Een opmerkelijk bericht op Nieuwsbank onder de titel ‘Rechtbank heeft voldoende capaciteit voor schuldhulpverlening’:

Terwijl de wachtlijsten bij de kredietbanken langer worden hebben de rechtbanken het rustiger gekregen met schuldsaneringen. Het aantal saneringen via de rechtbank is met de helft gedaald, terwijl de wachttijden bij de kredietbanken door de economische recessie oplopen. Het Ministerie van Justitie pleit er voor om bewindvoerders die door de rechtbank worden benoemd in te zetten bij het oplossen van wachtlijsten. * Hiermee kan Justitie het probleem van Sociale Zaken mee helpen op te lossen.

Schuldsanering via de rechtbanken is veel efficiënter dan het traject van Sociale Zaken (lees: de kredietbanken). Een traject via de rechtbank is meer dan de helft goedkoper dan een traject via de kredietbank. Daarbij kent het traject van de rechtbanken nauwelijks wachtlijsten. Het probleem is wel dat het Ministerie van Justitie geen budget heeft voor schuldhulpverlening terwijl Sociale Zaken er meer dan driehonderd miljoen euro voor beschikbaar heeft gesteld. De vereniging van kredietbanken (NVVK) vraagt nóg meer geld om de wachtlijsten weg te werken.

CDA Tweede Kamerlid Elly Blanksma heeft een werkbezoek gebracht aan Friesland en was onder de indruk van de efficiëntie van schuldsanering via de rechtbank.

In deze provincie is het al praktijk dat door de rechtbank benoemde bewindvoerders worden ingezet om mensen met schuldproblemen te helpen met het aanvragen van een schuldsanering via de rechtbank. Het gaat eerst alleen nog om (ex)ondernemers, maar ook particulieren kunnen op deze wijze worden geholpen. Het aantal saneringen via de rechtbank is in Friesland bijna verdubbeld. Binnen drie tot vier weken is een sanering opgestart.

Schuldsanering via het systeem van Justitie is erg succesvol gebleken. In zeventig procent van de saneringen wordt succesvol met schone lei beëindigd. Sanering via de kredietbank blijft steken op ruim dertig procent successcore. *
Ook voor de schuldeisers is een sanering via de rechtbank beter. In tweederde van de schuldzaken levert een sanering via de rechtbank voor schuldeisers méér op dan sanering via de kredietbank.

Begin september vergadert de Tweede Kamer (commissie Sociale Zaken) met Staatssecretaris Jetta Klijnsma over schuldhulpverlening.

De wachtlijsten bij de schuldhulpverlening kunnen efficiënt en zonder extra kosten worden weggewerkt door schuldenaren via de rechtbank te saneren.

* ) Bronnen: brief Ministerie van Justitie aan de Tweede Kamer, 20 augustus 2009 en bericht op website Raad voor Rechtsbijstand, afdeling WSNP. Maandcijfers uitspraken schuldsanering van Raad voor Rechtsbijstand www.wsnp.rvr.org. Vijfde monitor WSNP, Ministerie van Justitie.

Ik vind deze optie best het onderzoeken waard. Maar volgens mij is het moeilijk het minnelijke en het wettelijke traject te vergelijken op efficientie. De doelgroep van de Rechtbank is een andere dan die van het minnelijke traject: in het minnelijke traject heeft al een voorselectie plaatsgevonden voordat men zich bij de rechtbank meldt. Bovendien is het minnelijke traject veel breder en duurder, met budgetbegeleiding, psychosociale hulpverlening, etc. Belangrijk verschil is ook dat de rechter machtsmiddelen heeft die de gemeente of kredietbank niet heeft.

Op de website van Bureau Benedictus staat een cartoon die dit artikel mooi samenvat.