De laatste tijd krijgen we veel vragen over uitbesteding en aanbesteding van schuldhulpverlening. Is aanbesteding verplicht? Levert aanbesteding betere resultaten op dan ‘gewoon inkopen’ of zelf uitvoeren?

Aanbesteden?

De vraag of aanbesteding verplicht is, wordt niet eensluidend beantwoord. Bruikbare documenten zijn:

• Schuldhulpverlening aanbesteden (Hiemstra & De Vries, nov. 2007) 
• Schuldhulpverlening: inkopen en aanbesteden (Kredietbank Midden Nederland, juni 2008)
• Website Kredietbank Nederland > aanbesteden 

Ik heb in een grijs verleden (2004) eens een handreiking geschreven over verzelfstandiging van de toenmalige WIW/ID-organisaties. Die handreiking ging ook over aanbesteding en is volgens mij nog steeds bruikbaar ook voor schuldhulpverlening.  En over het risico van (ongeoorloofde) staatssteun; iets waarover in relatie tot schuldhulpverlening volgens mij nog nooit een discussie is gevoerd, maar wat volgens mij wel degelijk speelt. Ik heb bij het schrijven van die handreiking toen trouwens veel gehad aan EuropaDecentraal.

Mijn indruk is dat je best om de aanbestedingsregels en bijgaande bureaucratie heen kunt. Maar je kunt het ook zien als kans of verplichting aan jezelf om eens echt goed na te denken over wat je nou eigenlijk als gemeente wilt bereiken.

Uitbesteden of zelf doen?

Volgens mij zijn er geen onderzoeken waarbij de kosten en opbrengsten van uitbesteding of zelf doen systematisch met elkaar zijn vergeleken. Ik hoop dat we met onze benchmark daar later dit jaar wel wat over kunnen zeggen. Ik ben zelf geneigd gemeenten die de schuldhulpverlening nog in de kinderschoenen hebben staan, te adviseren om uitbesteding te overwegen. Dan heb je in ieder geval niet/minder te maken met de opstartkosten (werving, deskundigheid, etc.). Schaalgrootte speelt ook een rol bij de keuze: je hebt een minimum aantal klanten nodig om zelfstandig een efficiënte schuldhulpverleningsorganisatie te kunnen runnen. En (politieke) smaak en de sturingsfilosofie die je aanhangt spelen natuurlijk ook mee. Ikzelf ben er wel voorstander van dat je als gemeente – als het even kan – de intake en het casemanagement wel zelf blijft doen, of daar in ieder geval flink grip op houdt. Lees ook eens hoofdstuk 5 van de Handreiking Integrale Schuldhulpverlening (sept. 2004). Graag hoor ik wat de ervaringen in den lande zijn met aanbesteding, uitbesteding en zelf doen. Bijvoorbeeld via LinkedIn, e-mail of een reactie onder dit artikel.