt’. Minister Bos van Financiën heeft dit onderzoek in een brief (zie p. 4 van deze brief) aan de Tweede Kamer aangekondigd. Het toeslagensysteem wordt onder de loep genomen, omdat het voor de burgers te ingewikkeld blijkt en voor de Belastingdienst tot uitvoeringsproblemen leidt. Zo zijn met name de huur- en kinderopvangtoeslag dermate ingewikkeld dat bij het invullen van de aanvraag- en wijzigingsformulieren veel fouten worden gemaakt.
Een ander probleem voor de Belastingdienst is dat bepaalde grondslagen, bijvoorbeeld de huurprijs, niet goed (objectief) toetsbaar of niet betrouwbaar blijken te zijn. Bij de zorgtoeslag zorgt vooral het grote aantal (ongeveer 5 miljoen) toeslagen voor problemen. In totaal worden iedere maand circa 8 miljoen voorschotten voor toeslagen uitbetaald. Een complicerende factor daarbij is dat al deze voorschotten één of meerdere keren per jaar wijzigen.
Het kabinet heeft al eerder laten weten dat vereenvoudigingen in de toeslagen noodzakelijk zijn. In het IBO moeten de mogelijkheden daarvoor aan bod komen. Het gaat dan bijvoorbeeld om forfaitaire bedragen en het gebruik van al aanwezige, betrouwbare gegevens (zoals nu al de gegevens van de kinderbijslag voor de kindertoeslag). De resultaten van het onderzoek en het kabinetsstandpunt worden vóór de zomer van 2009 verwacht.