Moties
Op 3 juli nam de Tweede Kamer de volgende moties aan:

• Motie lid Bruins c.s. over brede aanpak van de stapeling van bestuurlijke boetes
• Motie lid Jasper van Dijk over groepen niet langer uitsluiten van gemeentelijke schuldhulpverlening
• Motie lid Peters c.s. over een verplichte reactietermijn op een betalingsverzoek
• Motie lid De Lange c.s. over terugkopen van opgekochte vorderingen door de schuldenaar
• Motie van de leden Raemakers en Bruins over de implementatie van het incassoregister
• Motie van de leden Raemakers en Peters over een keurmerk voor bewindvoerders
• Motie van het lid Peters c.s. over afspraken van gemeenten over voorkomen van huisuitzettingen

Knellende wetgeving
Op dezelfde dag besprak de commissie SZW van de Tweede Kamer het rapport Knellende schuldenwetgeving met 50 aanbevelingen van externe onderzoekers om wet- en regelgeving aan te passen. Ik sta achter de meeste aanbevelingen en zal er meer over schrijven zodra duidelijk is hoe de Tweede Kamer of het Kabinet deze oppakken.

Stelselwijziging
Geboeid las ik gisteren ‘Schuldhulp veel duurder dan nodig’ met nog verdergaande voorstellen van faillissementsrechter Erik Boerma om de schuldhulpverlening te verbeteren. ‘Je kan het in veel gevallen veel sneller en makkelijker regelen door mensen gewoon door de rechter failliet te laten verklaren. Met een snelle klap direct afdwingen dat de schuldeisers genoegen nemen met dat percentage, en klaar.’

Eerder dit voorjaar schreef advocaat en docent schuldsaneringsrecht Arnoud Noordam De wél effectieve variant van schuldhulp gaat stil ten onder. ‘In 60% van de gevallen wijzen schuldeisers het gemeentelijke aanbod af. De NVVK stelt nu voor alle schuldeisers wettelijk te verplichten aan de gemeentelijke schuldregeling mee te werken. Maar zo’n regeling hebben we al! Juist, dat is de Wsnp.’ Voor de korte termijn stelt hij voor het vereiste van het gemeentelijke voortraject te schrappen (een motie daartoe werd overigens niet aangenomen) of gemeenten te dwingen in alle gevallen waarin schuldeisers niet binnen zes maanden met een regeling hebben ingestemd, schuldenaren door te verwijzen naar de Wsnp. Op langere termijn bepleit hij één geïntegreerd, breed toegankelijk wettelijk traject dat in een veel eerder stadium van de hulpverlening algemeen wordt ingevoerd.

De gemeentelijke schuldhulpverlening komt er in veel beschouwingen niet goed van af. Het minnelijk traject is ‘stroperig’ en het wettelijk traject zou veel beter zijn. Nou denk ik, dat we inderdaad de voordelen van het wettelijk traject beter moeten benutten, en dat er nog veel te verbeteren is bij gemeenten, maar we moeten geen appels met peren vergelijken. Het technisch regelen van schulden is niet zo ingewikkeld. Een kwestie van goed rekenen. Het helpt natuurlijk wel dat een rechter een regeling eenzijdig kan opleggen, terwijl je als gemeente altijd in onderhandeling bent. Maar het stabiliseren van inkomsten, uitgaven en problematiek op andere leefgebieden zodat de schuldenaar rijp is om aan zijn aflosverplichtingen te gaan voldoen, is veel ingewikkelder. Dát is volgens mij de belangrijkste reden dat het gemeentelijke traject stroperiger is dan het wettelijke.

Zou het niet zinvol zijn om een door de gemeente voorbereid schuldregelingsvoorstel altijd door de rechter te laten bekrachtigen? Het op orde brengen van het dossier, het stabiliseren van inkomsten en uitgaven en een PvA om de oorzaken van schulden aan te pakken, laten we dan bij de gemeente. Rechtbanken zitten er ongetwijfeld niet op te wachten om deze volledige ‘intake’ op zich te nemen.

Wat ik verder zou willen, is dat gemeenten 90% van de schulden regelen met een saneringskrediet. Dus veel minder vaak met een schuldbemiddeling. Dat is in de meeste gevallen voordeliger voor zowel schuldeiser, schuldenaar als gemeente. Na de zomervakantie meer daarover…